Σε 200.000 – κατά μέσο όρο – κινούνται οι αιτήσεις συνταξιοδότησης την τελευταία τριετία που αποτελεί αριθμό – ρεκόρ, σύμφωνα με την καταγραφή του ΕΦΚΑ.
Αριθμός ο οποίος αναμένεται να αυξηθεί το 2023 και μέχρι το 2029.
Αιτίες είναι:
- Συνταξιοδότηση της γενιάς baby boomer. Από το 2021 έως το 2023 θα υποβληθούν περισσότερες από 630.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης. Σύμφωνα με σχετική επιστημονική έρευνα (Ρομπόλης, Μπέτσης), η συνταξιοδότηση των baby boomers (γεννήθηκαν μεταξύ 1946 και 1964) θα γίνει την περίοδο 2022-2029 και σε αυτό το χρονικό διάστημα ο ετήσιος ρυθμός συνταξιοδοτήσεων θα είναι διπλάσιος από ό,τι την περίοδο 2015-2022 (5% ετησίως). Σε απόλυτους αριθμούς είχε εκτιμηθεί ότι θα συνταξιοδοτούνται περίπου 170.000 με 175.000 ασφαλισμένοι τον χρόνο. Οπότε το υπόλοιπο κομμάτι μέχρι τις 200.000-210.000 αιτήσεις εκτιμάται ότι θα υποβληθούν από το 2023.
- Ευνοϊκά όρια. Δικαίωμα για συνταξιοδότηση με ευνοϊκότερα όρια ηλικίας που διατηρούν ακόμα χιλιάδες ασφαλισμένοι, ίσως και με οριακά υψηλότερη σύνταξη.
- Ελεύθεροι επαγγελματίες. Σημαντικός αριθμός ελεύθερων επαγγελματιών, συμπληρώνοντας το 62ο έτος της ηλικίας τους, υποβάλλουν αίτηση για συνταξιοδότηση και στη συνέχεια εξακολουθούν να εργάζονται.
- Υγειονομικοί. Πιεσμένοι από τις συνθήκες που επικρατούσαν στην πανδημία, υπέβαλαν αιτήσεις ακόμα και για μειωμένη σύνταξη.
- Εκπαιδευτικοί. Σήμερα λήγει η προθεσμία για τους εκπαιδευτικούς που έχουν θεμελιωμένα δικαιώματα έως τις 31/8/2023.
Οι επτά κατηγορίες
Συνταξιοδότηση και πριν από τα 62 έχουν φέτος επτά κατηγορίες ασφαλισμένων. Μία από τις βασικές προϋποθέσεις είναι το πότε ενηλικιώθηκε το παιδί, στην περίπτωση των γονέων, οπότε θα πρέπει να υπάρξει μεγάλη προσοχή στις προθεσμίες και τις ημερομηνίες.
Κλειδί για τη συνταξιοδότηση (με πλήρη ή μειωμένη σύνταξη) είναι η θεμελίωση 25ετίας είτε η ύπαρξη ανήλικου τέκνου την περίοδο 2010-2015 και η εξαγορά πλασματικών ετών. Ως γενικός κανόνας για το 2023 ισχύει ότι η συνταξιοδότηση με πλήρη σύνταξη γίνεται στο 62ο έτος ηλικίας έπειτα από συνολικά 40 έτη ασφάλισης, καθώς και στο 67ο έτος ηλικίας με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης.
Ειδικότερα:
- Ασφαλισμένοι του ΙΚΑ. Οσοι είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα έως το 2012 με συμπληρωμένες, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, τις 10.500 ημέρες ασφάλισης και επεδίωκαν να αποχωρήσουν με 35ετία στο αντίστοιχο όριο ηλικίας. Η δυνατότητα εξόδου δίνεται αν έχει συμπληρωθεί κι εδώ το αντίστοιχο όριο που ανάλογα με την περίπτωση φτάνει μέχρι τα 61 έτη και 6 μήνες.
- Γονείς σε Δημόσιο, ΔΕΚΟ, Ταμεία τραπεζών και ΙΚΑ. Εχουν δικαίωμα εξόδου ακόμη και στα 50 (και έως τα 58), εφόσον είχαν στο παρελθόν κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης. Κομβικό ρόλο σε αυτή την περίπτωση παίζει το πότε ενηλικιώθηκε το παιδί.
- Βαρέα και ανθυγιεινά. Ασφαλισμένοι του ΙΚΑ που κατοχυρώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με 7.500 ημέρες ασφάλισης στο καθεστώς των βαρέων και με συμπληρωμένες, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, τις 10.500 ημέρες ασφάλισης.
- Δημόσιο με 35ετία. Πρέπει να έχουν συμπληρώσει έως την 31η Δεκεμβρίου του 2021 τόσο τα 35 έτη ασφάλισης, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, όσο και τα 58 έτη. Ετσι θα μπορούν να αποχωρήσουν με όριο ηλικίας που ανάλογα με την περίπτωση φτάνει μέχρι τα 61 έτη και 6 μήνες.
- Δημόσιο με 37ετία. Εφόσον είχαν συμπληρώσει 25ετία έως την 31η Δεκεμβρίου του 2010, έχουν τη δυνατότητα συνταξιοδότησης με 37ετία χωρίς όριο ηλικίας, πλην όμως θα πρέπει η 37ετία να έχει συμπληρωθεί ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών έως την 31η Δεκεμβρίου του 2021. Ετσι ο εν λόγω ασφαλισμένος μπορεί το 2023 να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 61 ετών και 2 μηνών.
- Δημόσιο με 25ετία έως την 31η Δεκεμβρίου του 2011. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη σύνταξη από τη συμπλήρωση του 56ου έτους της ηλικίας του (Μάρτιος του 2022) κι οποτεδήποτε το επιθυμεί.
- ΟΑΕΕ – ΕΤΑΑ. Οσοι είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα έως το 2012 με συμπληρωμένα, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, τα 35 έτη ασφάλισης, το ισχύον όριο που πρέπει να έχει συμπληρωθεί φθάνει μέχρι τα 61 έτη και 9 μήνες.