Μεγάλο όφελος φαίνεται ότι αποκτούν οι τράπεζες της Ευρωζώνης, μετά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) να αυξήσει κατά 50 μονάδες βάσης τα επιτόκια και να βάλει ένα τέλος στην μακρά εποχή των αρνητικών επιτοκίων.
Κι αυτό, μάλιστα, ήδη αποτυπώνεται στα οικονομικά μεγέθη του β’ τριμήνου, τα οποία καταδεικνύουν την επιστροφή των αμιγώς τραπεζικών δραστηριοτήτων στην κερδοφορία.
Ενδεικτικά, οι πέντε μεγαλύτερες τράπεζες της ηπείρου (Santander, BNP Paribas, BBVA, Deutsche Bank, UniCredit) εμφάνισαν αύξηση των καθαρών εσόδων από τόκους (ΝΙΙ) κατά 17% στο β’ τρίμηνο ή αλλιώς κατά 3,74 δισ. ευρώ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η συνολική τριμηνιαία κερδοφορία να ξεπεράσει τις εκτιμήσεις των αναλυτών, παρά την αύξηση των προβλέψεων και των δαπανών.
Ιδιαιτέρως ισχυρά ήταν τα μεγέθη της γαλλικής BNP Paribas, η οποία παρουσίασε ρεκόρ τριμηνιαίας κερδοφορίας, ενώ η ιταλική UniCredit είδε τα καθαρά έσοδα να εκτινάσσονται στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας 5ετίας.
Ένα μεγάλο μέρος αυτής της επιτυχίας οφείλεται στην ΕΚΤ, η οποία έβαλε τέλος στην 8ετή περίοδο των αρνητικών επιτοκίων, σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης του υψηλού πληθωρισμού (8,9% τον Ιούλιο). Η Κριστίν Λαγκάρντ, συγκεκριμένα, αποφάσισε την προηγούμενη εβδομάδα να αυξήσει το βασικό επιτόκιο στο 0,5%, το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 0,75% και το επιτόκιο καταθέσεων στο 0%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα μέχρι πρότινος χαμηλά ή/και μηδενικά επιτόκια αποσκοπούσαν στην εξασφάλιση φθηνής χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, με απώτερο στόχο την τόνωση της ασθμαίνουσας ευρωπαϊκής οικονομίας.
Ο πληθωρισμός, ωστόσο, σταδιακά κατέστησε αναγκαία τη μείωση της προσφερόμενης ρευστότητας και γι’ αυτόν τον λόγο η Φρανκφούρτη έσπευσε να αυξήσει το κόστος χρηματοδότησης, αναθεωρώντας προς τα πάνω τα επιτόκια και δίνοντας ώθηση στα τραπεζικά κέρδη.
Φυσικά, υπάρχει και η άλλη πλευρά του νομίσματος, καθώς οι τράπεζες καλούνται πλέον να δίνουν υψηλότερο τόκο στις καταθέσεις των πελατών, ενώ παράλληλα χάνουν την πρόσβαση στα φθηνά δάνεια της ΕΚΤ, τα οποία επί σειρά ετών αποτελούσαν σημαντική πηγή εσόδων. Ταυτόχρονα ο κίνδυνος μιας οικονομικής ύφεσης ενδέχεται να επιδεινώσει το επιχειρησιακό περιβάλλον των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.