Η προκήρυξη βουλευτικών εκλογών από τον Εμμανουέλ Μακρόν μετά την επικράτηση της Μαρί Λεπέν αποτελεί το "κλειδί" για τις εξελίξεις στις αγορές, αλλά και στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Ο Γάλλος πρόεδρος διέλυσε την Εθνοσυνέλευση και προκήρυξε πρόωρες βουλευτικές εκλογές για τις 30 Ιουνίου και 7 Ιουλίου, λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες! Ο Μακρόν ευελπιστεί ότι οι Γάλλοι και κυρίως οι Αριστεροί θα... τρομοκρατηθούν από την άνοδο των ακροδεξιών και θα στηρίξουν το κόμμα του Μακρόν, αφήνοντας τη Λεπέν στα... κρύα του λουτρού! Από την άλλη πλευρά, ο Γάλλος Πρόεδρος θα ήθελε να έχει πρωθυπουργό έναν ακροδεξιό ώστε να τα κάνει... μαντάρα και να φθαρεί, με απώτερο στόχο στις προεδρικές εκλογές του 2027 να είναι... καβάλα στ΄ άλογο! Τέτοιες κινήσεις όμως κρύβουν μεγάλα ρίσκα, αλλά ο Μακρόν δεν διστάζει να βγει μπροστά και να στείλει το μήνυμα για μια καθαρή πλειοψηφία που θα κυβερνήσει τη χώρα με ηρεμία. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά "το να είσαι Γάλλος, κατά βάθος, σημαίνει να επιλέγεις να γράφεις την ιστορία και όχι να καθοδηγείσαι από αυτήν". Δηλαδή, μπορεί το κόμμα της Λεπέν να έχει τυπικά ως ηγέτη τον Ζορντάν Μπαρντελά, αλλά επί της ουσίας από πίσω είναι η Λεπέν. Κάτι δηλαδή σαν τους... Σπαρτιάτες και τον Κασιδιάρη! Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2014, το Εθνικό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λεπέν είχε κερδίσει τις Ευρωεκλογές, αλλά δεν υπήρχε ανάλογη συνέχεια με ανάληψη της προεδρίας της χώρας. Όμως, πολλά έχουν αλλάξει το 2024 σε σχέση με το 2014, καθώς η άνοδος των ακροδεξιών κομμάτων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. μπορεί να δώσει στο ακροδεξιό γαλλικό κόμμα μεγαλύτερη ώθηση. Αν ο Μακρόν δημιουργήσει τώρα ένα αντι-Λεπενικό μπλοκ μπορεί να στείλει αδιάβαστη τη Λεπέν και να τη βγάλει ακόμη και εκτός κούρσας στις προεδρικές εκλογές του 2027.
Ένα σενάριο για τις βουλευτικές εκλογές στις 30 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου, θέλει τον Εθνικό Συναγερμό της Λεπέν να κερδίζει περισσότερες έδρες από τις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές, αλλά να μην είναι αρκετές για να αλλάξουν τις ισορροπίες στην Εθνοσυνέλευση. Το δεύτερο, αλλά μάλλον κακό σενάριο, θέλει ακροδεξιό πρωθυπουργό που θα έχει από πάνω του έναν κεντρώο Πρόεδρο! Τότε θα μιλάμε για σύγκρουση... μεγατόνων και τα συντρίμμια είναι σίγουρο ότι θα φτάσουν και στην υπόλοιπη Ευρώπη! Ήδη, οι Βρυξέλλες βγάζουν... σπυριά για το ενδεχόμενο αλλαγής των πολιτικών συσχετισμών στη Γαλλία. Μην ξεχνάμε ότι το κόμμα της Λεπέν παίζει το παιχνίδι του Πούτιν και δεν θέλει να συνεχιστεί η βοήθεια προς την Ουκρανία, ενώ θέλει να φύγει και από το ΝΑΤΟ ("ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο", όπως έλεγε ο Ανδρέας...).
Η προκήρυξη βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία άφησε το στίγμα της χθες στις αγορές. Τα γαλλικά ομόλογα έγιναν ακριβότερα, ενώ πριν από μερικές ημέρες, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη υποβαθμίστηκε ως προς το αξιόχρεο της στη βαθμίδα ΑΑ- από ΑΑ+. Το Χρηματιστήριο του Παρισιού έκλεισε με σημαντική πτώση χθες, επηρεάζοντας την εικόνα και των υπολοίπων αγορών. Ταυτόχρονα με τη Γαλλία, εντοπίζεται πρόβλημα και στη Γερμανία, όπου το κόμμα του Καγκελάριου Σολτς βυθίστηκε. Άρα, οι δύο κορυφαίες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης βρίσκονται στο μεταίχμιο κρίσιμων διεργασιών, που επηρεάζουν ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Το νέο ευρωκοινοβούλιο μπορεί να είναι πιο ισχυρό με βάση τους συσχετισμούς δυνάμεων, ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος για μεγάλες ανατροπές, αν αλλάξουν τα δεδομένα σε Γαλλία, όταν ταυτόχρονα θα υπάρχει μια Γερμανία με... τρεμάμενη φωνή! Στο πλαίσιο αυτό, ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν μπορεί να περιμένει για... καιρό, προκειμένου να συντονιστεί με τις ηγέτιδες δυνάμεις της Ευρώπης σε σχέση με το φλέγον ζήτημα της Ουκρανίας, αλλά και του πολέμου στη Μέση Ανατολή, έχοντας όμως στραμμένο το βλέμμα και στις προεδρικές εκλογές του προσεχούς Νοεμβρίου. Μύλος!
Μέσα σε αυτήν την κατάσταση, ανησυχία επικρατεί και στην Ελλάδα, καθώς είναι γνωστό ότι ο Μητσοτάκης βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή με τον Μακρόν και είναι γνωστές οι σχέσεις και η πολύτιμη βοήθεια που έχουμε λάβει. Το χειρότερο σενάριο για την Ευρώπη, περιλαμβάνει μια μακράς διάρκειας διαδικασία για την εκλογή του νέου επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του μοιράσματος των οφίτσιων, την επικράτηση της Λεπέν στον δεύτερο γύρο των εκλογών στις 7 Ιουλίου με τον εκλεκτό της να... συγκατοικεί με τον Μακρόν, ενώ... μπουρλότο μπορεί να βάλει η ενδεχόμενη επικράτηση του Τραμπ στις ΗΠΑ σε περίπου 5 μήνες από σήμερα! Μύλος τα... πάντα όλα!
Οι αγορές τηρούν στάση αναμονής και παρά το γεγονός ότι χθες επηρεάστηκαν κυρίως από τις εξελίξεις στη Γαλλία, εντούτοις, στο Χρηματιστήριο Αθηνών πρυτάνευσε η ψυχραιμία, από τη στιγμή μάλιστα που οι επενδυτές δεν είδαν κάτι πολύ... αρνητικό στο αποτέλεσμα της ελληνικής ευρω-κάλπης. Ο Μητσοτάκης παραμένει κυρίαρχος του παιχνιδιού, ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος μιας μακράς περιόδου αβεβαιότητας λόγω αλλαγής συσχετισμών σε κρίσιμες χώρες, οι οποίες αποτελούν τους ισχυρούς κρίκους για τα συμφέροντα τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και της χώρας μας.
Ο Μητσοτάκης και οι αλλαγές της επόμενης μέρας
Οι εξελίξεις στη Γαλλία και το αποτέλεσμα της κάλπης κρατάνε τον Μητσοτάκη σε... αναμμένα κάρβουνα, ενώ αναμένονται νέες κινήσεις στην πολιτική σκακιέρα, ίσως και από σήμερα.
Οι ενδείξεις για έναν δομικό ανασχηματισμό είναι ισχυρές και ήδη από χθες ο πρωθυπουργός ξεκίνησε κύκλο επαφών με υπουργούς. Μάλιστα, ακύρωσε το ταξίδι του στην Ιορδανία που ήταν προγραμματισμένο για σήμερα, "φουντώνοντας" τις φήμες. Επιπλέον, την Παρασκευή θα συνεδριάσει το υπουργικό συμβούλιο, με ζητούμενο αν θα έχει τη σημερινή σύνθεση ή θα προκύψει κάποια νέα...
Ο Μητσοτάκης καλείται να αποκωδικοποιήσει το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών και να λάβει κρίσιμες αποφάσεις σε σχέση με τον προσανατολισμό της Νέας Δημοκρατίας. Θα στρίψει λίγο ή πιο πολύ προς τα δεξιά; Υπάρχουν περιθώρια να μεγαλώσει την απόσταση από το κεντρώο και κεντροαριστερό ακροατήριο, το οποίο του έδωσε τη νίκη με 41% πέρυσι; Μήπως το ποσοστό περίπου 20% που συγκέντρωσαν τα κόμματα που βρίσκονται πιο δεξιά από τη Νέα Δημοκρατία, θα αναγκάσουν τον πρωθυπουργό "να διαβεί τον Ρουβίκωνα" για να δημιουργήσει αργότερα τις προϋποθέσεις... επαναπατρισμού των παλαιών ψηφοφόρων της ΝΔ που έστριψαν... δεξιά; Μήπως η εντυπωσιακή αποχή, δίνει το περιθώριο στον Μητσοτάκη να ξανασκεφτεί το ρίσκο μιας απότομης στροφής προς τα δεξιά, από τη στιγμή που υπάρχουν 1.000.000 λιγότεροι πρώην ψηφοφόροι της ΝΔ του περυσινού Ιουνίου και 1.300.000 του Μαίου 2023, που δεν προσήλθαν καν στις κάλπες ή σε πολύ μικρό βαθμό στράφηκαν σε άλλα κόμματα; Τα ερωτήματα αυτά δεν έχουν εύκολες απαντήσεις...
Το γεγονός ότι το βράδυ της Κυριακής ο Μητσοτάκης δεν αναζήτησε δικαιολογίες για τη μη επίτευξη του στόχου για ποσοστό 32%-33% και ταυτόχρονα... γυάλιζε το μάτι του, δείχνει ότι μάλλον οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες. Τόσο σε επίπεδο στρατηγικής και τακτικής, όσο και σε επίπεδο ιεράρχησης των προτεραιοτήτων. Η προώθηση των μεταρρυθμίσεων αποτελεί μονόδρομο για την κυβέρνηση, καθώς ο Μητσοτάκης πρέπει να στείλει ένα μήνυμα προς τις αγορές, αλλά ταυτόχρονα, πρέπει να δυσαρεστήσει και κάποιο σημαντικό τμήμα του εκλογικού σώματος. Μάλιστα, οι αλλαγές αυτές θα αγγίξουν και τον πυρήνα των Νεοδημοκρατών, δημιουργώντας...φάλτσα εντός της κυβέρνησης.
Στόχος του Μητσοτάκη είναι να περάσει... δια πυρός και σιδήρου τις αλλαγές που χρειάζονται και ταυτόχρονα να διαμορφώσει νέο πλάνο, ώστε να προσέλθει στις εκλογές του 2027 με μετρήσιμα αποτελέσματα, ζητώντας την ανανέωση της λαϊκής εντολής. Η άμβλυνση των συνεπειών της ακρίβειας στα οικονομικά των νοικοκυριών, η μείωση φόρων και εισφορών, η αύξηση των μισθών, η πάταξη της γραφειοκρατίας, η αναγέννηση του ΕΣΥ και η αντιμετώπιση της ανασφάλειας που προκαλεί η εγκληματικότητα, είναι τα κεφάλαια, στα οποία θα κριθεί η κυβέρνηση το... μακρινό 2027. Στη Νέα Δημοκρατία όλοι γνωρίζουν ότι το μήνυμα της κάλπης ήταν... καμπανάκι κινδύνου και θα απαιτηθεί μεγάλη προσπάθεια για να ξαναβγεί (αν ξαναβγεί) αυτοδύναμη στις εκλογές του 2027. Όμως, είναι πολύ πιθανό να βοηθήσει προς αυτήν την κατεύθυνση και η κακή εικόνα που παρουσιάζει η αντιπολίτευση...
Η παγίδα στην οποία έχουν εγκλωβιστεί ο Κασσελάκης και ο Ανδρουλάκης
Ο Μητσοτάκης βγαίνει μπροστά για να αναλάβει πρωτοβουλίες ανασυγκρότησης σε κυβέρνηση και κόμμα, μετά το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών, ωστόσο, παρά τις βαριές απώλειες, μάλλον το μεγαλύτερο πρόβλημα το έχουν ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ!
Στον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος δεν ξεπέρασε τις 600.000 ψήφους στις Ευρωεκλογές, φαίνεται ότι θα βγούν στο προσκήνιο οι ζυμώσεις του παρασκηνίου. Κάποια στελέχη που έμειναν στο... τρένο περιμένοντας την πρώτη... στραβή του μηχανοδηγού, ανοίγουν συζήτηση για προσέγγιση με το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Αριστερά. Ο Κασσελάκης οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ σε χαμηλότερα ποσοστά σε σχέση με τις Ευρωεκλογές του 2019 ή ακόμη και τις εθνικές εκλογές του 2023, αλλά με το 15% παρά κάτι που έλαβε, δεν είναι διατεθειμένος να κάνει πίσω σε σχέση με το... ΙΧ κόμμα που έχει φτιάξει. Τα πράγματα μυρίζουν... μπαρούτι και δεν αποκλείεται και νέος κύκλος διάσπασης από όσους πιστεύουν ότι θα δημιουργηθεί ένας νέος πόλος που θα περιλαμβάνει το ΠΑΣΟΚ, τη Νέα Αριστερά και τη νέα... φουρνιά δυσαρεστημένων Συριζαίων. Αν του φύγουν και άλλοι, βλέποντας προς το ΠΑΣΟΚ και ενδεχόμενη σύμπραξη με τη Νέα Αριστερά, τότε θα έχουν μπει οι βάσεις για την... αρχή του τέλους του Κασσελάκη!
Ο νάρκισσος και αλαζόνας αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι διατεθειμένος να κάνει πίσω και να χάσει έδαφος στον ανταγωνισμό που υπάρχει με τον Ανδρουλάκη. Αν ο Κασσελάκης είχε πάρει ποσοστό 19% και το ΠΑΣΟΚ 11%, τότε θα μπορούσε να κάνει όνειρα περαιτέρω συμπίεσης της εκλογικής βάσης "αρπάζοντας" στελέχη και μέλη από την εκλογική βάση της Χαριλάου Τρικούπη. Σε μια τέτοια περίπτωση, ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ θα πουλούσε το... παραμύθι ότι αποτελεί συνέχεια του Ανδρέα Παπανδρέου (!) και θα μπορούσε να ανέλθει πάνω από το 20%, διαμορφώνοντας μια καλή βάση για κάτι καλύτερο. Ωστόσο, αυτό δεν συνέβη την Κυριακή. Ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε 14,9% και ο Κασσελάκης είναι δύσκολο να συνομιλήσει με το ΠΑΣΟΚ που ακολουθεί από πίσω με 12,9%. Όσο για τη Νέα Αριστερά, η περίπτωση σύμπραξης με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει καμία βάση στοιχειώδους συνεννόησης.
Από την άλλη πλευρά το ΠΑΣΟΚ μπορεί να συνομιλήσει με τη Νέα Αριστερά, αλλά είναι πολύ δύσκολο να αποσπάσει κόσμο από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος είναι απέναντι στις επιλογές της ομάδας Χαρίτση. Το ΠΑΣΟΚ πάτωσε στα μεγάλα αστικά κέντρα, ενώ αύξησε τις δυνάμεις του στην επαρχία, σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ που κινήθηκε καλύτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα και συμπιέστηκε στην επαρχία, όπου ο κόσμος δεν βλέπει με τόσο καλό μάτι τον... βίο και την πολιτεία του Κασσελάκη! Ο ίδιος πρέπει να κατάλαβε ότι με τον χειρισμό του στην υπόθεση του πόθεν έσχες "πυροβόλησε" τα πόδια του. Δημοσιοποίησε ένα... excelόχαρτο λίγα εικοσιτετράωρα πριν τις εκλογές, νομίζοντας ότι πολλοί Αριστεροί θα... τσιμπήσουν και θα του δώσουν... άφεση αμαρτιών για τον πολυτελή βίο του. Εκεί την πάτησε. Με 600.000 σταυρούς σε Ευρωεκλογές δεν δημιουργεί βάση απογείωσης για να... κερδίσει τον Μητσοτάκη, αλλά μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για την απόκτηση της προεδρίας σε ομάδα του... ερασιτεχνικού πρωταθλήματος Αττικής! Την έχει πατήσει και δεν το έχει καταλάβει. Η μικρή διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ από το ΠΑΣΟΚ αποτρέπει την προσέγγιση του Κασσελάκη με τον Ανδρουλάκη και το αντίστροφο. Αμφότεροι είναι αναγκασμένοι να μονομαχήσουν μέχρι... τελικής πτώσεως, έχοντας ως "θεατή" τον Μητσοτάκη!
Στο ΠΑΣΟΚ δεν έπιασαν τον στόχο να είναι δεύτερο κόμμα, οπότε θα υπάρξει και εκεί εσωστρέφεια, καθώς οι εσωκομματικοί αντίπαλοι του Ανδρουλάκη ζητούν συζήτηση για τις επιδόσεις του κόμματος και τι έφταιξε που δεν μπόρεσε να κερδίσει τον... αλλοπαρμένο Κασσελάκη. Επιπλέον, το... τροπικό "μαύρισμα" που έφαγε στην κάλπη η Νέα Αριστερά δεν επιτρέπει άνοιγμα του ΠΑΣΟΚ, καθώς πολλοί είναι οι φίλοι του που δεν θα μπορέσουν να... χωνέψουν μια επαναπροσέγγιση με στελέχη της κυβέρνησης Τσίπρα, τα οποία σε κάθε εκλογική αναμέτρηση "τρώνε το ξύλο" της αρκούδας"! Άρα ένα τέτοιο σενάριο μάλλον είναι προβληματικό και θα έχει λίγα οφέλη και μεγαλύτερες απώλειες. Από την άλλη, μια σύμπραξη του Ανδρουλάκη με τον Κασσελάκη θα ενεργοποιούσε φυγόκεντρες τάσεις προς τη Νέα Δημοκρατία από τη μία και προς την Πλεύση Ελευθερίας και το ΚΚΕ από την άλλη. Άρα, αυτό το σενάριο είναι "καμένο", καθώς όλοι θα είναι χαμένοι.
Το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών έχει εγκλωβίσει τα κόμματα του... αριστεροσοσιαλιστικού χώροιυ, τα οποία... προσεύχονται να ενισχυθούν τα ακροδεξιά κόμματα παίρνοντας κόσμο από τον Μητσοτάκη. Το θέμα είναι ότι ο Μητσοτάκης έχει μπροστά του τρία χρόνια, όπου μπορεί να επιτύχει θεαματικά πράγματα, αν δεν στραβώσει κάτι στο διεθνές περιβάλλον. Ο πολιτικός χρόνος λειτουργεί υπέρ του Μητσοτάκη και κατά του Κασσελάκη και του Ανδρουλάκη. Ωστόσο, η Νέα Δημοκρατία πολύ δύσκολα θα μπορέσει να κερδίσει την αυτοδυναμία το 2027, εκτός και αν αλλάξει τον εκλογικό νόμο, αυξάνοντας το ελάχιστο μπόνους εδρών στις 30 από 20, αυξάνοντας ταυτόχρονα και το όριο εισόδου στη Βουλή από το 3% στο 5%, κατά το ανάλογο της Γερμανίας.
Η άθροιση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Αριστεράς με βάση τις Ευρωεκλογές, μπορεί να είναι 30,2%, αλλά αυτό συνιστά μια απλή μαθηματική πράξη. Με όρους πολιτικής άσκησης, μια τέτοια εξίσωση, μπορεί να οδηγήσει σε αισθητά χαμηλότερο άθροισμα και κακό αποτέλεσμα! Κασσελάκης και Ανδρουλάκης είναι δύο πολύ... παράξενοι χαρακτήρες που δεν θα μπορούσαν να συμβιώσουν πολιτικά, ενώ θα προκαλούσαν ρήγματα σε στελεχιακό επίπεδο και στην εκλογική τους βάση. Οι βουλευτές της Νέας Αριστεράς έχουν μπροστά τους μια τριετία για να κάνουν... ζωάρα και να παίρνουν τα... φράγκα που τους εξασφαλίζει ο ελληνικός λαός. Ωστόσο, έχουν και το άγχος να βρουν ένα "όχημα", μήπως επιβιώσουν. Και τα τρία κόμματα είναι παγιδευμένα σε ένα λαβύρινθο όπου δύσκολα εντοπίζεται κάποια διέξοδος διαφυγής.
Οι Ευρωεκλογές θα μπορούσαν να σηματοδοτήσουν κάποιες εξελίξεις σε σχέση με τη διαμόρφωση του αντίπαλου δέους του Μητσοτάκη. Τελικώς, φαίνεται ότι τα πράγματα μπορούν να εξελιχθούν ακόμη χειρότερα σ΄ αυτά τα κόμματα, σηματοδοτώντας έναν νέο κύκλο... χορηγιών προς τον πρωθυπουργό και το κυβερνών κόμμα! Κασσελάκης και Ανδρουλάκης θυμίζουν δύο μονομάχους που ετοιμάζονται να δώσουν μια σκληρή παρτίδα... μποξ! Ποιος θα... εξοντώσει ποιον, δεν μπορούμε να το προδικάσουμε. Αυτό όμως που φαίνεται ως πιθανότερο ενδεχόμενο, είναι να δούμε τον... νικητή του ματς να μην μπορεί να δώσει άλλο... ματς με αντίπαλο τον Μητσοτάκη, γιατί πολύ απλά θα είναι ζαλισμένος και θα... τρεκλίζει!