Ο απρόβλεπτος Τραμπ και η διαφωνία του για το ανώτατο όριο χρέους, αυξάνει τους φόβους για να κατεβάσει... ρολά η αμερικανική οικονομία μέσα στις επόμενες εβδομάδες, αναγκάζοντας την κεντρική τράπεζα να εμφανίζεται πλέον πιο συγκρατημένη στο χρονοδιάγραμμα μείωσης των επιτοκίων, λαμβάνοντας υπόψιν και τις εξελίξεις στον πληθωρισμό.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Χθες, η FED ανακοίνωσε νέα μείωση κατά 0,25%, αλλά ο επικεφαλής, Τζερόμ Πάουελ, δήλωσε ότι στο εξής, θα είναι πιο... προσεκτική. Οι επενδυτές είχαν προεξοφλήσει τη χθεσινή μείωση, ωστόσο, ανησυχούν για τη νέα τάξη πραγμάτων με την κυβέρνηση Τραμπ και την πορεία του πληθωρισμού. Έτσι, προχώρησαν σε ευρείας κλίμακας ρευστοποιήσεις, οδηγώντας τον Dow Jones σχεδόν 1.100 μονάδες χαμηλότερα! Ο δείκτης συμπλήρωσε δέκα πτωτικές συνεδριάσεις, κάτι που είχε να συμβεί από το 1974, ενώ το δεκαετές αμερικανικό ομόλογο έχει επιτόκιο 4,5%, όταν το ελληνικό βρίσκεται στο 2,8%!
Το σήμα Πάουελ για λιγότερες μειώσεις επιτοκίων το 2025 ήταν κάτι που δεν άρεσε στους επενδυτές, οι οποίοι ανησυχούν για το ενδεχόμενο να αρχίσει τις... τρέλες του ο Τραμπ και τα πράγματα να εξελιχθούν ακόμη χειρότερα! Η απομάκρυνση του Dow Jones από το ιστορικό υψηλό των 44.000 μονάδων (χθες έκλεισε στις 42.326,87 με πτώση 2,58%), του S&P 500 από τις 6.000 μονάδες (έκλεισε με πτώση 2,95% στις 5.872,16 μονάδες) και του Nasdaq αρκετά κάτω από τις 20.000 μονάδες (έκλεισε με πτώση 3,56% στις 19.392,69 μονάδες), δείχνουν το τέλος του... πανηγυριού για την εκλογή Τραμπ και την απότομη... προσγείωση των επενδυτών στις ΗΠΑ.
Επιπλέον, οι αγορές ανησυχούν για το ενδεχόμενο να ξεκινήσει μια κόντρα Τραμπ-Πάουελ, προκαλώντας κρίση στις ΗΠΑ και νευρικότητα στους επενδυτές. Πάντως, ο Αμερικανός κεντρικός τραπεζίτης έκανε λόγο για μια δύσκολη, αλλά σωστή απόφαση, σε σχέση με τα επιτόκια. Τη δικαιολόγησε δε, λέγοντας ότι μια αργή και άσκοπη κίνηση θα υπονόμευε την οικονομική δραστηριότητα στην αγορά εργασίας, ενώ αντίστοιχα μια πολύ βεβιασμένη και άσκοπη κίνηση θα υπονόμευε την πρόοδο στο μέτωπο του πληθωρισμού. Ισορροπία σε δύο... βάρκες!
Σύμφωνα με Αμερικανό αναλυτή, η πολύ υψηλά αποτιμημένη χρηματιστηριακή αγορά είδε με... κακό μάτι τις ανακοινώσεις για τον περιορισμό των μειώσεων στα επιτόκια του δολαρίου. Από τη στιγμή που δεν τίθεται θέμα επιθετικής μείωσης του κόστους χρήματος, οι επενδυτές είναι αναγκασμένοι να περιορίσουν τις θέσεις τους στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, ενώ ουδείς μπορεί να προβλέψει ποιες θα είναι οι επιπτώσεις από ένα γεωπολιτικό ντόμινο στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία. Αυτές οι δύο περιοχές μπορεί να απέχουν χιλιάδες μίλια από τις ΗΠΑ, ωστόσο, είναι πάρα πολύ εύκολο να προκληθούν ισχυρές... σεισμικές δονήσεις, που θα φτάσουν μέχρι εκεί. Ιδίως, αν ο Τραμπ προβεί σε αψυχολόγητες κινήσεις από την έναρξη της θητείας του...
Ποιες είναι οι επικίνδυνες καραμπόλες στη Μέση Ανατολή και πώς η ρωσική απειλή προς την Ευρώπη οδηγεί σε αχαρτογράφητα ύδατα το 2025
Η ανάληψη των προεδρικών καθηκόντων από τον Ντόναλντ Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου θα αποτελέσει σημείο καμπής για τις γεωπολιτικές εξελίξεις, οι οποίες έχουν ήδη ξεκινήσει να διαμορφώνονται.
Η κατάρρευση του Άσαντ στη Συρία φέρνει στο προσκήνιο τους Τζιχαντιστές, οι οποίοι βλέποντας μια ισοπεδωμένη χώρα, έχουν κάθε συμφέρον να ρίξουν γέφυρες στη Δύση και να σταματήσουν την τρέλα του ισλαμικού φονταμενταλισμού. Κάπου εκεί εμφανίζεται ο... προστάτης Ερντογάν, τον οποίο, ο Τραμπ αναγνωρίζει ως κρίσιμο "παίκτη" για την ανασυγκρότηση της χώρας, ενώ από την άλλη πλευρά, οι Ισραηλινοί αρχίζουν να ανησυχούν γιατί η "κάθοδος" της Τουρκίας πιο... κοντά στα σύνορα τους, μπορεί να οδηγήσει σε... θερμά επεισόδια.
Από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι πολλοί Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές ζητούν την επιβολή κυρώσεων κατά του Ερντογάν για τις επιθέσεις κατά των Κούρδων της Συρίας. Όμως, ο Τούρκος Πρόεδρος, μετά τα... θερμά λόγια του Τραμπ δείχνει να γίνεται ολοένα και πιο θρασύς! Αν μάλιστα, αναλάβει ενεργό ρόλο για την εκκαθάριση των Κούρδων της Συρίας μαζί με τους Τζιχαντιστές που ανέλαβαν την εξουσία, τότε αυτό δεν θα περάσει έτσι. Οι Αμερικανοί διαμηνύουν ότι αν πέσει νεκρός έστω ένας Αμερικανός στρατιωτικός ή στρατιώτης από τουρκικά πυρά, τότε θα υπάρξει μεγάλο πρόβλημα. Από την άλλη, ο Τζολάνι, επικεφαλής της "επανάστασης" στη Συρία, δίνει γη και ύδωρ στην Τουρκία, υποσχόμενος στήριξη στον αγώνα κατά των Κούρδων της Συρίας. κάτι που δεν δέχονται με τίποτα οι Αμερικανοί και αναμφίβολα ανησυχεί και τους Ισραηλινούς.
Η έχθρα Ερντογάν-Νετανιάχου είναι δεδομένη και συνιστά μια απειλή για την ευρύτερη περιοχή. Ο πρώτος, μετά την πτώση του Άσαντ θέλει να βάλει χέρι στα εδάφη που βρίσκονται οι Κούρδοι και να υπογράψει μνημόνιο για την ΑΟΖ με τους Τζιχαντιστές της Συρίας, κατά το πρότυπο του ψευδολιβυκού μνημονίου. Ο δεύτερος θέλει τους Κούρδους ως ανάχωμα στους Τζιχαντιστές και το μόνο που δεν θα ήθελε να του συμβεί, είναι να δει τον Ερντογάν να μπλέκεται στα πόδια του. "Κερασάκι στην τούρτα" στην ευρύτερη περιοχή θα είναι μια ενδεχόμενη επίθεση των Αμερικανών στο απομονωμένο Ιράν, ανάβοντας "φωτιές" παντού...
Στο θέμα του πολέμου Ουκρανίας-Ρωσίας, η νεότερη εξέλιξη συνίσταται στην αποδοχή εκ μέρους τους Ζελένσκι ότι δεν μπορεί να διώξει τους Ρώσους από την Κριμαία και τις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας. Βλέπει ότι επί Τραμπ δεν θα έχει τη βοήθεια που έχει σήμερα από την κυβέρνηση Μπάιντεν. Για την ακρίβεια, μάλλον διαπιστώνει ότι δεν πρέπει να προσδοκά σε αμερικανική βοήθεια. Από την άλλη, η Ευρώπη εμφανίζεται κουρασμένη και με πολιτικά προβλήματα σε κρίσιμες χώρες, όπως η Γαλλία.
Το ενδεχόμενο συνθηκολόγησης μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών, είναι περισσότερο από ποτέ ορατό στην εποχή Τραμπ. Το θέμα είναι ότι σε μια τέτοια περίπτωση, ο Πούτιν θα συνεχίσει να αποτελεί απειλή και για άλλες χώρες της Ευρώπης ή για πρώην κράτη της Σοβιετικής Ένωσης που θέλουν να ενταχθούν σ΄ αυτήν. Τουτέστιν, έρχονται πολύ δύσκολα χρόνια στις σχέσεις Ευρώπης-Ρωσίας,, όπως δήλωσε πρόσφατα και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, καλώντας τους Ευρωπαίους να... ξυπνήσουν, γιατί σε 4-5 χρόνια το πολύ θα συμβεί το... μοιραίο. Δηλαδή, η Ευρώπη θα πάει σε πόλεμο με τη Ρωσία! Από τη στιγμή που ο Πούτιν νιώθει παντοδύναμος μέσα στη χώρα του και όποιος διαφωνεί τον τρώει το... μαύρο σκοτάδι, ο μόνος τρόπος για να βρει την ησυχία της η Ευρώπη είναι αυτός που όλοι σκεφτόμαστε...
Πώς ο Μητσοτάκης σχεδιάζει να βγάλει νοκ-άουτ το ΠΑΣΟΚ στην τελική ευθεία προς τις εκλογές!
Τα ευρήματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων του έτους δείχνουν ότι η τραυματισμένη Νέα Δημοκρατία παραμένει πρώτη δύναμη και ο Μητσοτάκης μακράν το πιο ισχυρό "χαρτί" σε σχέση με την ικανότητα διακυβέρνησης της χώρας.
Αναμφίβολα τα μέτρα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός για τις τραπεζικές χρεώσεις, τα φάρμακα των χαμηλοσυνταξιούχων και το επίδομα επικινδυνότητας για τους ένστολους, δίνουν πολλούς πόντους στην κυβέρνηση. Ο Μητσοτάκης για ακόμη μία φορά απέδειξε ότι όταν εξασφαλίζονται οι κατάλληλες δημοσιονομικές προϋποθέσεις, τότε κάνει τις κινήσεις που πρέπει. Η Ελλάδα το 2025 θα έχει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, κάτι που δεν θα έχει ξανασυμβεί τα τελευταία 54 χρόνια! Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση ανακοινώνει αυξήσεις εισοδημάτων και μειώσεις φόρων, όταν στο εξωτερικό συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο!
Ο περιορισμός της φοροδιαφυγής έχει ήδη αποφέρει έξτρα έσοδα 1,8 δισ. ευρώ, το 2025 πάει για άλλα τόσα. Αυτό σημαίνει ότι μέσα στο 2025 θα έρθει και νέο πακέτο φοροελαφρύνσεων και ενισχύσεων. Ταυτόχρονα, αναμένεται να έχει περιοριστεί ο ρυθμός αύξησης των τιμών και το ζήτημα της ακρίβειας να υποχωρεί έστω και ελαφρώς. Ανάλογες είναι οι προσδοκίες και για το 2026, αλλά και το 2027. Επί της ουσίας, τα φορολογικά υπερ-έσοδα θα εξασφαλίσουν στον Κυριάκο Μητσοτάκη την προώθηση μιας εξαιρετικά φιλολαϊκής ατζέντας, αφαιρώντας από το ΠΑΣΟΚ και τα τελευταία... απομεινάρια "αριστερής ατζέντας".
Εφόσον μαζευτεί το ζήτημα της ακρίβειας, τότε το ΠΑΣΟΚ δεν έχει καμία δεξαμενή για να αντλήσει επιπλέον ψηφοφόρους. Αυτό που βλέπουμε τώρα στις δημοσκοπήσεις είναι μια αντιστροφή όσων βλέπαμε το 2012 και το 2015. Τότε το ΠΑΣΟΚ κατέρρεε και ο ΣΥΡΙΖΑ ενισχυόταν. Τώρα, το ΠΑΣΟΚ ανακάμπτει και ο ΣΥΡΙΖΑ βυθίζεται. Το 2015 τα δύο κόμματα άθροιζαν 40 εκατοστιαίες μονάδες (4% και 36% και τώρα, ακόμη και με την αναγωγή κινούνται κάτω από το 30%.
Το ΠΑΣΟΚ δύσκολα μπορεί να αντλήσει μεγάλο αριθμό ψηφοφόρων από τον ΣΥΡΙΖΑ ή από το κόμμα του Κασσελάκη. Ό,τι ήταν να πάρει, φαίνεται ότι το έχει πάρει και μάλλον έχει δει την... οροφή. Ωστόσο, όσο η κυβέρνηση θα έχει τον δημοσιονομικό "αέρα" για παροχές, αυτό θα πιστώνεται υπέρ της. Από την άλλη, στο ΠΑΣΟΚ όσο θα βλέπουν ότι δεν μπορούν να έχουν "αέρα" νίκης, θα βυθίζονται στην εσωστρέφεια. Το μόνο σίγουρο είναι ότι έως τις εκλογές το κλίμα είναι υπέρ του Μητσοτάκη. Θα εμπνέει σιγουριά, ασφάλεια και σταθερότητα, ενώ ταυτόχρονα θα ανακοινώνει συνεχώς μέτρα στήριξης των νοικοκυριών.
Η αποκλιμάκωση της ακρίβειας, η αύξηση των εισοδημάτων και η μείωση των φόρων, αποτελούν το τρίπτυχο για να επιστρέψουν στη Νέα Δημοκρατία αρκετοί από αυτούς που σήμερα είναι "παρκαρισμένοι" στην "γκρίζα" ζώνη των δημοσκοπήσεων (Δεν Ξέρω/Δεν Απαντώ, Αποχή, Άκυρο) ή δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν κόμματα που βρίσκονται πιο δεξιά. Η ακρίβεια θα βρεθεί κάποια στιγμή σε ύφεση και οι παροχές του Μητσοτάκη θα γίνονται ολοένα και πιο εμφανείς. Συνεπώς, ο Μητσοτάκης έχει όλον τον χρόνο για να μην αφήσει ζωτικό χώρο στο ΠΑΣΟΚ, προκειμένου να αρθρώσει ένα πειστικό αφήγημα εξουσίας.
Στον δρόμο προς τις εκλογές του 2027, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν έχει και πολλά περιθώρια για να σκέφτεται την πρωτιά. Το αντίθετο μάλιστα. Η άσκηση που πρέπει να κάνει η ηγεσία του, είναι αυτή της συγκυβέρνησης με τη Νέα Δημοκρατία, καθώς δεν βγαίνουν τα "κουκιά" για... συνεταιρισμό με τον ΣΥΡΙΖΑ και τη Νέα Αριστερά, εφόσον η τελευταία εισέλθει στη Βουλή. Το ΠΑΣΟΚ και ο αρχηγός του, ελλείψει αφηγήματος και εν μέσω συνεχών φιλολαϊκών μέτρων που θα λαμβάνει η κυβέρνηση, θα βρεθούν σε στρατηγικό αδιέξοδο. Θα προκαλούν συνέχεια αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις ή θα συμπράξουν με τη Νέα Δημοκρατία για να μη διαταραχθεί η εικόνα της χώρας στος εξωτερικό και τις αγορές; Οι απαντήσεις θα δοθούν το... 2027!