Η ώρα μηδέν για πολλούς εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, και ειδικά στη βιομηχανία που έχουν τη γραμμή παραγωγής σε συνεχή λειτουργία, έφτασε, αφού από την 1η Ιουλίου θα μπορούν να εργάζονται μία επιπλέον ημέρα την εβδομάδα.
Με βάση τη νομολογία, η εργασία για 6 ημέρες την εβδομάδα προβλέφθηκε όχι ως γενική εφαρμογή, αλλά λόγω έκτακτων ή εποχικών αναγκών σε επιχειρήσεις συνεχούς και μη συνεχούς λειτουργίας.
Την ίδια ημερομηνία, δηλαδή την 1η Ιουλίου, τίθεται σε εφαρμογή και η ψηφιακή κάρτα εργασίας στη βιομηχανία και το λιανεμπόριο. Σύμφωνα με τον νόμο, την 6ήμερη εργασία θα αποφασίζει ο εργοδότης δηλώνοντας στην ΕΡΓΑΝΗ τον εργαζόμενο ή τους εργαζόμενους που θα απασχολήσει μία επιπλέον μέρα της εβδομάδας. Το νέο σύστημα θα εφαρμοστεί σε εργαζόμενους με 5ήμερη εργασία.
Σύμφωνα με όσα προβλέπονται, η αμοιβή για την 6η μέρα θα έχει προσαύξηση 40%, ενώ η εργασία δεν θα υπερβαίνει τις 8 ώρες και απαγορεύονται η υπερεργασία και οι υπερωρίες. Σε περίπτωση που η 6η μέρα εργασίας συμπίπτει με ημέρα αργίας ή Κυριακή, ο εργαζόμενος θα λαμβάνει προσαύξηση 75% στο ωρομίσθιο συν το 40%. Επίσης, θα δικαιούται ένα ρεπό μέσα στην εβδομάδα.
Σύμφωνα με πηγές από την αγορά, η λήψη του μέτρου έρχεται με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, αλλά και ως ανάγκη λόγω έλλειψης εργαζομένων για συγκεκριμένες θέσεις, που προκαλούν ασφυξία σε κάποιους παραγωγικούς τομείς οι οποίοι λειτουργούν εντατικά και χωρίς διακοπή όλο το 24ωρο.
Πάντως, πρέπει να επισημάνουμε ότι οι Έλληνες, ανεξαρτήτως της νομιμοποίησης της 6ης ημέρας εργασίας, εργάζονται τις περισσότερες ώρες σε σύγκριση με τους υπόλοιπους εργαζόμενους στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2022, σε μια συνηθισμένη εβδομάδα, οι ώρες εργασίας για άτομα ηλικίας 20-64 ετών ήταν στην ΕΕ κατά μέσο όρο 37,5 ώρες.
Στην Ελλάδα καταγράφονται 41 ώρες εργασίας την εβδομάδα, ενώ ακολουθούν η Πολωνία (40,4), η Ρουμανία και η Βουλγαρία (40,2).
Το μοντέλο που θα εφαρμοστεί στην Ελλάδα έρχεται σε αντίθεση με την τάση που πάει να διαμορφωθεί στην Ευρώπη, η οποία προβλέπει 4ήμερο εργασίας χωρίς μείωση αποδοχών. Γερμανία και Βρετανία το εντάσσουν πιλοτικά στο πρόγραμμά τους, περιμένοντας τα αποτελέσματα.
Το μέτρο της απασχόλησης για έξι ημέρες προβλέπεται ότι μπορεί να εφαρμοστεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις, κατά τις οποίες η επιχείρηση παρουσιάζει απρόβλεπτα ιδιαίτερα αυξημένο φόρτο εργασίας, αρκεί:
- να έχει προ-δηλώσει στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ότι ανήκει στη συγκεκριμένη κατηγορία
- να δηλώνεται, κάθε φορά που επιθυμεί να κάνει χρήση της 6ης ημέρας, εκ των προτέρων στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ ότι η επιχείρηση παρουσιάζει ιδιαίτερα αυξημένο φόρτο εργασίας κατά τη συγκεκριμένη περίοδο. Η ειδική αυτή συνθήκη δηλώνεται από τον εργοδότη στην Επιθεώρηση Εργασίας πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο και υπόκειται σε έλεγχο σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
Όπως προβλέπεται στη σχετική νομοθεσία, η απασχόληση των εργαζομένων κατά την πρόσθετη ημέρα δεν δύναται να υπερβαίνει τις οκτώ ώρες, ενώ απαγορεύεται η πραγματοποίηση υπερεργασίας και υπερωριακής απασχόλησης από τον εργαζόμενο. Οι εργοδότες υποχρεούνται να καταχωρίζουν τα στοιχεία των χρονικών ορίων εργασίας των εργαζομένων τους που θα απασχοληθούν κατά την έκτη ημέρα στη δήλωση οργάνωσης του χρόνου εργασίας πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζομένους.
Στο καθεστώς της 6ήμερης εργασίας ανήκουν οι φορείς του Δημοσίου, οι ΔΕΚΟ, η βιομηχανία και κλάδοι του ιδιωτικού τομέα συνεχούς λειτουργίας, που εφαρμόζουν σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας. Εξαιρούνται οι εργαζόμενοι στον τουρισμό και τον επισιτισμό.
Αρχικά είχε προγραμματιστεί το μέτρο να ξεκινά από τον προηγούμενο μήνα, όταν θα εντάσσονταν στο σύστημα της ψηφιακής κάρτας οι βιομηχανικές επιχειρήσεις. Η παράταση που δόθηκε για τον Ιούλιο άλλαξε το χρονοδιάγραμμα και για την 6ήμερη εργασία.
Σύμφωνα με το υπουργείο, η εν λόγω απόφαση έρχεται να καλύψει νόμιμα ένα κενό που υπήρχε εξαιτίας του μεγάλου ελλείμματος εργαζομένων, ειδικά στη βιομηχανία, με αποτέλεσμα οι υπάρχοντες εργαζόμενοι να δουλεύουν περισσότερες ώρες, ώστε να βγαίνει η βάρδια, και πληρώνονται «μαύρα». Σε περιπτώσεις που επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις έχουν νυχτερινές βάρδιες πενθημέρου (00:00-06:00), δεν επιτρέπεται επ’ ουδενί η απασχόλησή τους 6η μέρα κατά τη νυχτερινή βάρδια.