Σύγχυση στους ασφαλισμένους προκάλεσαν συζητήσεις σε τηλεοπτικά πάνελ που είχαν ως σημείο αναφοράς τα μεταβατικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Υπενθυμίζουμε ότι τα ενδιάμεσα μεταβατικά όρια διέσωσαν περίπου 200.000 ασφαλισμένους από την «απότομη» αύξηση των ορίων ηλικίας όταν με το μνημονιακό νόμο του 2015 τα όρια αυξήθηκαν έως και 17 χρόνια.
Ωστόσο η μεταβατική προθεσμία εκπνέει την 1/1/2022 με αποτέλεσμα να «κλείνει η πόρτα» πρόωρης εξόδου στη συνταξιοδότηση.
Μετά το 2022 υπάρχουν μόνο δύο επιλογές.
Για πλήρη σύνταξη τα όρια ηλικίας καθορίζονται στο 62ο έτος της ηλικίας (με 40 έτη ή 12.000 ημέρες ασφάλισης) ή στο 67ο έτος (με 15ετία ή 4.500 ημερομίσθια ασφάλισης), ενώ για μειωμένη το όριο είναι 62 ετών με 4.500 ημέρες ασφάλισης.
Δεν είναι λίγοι οι ασφαλισμένοι που έχουν τον προβλεπόμενο χρόνο ασφάλισης αλλά δεν έχουν το όριο ηλικίας που όριζε ο νόμος οι οποίοι ρωτούν αν πρέπει να σπεύσουν να υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης πριν το 2022 για να μη χάσουν το δικαίωμα της πρόωρης εξόδου.
Στις περισσότερες περιπτώσεις μάλιστα αυτή η πρόωρη έξοδος θα σήμαινε και αρκετά μειωμένη σύνταξη εξαιτίας των «πέναλτι» που προβλέπει ο νόμος.
Κοντολογίς το ερώτημα είναι αν θα συνεχίσουν να ισχύουν και με ποιες προϋποθέσεις τα μεταβατικά όρια μετά το 2022. Ο νόμος ορίζει ότι στην περίπτωση που το προβλεπόμενο από τους Πίνακες μεταβατικών ορίων όριο ηλικίας συμπληρώνεται μετά την 1.1.2022, η σύνταξη καταβάλλεται κατά το έτος που συμπληρώνεται το νέο αυτό όριο ηλικίας.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι ασφαλισμένοι να έχουν συμπληρώσει ή να συμπληρώνουν τα κατά περίπτωση απαιτούμενα έτη ασφάλισης μέχρι την 31 /12/2021.
«Κατά τη νομική μου άποψη, επισημαίνει ο εργατολόγος Δημήτρης Μπούρλος, οι ασφαλισμένοι που έχουν συμπληρώσει το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται σε κάθε επιμέρους κατηγορία, διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν και μετά το 2022 με τα μεταβατικά όρια, όπως ορίζουν οι πίνακες ορίων ηλικίας του 2015. Ωστόσο αν δε συμπληρώνουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης έως τις 31/12/2021 δε θα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με τα μεταβατικά όρια και θα πρέπει να περιμένουν έως τα 62 η τα 67 έτη ανάλογα με την περίπτωση».
Στο Δημόσιο το δικαίωμα συνταξιοδότησης θεμελιώνεται τη χρονιά που ο υπάλληλος συμπληρώνει 25ετία.
Στο πρώην ΙΚΑ η έξοδος για σύνταξη προϋποθέτει να έχουν οι παλαιοί ασφαλισμένοι 35 έτη ως το 2012 και οι μητέρες με ανήλικο 5.500 ένσημα ως το 2012 για να κατοχυρώσουν πλήρη ή μειωμένη σύνταξη.
Έτσι για παράδειγμα μητέρα ανηλίκου με 5.500 ένσημα ( το 2012) στον ιδιωτικό τομέα η οποία ήταν 52 ετών το 2017, έχει το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθεί στα 58 και 5 μήνες. Το όριο ηλικίας της συμπληρώνεται το 2023, δηλαδή μετά την 1η Ιανουαρίου 2022. Επομένως διατηρεί το δικαίωμά της να βγει στη σύνταξη πριν από τα 62. Σε άλλη περίπτωση ασφαλισμένη με 5.500 ένσημα που ήταν 52 ετών το 2018 έχει δικαίωμα να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 60 ετών και 2 μηνών. Το όριό της συμπληρώνεται το 2026.
Ασφαλισμένος του δημοσίου που έχει συμπληρώσει 25ετία το 2010 και 35ετία φέτος, το 2020 σε ηλικία 58 ετών έχει δικαίωμα να συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη σε ηλικία 61 ετών, το 2023. Επομένως διατηρεί το δικαίωμά του να βγει σε πλήρη σύνταξη πριν από τα 62 και μετά το 2022.
Aς δούμε τι συμβαίνει μετά το 2022 με πραγματικά παραδείγματα ασφαλισμένων που επεξεργάστηκε για το protothema.gr η δικηγόρος Ασπα Παπαθανασοπούλου.
1. ΤΣΠ-ΕΤΕ: 31 έτη 8 μήνες και 5 ημέρες ΙΚΑ: 4 έτη και 3 ημέρες Σύνολο : 35 έτη 8 μήνες και 8 ημέρες
Συνταξιοδότηση
Ασφαλισμένος τραπεζοϋπάλληλος προ της 1983 Με βάση τις διατάξεις που ίσχυαν προ του Ν. 4336/2015, μπορούσε να συνταξιοδοτηθεί με 35 έτη ασφάλισης συνολικά χωρίς όριο ηλικίας.
Σύμφωνα με τις ισχύουσες συνταξιοδοτικές διατάξεις του Ν.4336/2015, λόγω συμπλήρωσης των 35 ετών ασφάλισης μετά την 19-8-2015, συνταξιοδοτείται με τα νέα ηλικιακά όρια, τα οποία, καθορίζονται από το έτος συμπλήρωσης των 35 ετών.
Συμπληρώνοντας τα 35 έτη ασφάλισης εντός του έτους 2020, βάσει του σχετικού πίνακα, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί όταν συμπληρώσει την ηλικία των 61 ετών, ακόμη και εάν αυτό συμβαίνει μετά την 01-01-2022. Αντίθετα, εάν ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης των 35 ετών συμπληρώνεται μετά την 01-01-2022, ακόμη και εάν το ηλικιακό όριο είχε συμπληρωθεί νωρίτερα, η μεταβατικότητα των ηλικιακών ορίων δεν διατηρείται και θα μπορεί κάποιος να συνταξιοδοτηθεί στην ηλικία των 62 ετών με 40 έτη ασφάλισης.
2. Γυναίκα, γεννημένη το έτος 1966, με τους εξής χρόνους ασφάλισης: 1958 ημέρες ασφάλισης ΙΚΑ (04/1986 – 02/1993) 7748 ημέρες ασφάλισης ΤΣΠΕΤΕ (08/1993 – 11/2019) 9706 ημέρες ασφάλισης συνολικά (έχουν αφαιρεθεί 4 μήνες και 11 ημέρες απεργίας) Συνταξιοδότηση Ως μητέρα ανηλίκου τέκνου, είχε συμπληρώσει πλέον των 5500 ημερών ασφάλισης έως και 12/2010 και είχε ταυτόχρονα και ανήλικο τέκνο. Δεδομένου ότι συμπλήρωσε το 50ο έτος της ηλικίας της το έτος 2016 και το 55ο έτος της ηλικίας της το συμπληρώνει το έτος 2021, με την εν λόγω κατοχύρωση μπορεί να λάβει πλήρη σύνταξη με την συμπλήρωση της ηλικίας των 65 ετών και 6 μηνών ή μειωμένη σύνταξη με την συμπλήρωση της ηλικίας των 56 ετών και 9 μηνών, ανεξάρτητα του γεγονότος ότι η ηλικία αυτή συμπληρώνεται μετά την 01-01-2022.
3. Γυναίκα, γεννημένη το έτος 1958, υπαχθείσα στην ασφάλιση προ της 01-01-1983: Συνταξιοδότηση Δεδομένου ότι έχει πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης προ της 1-1-1983 θα μπορούσε να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τα 32 έτη ασφάλισης συνολικά και να ελάμβανε πλήρη σύνταξη με ευνοϊκώτερα ηλικιακά όρια από τα γενικώς ισχύοντα. Πλην όμως, με δεδομένο ότι συμπληρώνει τα 32 έτη εντός του έτους 2022, η θεμελίωσή της για πλήρη σύνταξη τοποθετείται εκτός μεταβατικής περιόδου του ν. 4336/2015 και, με βάση ό,τι έχει αναφερθεί από πλευράς Υπουργείου μέχρι σήμερα, θα μπορείτε να συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη με την συμπλήρωση τουλάχιστον 40 ετών ασφάλισης και ηλικία 62 ετών.
« Όλα τα μεταβατικά όρια ισχύουν και μετά το 2022- υπογραμμίζει ο πρώην Υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης και προσθέτει- Ωστόσο και οποιαδήποτε συζήτηση για τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης 62 και 67 δεν έχει νόημα πλέον καθώς στην Ελλάδα έχουμε από τα υψηλότερα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης»
1. Άνδρας, γεννημένος το έτος 1962, με τους εξής χρόνους ασφάλισης: ΤΣΠ-ΕΤΕ: 31 έτη 8 μήνες και 5 ημέρες ΙΚΑ : 4 έτη και 3 ημέρες Σύνολο : 35 έτη 8 μήνες και 8 ημέρες
Συνταξιοδότηση
Ασφαλισμένος προ της 1983 Με βάση τις διατάξεις που ίσχυαν προ του Ν. 4336/2015, μπορούσε να συνταξιοδοτηθεί με 35 έτη ασφάλισης συνολικά χωρίς όριο ηλικίας.
Σύμφωνα με τις ισχύουσες συνταξιοδοτικές διατάξεις του Ν.4336/2015, λόγω συμπλήρωσης των 35 ετών ασφάλισης μετά την 19-8-2015, συνταξιοδοτείται με τα νέα ηλικιακά όρια, τα οποία, καθορίζονται από το έτος συμπλήρωσης των 35 ετών.
Συμπληρώνοντας τα 35 έτη ασφάλισης εντός του έτους 2020, βάσει του σχετικού πίνακα, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί όταν συμπληρώσει την ηλικία των 61 ετών, ακόμη και εάν αυτό συμβαίνει μετά την 01-01-2022.
Αντίθετα, εάν ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης των 35 ετών συμπληρώνεται μετά την 01-01-2022, ακόμη και εάν το ηλικιακό όριο είχε συμπληρωθεί νωρίτερα, η μεταβατικότητα των ηλικιακών ορίων δεν διατηρείται και θα μπορεί κάποιος να συνταξιοδοτηθεί στην ηλικία των 62 ετών με 40 έτη ασφάλισης.
2. Γυναίκα, γεννημένη το έτος 1966, με τους εξής χρόνους ασφάλισης: 1958 ημέρες ασφάλισης ΙΚΑ (04/1986 – 02/1993) 7748 ημέρες ασφάλισης ΤΣΠΕΤΕ (08/1993 – 11/2019) 9706 ημέρες ασφάλισης συνολικά (έχουν αφαιρεθεί 4 μήνες και 11 ημέρες απεργίας)
Συνταξιοδότηση
Ως μητέρα ανηλίκου τέκνου, είχε συμπληρώσει πλέον των 5500 ημερών ασφάλισης έως και 12/2010 και είχε ταυτόχρονα και ανήλικο τέκνο. Δεδομένου ότι συμπλήρωσε το 50ο έτος της ηλικίας της το έτος 2016 και το 55ο έτος της ηλικίας της το συμπληρώνει το έτος 2021, με την εν λόγω κατοχύρωση μπορεί να λάβει πλήρη σύνταξη με την συμπλήρωση της ηλικίας των 65 ετών και 6 μηνών ή μειωμένη σύνταξη με την συμπλήρωση της ηλικίας των 56 ετών και 9 μηνών, ανεξάρτητα του γεγονότος ότι η ηλικία αυτή συμπληρώνεται μετά την 01-01-2022.
3. Γυναίκα, γεννημένη το έτος 1958, υπαχθείσα στην ασφάλιση προ της 01-01-1983:
Συνταξιοδότηση
Δεδομένου ότι έχει πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης προ της 1-1-1983 θα μπορούσε να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τα 32 έτη ασφάλισης συνολικά και να ελάμβανε πλήρη σύνταξη με ευνοϊκώτερα ηλικιακά όρια από τα γενικώς ισχύοντα.
Πλην όμως, με δεδομένο ότι συμπληρώνει τα 32 έτη εντός του έτους 2022, η θεμελίωσή της για πλήρη σύνταξη τοποθετείται εκτός μεταβατικής περιόδου του ν. 4336/2015 και, με βάση ό,τι έχει αναφερθεί από πλευράς Υπουργείου μέχρι σήμερα, θα μπορείτε να συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη με την συμπλήρωση τουλάχιστον 40 ετών ασφάλισης και ηλικία 62 ετών.