Για μια οικογένεια με ένα παιδί και με πολύ σφιχτό προϋπολογισμό, ο «προσωπικός πληθωρισμός» στην Ελλάδα μπορεί να αγγίξει το 7,5%, παρά το γεγονός ότι ο στατιστικός μέσος όρος είναι 4,8%.
Αυτό προκύπτει με την υπολογισμό των στοιχείων του μηνιαίου οικονομικού προϋπολογισμού στον ειδικό υπολογιστή «προσωπικού πληθωρισμού» της ευρωπαϊκής στατιστικής υπηρεσίας (Eurostat).
Η εφαρμογή αυτή υπολογίζει τον προσωπικό πληθωρισμό» κάθε νοικοκυριού, ανάλογα με τον τρόπο που κατανέμονται οι δαπάνες του, αφού οι ανατιμήσεις κυμαίνονται σε διαφορετικά ποσοστά ανάλογα με την κατηγορία αγαθών.
Τον περασμένο Οκτώβριο, για παράδειγμα, στην Ελλάδα οι αυξήσεις τιμών στο ηλεκτρικό ρεύμα, το φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα ήταν 20,6% και στις μεταφορές 10,6%.
Στον αντίποδα, υπήρξαν κάποιες κατηγορίες αγαθών για τα οποία οι τιμές μειώθηκαν, όπως η τριτοβάθμια εκπαίδευση (-3,1%), η δευτεροβάθμια εκπαίδευση (-2,9%) και ο τηλεφωνικός και τηλεομοιοτυπικός εξοπλισμός (-2,7%).
Η κατηγορία των τροφίμων συνολικά ανατιμήθηκε κατά 1,8% σε μέσο όρο, αλλά ορισμένα προϊόντα όπως φρέσκα λαχανικά και ορισμένα κρέατα παρουσίασαν αυξήσεις που ξεπέρασαν ακόμα και το 10%.
Με τα δεδομένα αυτά είναι επόμενο ότι τα νοικοκυριά με μεσαία και χαμηλά εισοδήματα, που αναγκάζονται να ξοδεύουν μεγάλο μέρος του οικογενειακού τους προϋπολογισμού (συχνά το μεγαλύτερο) σε βασικές ανάγκες όπως στέγαση, ύδρευση, ηλεκτρικό ρεύμα, φυσικό αέριο και άλλα, καθώς και σε καύσιμα και τρόφιμα, υφίστανται πληθωρισμό πολύ μεγαλύτερο από το μέσο όρο.
Αντίστροφα, τα πιο εύπορα νοικοκυριά, που μπορεί να ξοδεύουν μεγαλύτερα ποσά για τις βασικές τους ανάγκες, αλλά αυτά είναι μικρότερα ως ποσοστό του συνολικού τους εισοδήματος, έχουν χαμηλότερο προσωπικό πληθωρισμό, πολύ δε περισσότερο που πιθανώς να ξοδεύουν σημαντικά ποσά σε δαπάνες π.χ. για ιδιωτικά σχολεία ή φροντιστήρια, όπου τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν μείωση των τιμών.
Αν για παράδειγμα, υποθέσουμε ότι έχουμε μια οικογένεια στην οποία το ζευγάρι δουλεύει ως υπάλληλοι γραφείου και παίρνει μισθό ο οποίος είναι σχεδόν διπλάσιος από τον βασικό (650 ευρώ, δηλαδή υποθέτουμε ότι έχει αποδοχές 1.200 ευρώ έκαστος), και υπολογίσουμε τις δαπάνες με βάση ένα υποθετικό, αλλά λογικό, μοτίβο κατανάλωσης, προκύπτει ότι το οικογενειακό αυτό εισόδημα των 2.400 ευρώ μπορεί να φτάσει να έχει προσωπικό πληθωρισμό 7,5%.
Τι μένει από εκεί και πέρα; Έξοδα! Τα υπολογίζουμε σε 1.200 για στέγαση, ύδρευση, ηλεκτρικό ρεύμα, θέρμανση και άλλα καύσιμα. Για ένα σπίτι περίπου 90 τετραγωνικών με δύο υπνοδωμάτια.
Ακολουθούν τα έξοδα μετακίνησης. Υποθέτοντας ότι η οικογένεια χρησιμοποιεί ένα αυτοκίνητο με μηδενικά τέλη κυκλοφορίας, το οποίο πληρώνει σε δόσεις με 250 ευρώ το μήνα. Άλλα τόσα είναι τα έξοδα των καυσίμων για τον μέσο εργαζόμενο που μένει 25 χιλιόμετρα από την εργασία του και προσθέτουμε 100 ευρώ για εισιτήρια σε ΜΜΜ ή ταξί, αν χρειαστεί.
Παρά τις περικοπές που έχει αναγκαστεί να κάνει η παραπάνω οικογένεια, προκύπτει ότι τα μηνιαία έξοδα είναι περίπου 2.500 ευρώ. Το υπολογιστικό όργανο της ευρωπαϊκής στατιστικής υπηρεσίας υπολογίζει τον προσωπικό πληθωρισμό στο 7,5% έναντι του 4,1% που ήταν ο μέσος πληθωρισμός βάσει του ΔΤΚ στην Ελλάδα τον Οκτώβριο.