Ο αμερικανικός επενδυτικός οίκος, Goldman Sachs, προβλέπει ότι πάνω από το 70% των κατοίκων στις αναπτυγμένες αγορές του πλανήτη θα έχουν εμβολιαστεί κατά του κοροναϊού μέχρι το φθινόπωρο του 2021.
Σε υπόμνημα που δημοσίευσαν την περασμένη εβδομάδα, οι οικονομολόγοι της Goldman, Νταάν Στρούιβεν και Σιντ Μπουσάν δημιούργησαν ένα χρονοδιάγραμμα για τη διανομή του εμβολίου. Για αυτό το σκοπό χρησιμοποίησαν ένα συνδυασμό των εκτιμήσεων για τα αποθέματα (με στοιχεία από τις εταιρείες που βρίσκονται πιο κοντά στην έγκριση, δηλαδή των κατασκευαστών Pfizer-BioNTech, Moderna, AstraZeneca, Novavax και Johnson&Johnson) και για τη ζήτηση, χρησιμοποιώντας στοιχεία από διαδικτυακή έρευνα.
Όπως αναφέρουν, περιμένουν οι πρώτες δόσεις να φτάσουν στους πιο ευάλωτους πολίτες των ΗΠΑ από τα μέσα Δεκεμβρίου και έπειτα.
Η έγκριση και η διανομή των εμβολίων θα μπορούσε να οδηγήσει σε «σημαντικά οφέλη για τη δημόσια υγεία» ήδη από το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους, προσθέτουν οι οικονομολόγοι, με τον μισό πληθυσμό των ΗΠΑ και του Καναδά πιθανώς να έχουν εμβολιαστεί μέχρι τον Απρίλιο.
Η Goldman πιστεύει ότι η Υπηρεσία Φαρμάκων και Τροφίμων των ΗΠΑ θα εγκρίνει τα εμβόλια της Pfizer και της Moderna εντός των επόμενων εβδομάδων. Σχετική συμβουλευτική επιτροπή θα συνεδριάσει στις 10 και πιθανότατα ξανά στις 17 Δεκεμβρίου.
Η Moderna δήλωσε τη Δευτέρα ότι θα ζητούσε την έγκριση έκτακτης ανάγκης του FDA ήδη την ίδια ημέρα, αφού νέα στοιχεία επιβεβαίωσαν ότι το εμβόλιό της είναι 94,1% αποτελεσματικό, ενώ έχει αποδειχθεί ασφαλές.
Την ίδια στιγμή, στη Βρετανία, ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δήλωσε τη Δευτέρα ότι ήλπιζε για την έγκριση τόσο του εμβολίου της Pfizer όσο και της AstraZeneca «εντός λίγων ημερών και εβδομάδων».
Στις ΗΠΑ, ο σύμβουλος της Επιχείρησης Ταχύτητα του Φωτός, Δρ. Μονσέφ Σλάουι, είχε δηλώσει στο CNBC το Νοέμβριο ότι η κυβέρνηση ήταν έτοιμη να ξεκινήσει τους εμβολιασμούς εντός 24 ωρών από την έγκριση έκτακτης ανάγκης των εμβολίων από το FDA. Επιπλέον, τόνισε ότι οι ΗΠΑ θα έχουν 35 με 40 εκατ. διαθέσιμες δόσεις ήδη από τον Δεκέμβριο.
Την Παρασκευή, ο Δρ. Σλάουι δήλωσε στο CNBC ότι οι Αμερικανοί μπορούν να περιμένουν η ζωή τους να «επιστρέψει ουσιαστικά στην κανονικότητα» μέχρι το καλοκαίρι του 2021.
Τι θα γίνει στην Ευρώπη
Όσον αφορά την Ευρώπη, η Goldman υποστηρίζει ότι βάσει σχολίων της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η Ευρωπαϊκή Ιατρική Υπηρεσία είναι πιθανό να εγκρίνει τα εμβόλια που προπορεύονται του ανταγωνισμού μέχρι το τέλος του έτους.
Οι οικονομολόγοι εικάζουν ότι η Βρετανία θα έχει εμβολιάσει το μισό πληθυσμό της μέχρι τον Μάρτιο. Ταυτόχρονα, προβλέπουν ότι η ΕΕ, η Ιαπωνία και η Αυστραλία θα έχουν φτάσει στα ίδια επίπεδα εμβολιαστικής κάλυψης (50%) μέχρι τον Μάιο.
Κάνοντας τις προβλέψεις τους, οι οικονομολόγοι λαμβάνουν ως δεδομένο ότι η παραγωγή των δόσεων των εμβολίων θα αυξηθεί με αργούς ρυθμούς στην αρχή του επόμενου έτους και ότι οι κατασκευάστριες εταιρείες θα επιτύχουν τους στόχους παραγωγής. Επιπλέον, έχουν χρησιμοποιήσει τις συμβάσεις προμήθειας διάφορων χωρών για να προβλέψουν τη διαθεσιμότητα και απαντήσεις σε έρευνες για να εκτιμήσουν τη ζήτηση.
Σε όλες τις ανεπτυγμένες αγορές, η Goldman περιμένει ότι οι εμβολιασμοί παιδιών κάτω των 12 ετών θα ξεκινήσουν τον Οκτώβριο του 2021, αφού πρώτα η παραγωγή εμβολίων αυξηθεί σημαντικά στα μέσα του δεύτερου τριμήνου.
Το κακό σενάριο
Ωστόσο, οι Στρούιβεν και Μπασάν παρουσίασαν και το κακό σενάριο, στο οποίο τόσο το εμβόλιο της AstraZeneca όσο και εκείνο της Johnson&Johnson θα αποτύχουν και η ζήτηση για εμβόλια θα αποδυναμωθεί.
Σε αντίθεση με τα εμβόλια της Pfizer και της Moderna, τα υποψήφια εμβόλια της Johnson&Johnson και της Astrazeneca είναι εμβόλια νοσογόνου παράγοντα, δηλαδή χρησιμοποιούν αποδυναμωμένες εκδοχές του ιού.
Το εμβόλιο της AstraZeneca είχε δώσει υποσχόμενα ενδιάμεσα αποτελέσματα από τις κλινικές δοκιμές. Όμως την Παρασκευή, επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και του ΠΟΥ δήλωσαν ότι απαιτούνται περισσότερα στοιχεία για να κριθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητά του, αφού πρώτα αμερικανοί μελετητές εξέφρασαν τις ανησυχίες τους.
Το σενάριο των οικονομολόγων αναμένει και χαμηλότερη από την αναμενόμενη ζήτηση για τα εμβόλια.
«Αυτό το σενάριο δείχνει επιβράδυνση των εμβολιασμών στην Ευρώπη, η οποία εξαρτάται σε μεγαλύτερο βαθμό από αυτούς τους κατασκευαστές (AstraZeneca και Johnson&Johnson), αλλά και λιγότερους μεσοπρόθεσμους εμβολιασμούς σε άλλες περιοχές εξαιτίας της χαμηλότερης ζήτησης, η οποία δείχνει να είναι πιο εύθραυστη σε περιοχές όπως οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία».
Η Αυστραλία και ο Καναδάς θα αποδειχθούν οι πλέον ανθεκτικές χώρες σε ένα τέτοιο σενάριο, υποστηρίζουν οι οικονομολόγοι, καθώς έχουν τη μεγαλύτερη διαφοροποίηση στις συμβάσεις προμηθειών για εμβόλια και εμφανίζουν μεγαλύτερη ζήτηση για άμεσο εμβολιασμό, σύμφωνα με τα στοιχεία των ερευνών.
Ωστόσο, η βασική πρόβλεψη της Goldman παραμένει ότι ο εκτεταμένος εμβολιασμός κατά του κοροναϊού θα «οδηγήσει σε ανάκαμψη της παγκόσμιας ανάπτυξης» από το δεύτερο τρίμηνο του επόμενου έτους.