Πέραν των προσδοκιών κυβέρνησης και τραπεζών κινήθηκε το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) τις δύο πρώτες εβδομάδες μετά την ενεργοποίησή του, δημιουργώντας αισιοδοξία για ταχεία απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων. Σε αυτό το διάστημα, τόσο μεγάλα όσο και αρκετά μεσαία σχήματα επικοινώνησαν με τα πιστωτικά ιδρύματα, προς αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με τη δυνατότητα χρηματοδοτικής υποστήριξης των επενδυτικών τους σχεδίων από το ευρωπαϊκό πακέτο. Το γεγονός αυτό, εκτιμούν τραπεζικές πηγές, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το τρέχον χρηματοοικονομικό περιβάλλον και τις συνθήκες αβεβαιότητας που επικρατούν στις αγορές. Το κλίμα αστάθειας έχει οδηγήσει τις αποδόσεις των ομολόγων σε υψηλότερα επίπεδα, ενώ την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία φαινόταν έτοιμη να προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων της εντός του 2022, για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων. Ως εκ τούτου το σενάριο σημαντικής ενίσχυσης του κόστους δανεισμού τους επόμενους μήνες είναι πιθανό.
Επιτόκιο 0,35%
Με αυτά τα δεδομένα, οι πιστώσεις μέσω του δανειοδοτικού σκέλους του ΤΑΑ καθίστανται ενδεχομένως η πιο συμφέρουσα επιλογή αυτή την περίοδο. «Ενώ μέχρι πριν λίγο καιρό σε αρκετούς πελάτες μας η έκδοση ομολόγων αποτελούσε προτεραιότητα, πλέον η χρηματοδότηση μέσω ΤΑΑ θεωρείται πιο ελκυστική. Κι αυτό διότι το ετησιοποιημένο κόστος της μπορεί να πέσει ακόμη και στο 0,35%. Πρόκειται μάλιστα για επιτόκιο που δεν επηρεάζεται από τις διακυμάνσεις στις αγορές, καθώς παραμένει σταθερό για όλη τη διάρκεια αποπληρωμής» σημειώνει χαρακτηριστικά επικεφαλής επιχειρηματικής πίστης συστημικού ομίλου. Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχει η προσδοκία ότι πολύ σύντομα, ακόμη και πριν το καλοκαίρι, θα καλυφθεί το ελάχιστο ύψος συμβασιοποιημένων έργων που απαιτείται για την απελευθέρωση επιπλέον των 1,57 δισ. ευρώ, της πρώτης δόσης, πόρων. Σημειώνεται ότι κάθε τράπεζα για να υποβάλει σχετικό αίτημα προς το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να συμβασιοποιήσει το 60% των χρημάτων που έχει ήδη λάβει και να εκταμιεύσει το 5%.
Η πλατφόρμα
Κατά τα άλλα συνεχίζονται οι εργασίες για τη δημιουργία της online πλατφόρμας μέσω της οποίας θα υποβάλλονται οι αιτήσεις ένταξης στο ΤΑΑ. Ο στόχος που έχει τεθεί είναι η ενεργοποίηση μιας πρώτης έκδοσης της πλατφόρμας, που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τις τράπεζες, στις αρχές Απριλίου. Η τελική μορφή της αναμένεται το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου.
Η καθυστέρηση στην υλοποίηση του έργου έως τώρα, οφείλεται σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους στο γεγονός ότι δεν έχει οριστικοποιήσει τη διαδικασία υποβολής των αιτήσεων.
«Οταν αλλάζουν οι κανόνες ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η δημιουργία του online συστήματος, οι καθυστερήσεις είναι αναπόφευκτες, καθώς μέρος του κώδικα πρέπει να ξαναγραφεί» σημειώνουν χαρακτηριστικά οι ίδιες πηγές.
Ο Αναπτυξιακός
Ενα ακόμη θέμα που απασχολεί τις τράπεζες αυτή την περίοδο αφορά τον τρόπο ένταξης επιχειρήσεων στον Αναπτυξιακό Νόμο. Πρόκειται για μία παράμετρο κρίσιμη για το ΤΑΑ, καθώς τα δύο προγράμματα μπορούν να συνδυαστούν για την ίδια επένδυση. Η πλειονότητα των μεσαίων επιχειρήσεων που έχουν απευθυνθεί μέχρι τώρα στις τράπεζες, φαίνεται ότι θα επιδιώξει αυτόν τον συνδυασμό.
Στο αρχικό νομοσχέδιο του Αναπτυξιακού Νόμου προβλεπόταν ότι η έγκριση του αναγκαίου τραπεζικού δανείου είναι προϋπόθεση για την υποβολή του αιτήματος ένταξης από μία επιχείρηση. Ωστόσο, πριν την ψήφισή του από τη Βουλή, η συγκεκριμένη διάταξη διαγράφηκε, θολώνοντας το τοπίο. Ο προβληματισμός των τραπεζών έγκειται στο γεγονός πως αν μία επιχείρηση υποβάλει αίτημα χωρίς να έχει προηγουμένως λάβει έγκριση για τη χρηματοδότησή της, υπάρχει κίνδυνος να δεσμευτούν πόροι για σχέδια που δεν είναι βιώσιμα.
Αξιολόγηση
Στο πλαίσιο αυτό, βρίσκεται σε εξέλιξη με το υπουργείο Οικονομικών μία συζήτηση για τη διευθέτηση του ζητήματος. Η πρόταση των συστημικών ομίλων είναι κατ’ αρχάς να αποτελεί προαπαιτούμενο η έγκριση του απαραίτητου δανείου για την κατάθεση αίτησης στον Αναπτυξιακό Νόμο. Με τον τρόπο αυτόν μειώνονται οι πιθανότητες να κολλήσουν κονδύλια για επιχειρήσεις που δεν είναι σε θέση να ολοκληρώσουν την προτεινόμενη επένδυση.
Επιπλέον, οι τράπεζες πιστεύουν ότι η έγκριση για τη χρηματοδότηση μπορεί να λειτουργήσει και ως πιστοποίηση της βιωσιμότητας ενός επενδυτικού σχεδίου.