Σε αρνητικό ρεκόρ τεσσάρων δεκαετιών και συγκεκριμένα από τον Δεκέμβριο του 1981 διαμορφώθηκε στις ΗΠΑ ο πληθωρισμός τον Ιούνιο, που εκτινάχθηκε στο 9,1%, έναντι 8,6% τον Μάιο και 8,8% που ανέμεναν οι αναλυτές.
Το κύμα ανατιμήσεων αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας, ενώ ήδη ακούγονται σενάρια για ύφεση από το δ’ τρίμηνο του 2022.
Τα καύσιμα, σύμφωνα με την αμερικανική στατιστική υπηρεσία, αυξήθηκαν κατά 11,2% τον Ιούνιο και κατά 60% σε επίπεδο δεδεκαμήνου. Παράλληλα, το κόστος του ηλεκτρικού αυξήθηκε κατά 1,7% τον Ιούνιο και συνολικά σε επίπεδο δωδεκαμήνου στο 13,7%.
Μείωση εμφανίστηκε στα αεροπορικά εισιτήρια, οι τιμές των οποίων υποχώρησαν κατά 1,8% τον Ιούνιο, ωστόσο σε επίπεδο έτους αυξήθηκαν κατά 34,1%. Οριακή υποχώρηση 0,4% κατέγραψαν κρέας, πουλερικά, ψάρια και αβγά για τον μήνα Ιούνιο, ωστόσο σε ετήσια βάση οι τιμές αυξήθηκαν κατά 11,7%,
Πέραν των κλάδων των τροφίμων και της ενέργειας, που αυξήθηκε κατά 41,6%, ο δομικός πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 5,9%, αρκετά υψηλότερα των προβλέψεων των αναλυτών (5,5%).
Σε μηνιαία βάση, δηλαδή σε σύγκριση με τον Μάιο του 2022, ο δείκτης τιμών καταναλωτή ενισχύθηκε στο 1,3% και ο δομικός πληθωρισμός στο 0,7%. Οι ειδικοί περίμεναν άνοδο στο 1,1% και στο 0,5%, αντίστοιχα.
Πιέσεις στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα
Τα στοιχεία ασκούν περαιτέρω πίεση στην ομοσπονδιακή τράπεζα (Fed), που καλείται να λάβει πιο επιθετικά μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Το βασικό επιτόκιο βρίσκεται στο 1,5%. Ωστόσο, θεωρείται πολύ πιθανό να αυξηθεί κατά ακόμη 75 μονάδες βάσης τον Ιούλιο, φθάνοντας στο 2,25%.
Τα υψηλά επιτόκια ναι μεν αντιμετωπίζουν τον πληθωρισμό, αλλά ταυτόχρονα υπονομεύουν την ανάπτυξη και την αγορά εργασίας. Έτσι, οι αναλυτές σπεύδουν να προειδοποιήσουν για τον κίνδυνο επιβράδυνσης ή και ύφεσης της αμερικανικής οικονομίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το παγκόσμιο ΑΕΠ και τις διεθνείς αγορές.
Το ΔΝΤ αναθεώρησε επί τα χείρω τις προβλέψεις
Το ΔΝΤ προσφάτως αναθεώρησε επί τα χείρω τις προβλέψεις για την ανάπτυξη του 2022, κόβοντας κατά 0,6% την εκτιμώμενη μεταβολή του ΑΕΠ σε σχέση με την τελευταία πρόβλεψη του Ιουνίου (από 2,9% σε 2,3%). «Η αύξηση του πληθωρισμού σε ευρεία βάση δρομολογεί συστημικούς κινδύνους τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για την παγκόσμια οικονομία».
Ο Άντριου Χοντζ, οικονομολόγος του Ταμείου, επεσήμανε ότι οι αυξήσεις επιτοκίων από τη Fed, αλλά και η μείωση των ομοσπονδιακών δαπανών θα επιβραδύνουν την αύξηση της καταναλωτικής ζήτησης «περίπου στο μηδέν από τις αρχές του επόμενου χρόνου». «Η επιβράδυνση της ζήτησης θα αυξήσει την ανεργία περίπου στο 5% από τα τέλη του 2023, οδηγώντας σε μείωση των μισθών» πρόσθεσε.
Παρότι περιορισμένης εμβέλειας σε σχέση με την αντίστοιχη του 2007 – 2009 ή τις κρίσεις της δεκαετίας του ‘80, οι αναλυτές προβλέπουν μια δύσκολη και μακρά περίοδο συρρίκνωσης, η οποία θα ξεπεράσει σε διάρκεια τις οκτάμηνες υφέσεις του 1990 – 1991 και του 2001.
«Τα καλά νέα είναι πως η ύφεση δε θα είναι τόσο οδυνηρή όσο στο παρελθόν. Τα άσχημα νέα είναι πως ενδέχεται να διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα», ανέφερε ο αναλυτής της Nomura, Ρόμπερτ Ντεντ, ο οποίος προβλέπει ύφεση της τάξης του 2% στις αρχές του δ’ τριμήνου του 2022 με διάρκεια έως και το τέλος του 2023.