Σας εντυπωσιάζει το γεγονός ότι οι δείκτες Nasdaq και S&P 500 της Wall Street έχουν ενισχυθεί κατά 45% και 16% αντιστοίχως στη διάρκεια του τελευταίου έτους, παρά την πανδημία; Μήπως θα μείνετε με ανοιχτό το στόμα εάν πληροφορηθείτε ότι το σημαντικότερο σήμερα κρυπτονόμισμα, το Bitcoin, έχει δει την «ισοτιμία» του έναντι του δολαρίου να αυξάνεται κατά 3.000% μέσα στα τελευταία 4 χρόνια, δηλαδή από τις αρχές του 2017;
Ε, τότε, καθήστε πιο αναπαυτικά, για να μάθετε ότι υπάρχουν και καλύτερα – ή χειρότερα, αναλόγως της οπτικής του καθενός και της καθεμιάς. Όπως είναι, για παράδειγμα, η αλυσίδα ηλεκτρονικών παιχνιδιών GameStop, η οποία είδε την τιμή της μετοχή της να φτάνει από τα 17 στα 150-200 δολάρια στο αμερικανικό χρηματιστήριο – από την πρώτη συνεδρίαση του έτους μέχρι την Πέμπτη, 28 Ιανουαρίου. Μάλιστα, η αλήθεια είναι ότι ουδείς μπορεί να προβλέψει πού θα βρίσκεται την Παρασκευή, καθώς μόλις το προηγούμενο 24ωρο, την Τετάρτη, είχε εκτιναχθεί στα 347,5 δολάρια, δηλαδή ήταν ακριβότερη κατά 2.000% σε σύγκριση με την 1η του μήνα!
«Τη δεκαετία του 1630 ήταν οι τουλίπες. Στη δεκαετία του 1990 ήταν το Netscape και το Pets.com. Αργότερα, όπως όλοι γνωρίζουμε, ήταν τα στεγαστικά. Σήμερα, το σήμα που αναβοσβήνει προειδοποιώντας για επερχόμενο κίνδυνο και σηματοδοτώντας ότι η χρηματιστηριακή αγορά έχει χάσει τα λογικά της είναι το GameStop», έγραφε χαρακτηριστικά η New York Post στις 27 Ιανουαρίου, την ημέρα δηλαδή που η μετοχή της είχε σημειώσει την ασύλληπτη επίδοση που προαναφέραμε.
Οι ρομαντικοί και τα αρπακτικά
Η σύντομη ιστορία αυτής της μετοχής παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Θα έλεγε κανείς, ότι η τρελή της πορεία σχεδιάστηκε και πυροδοτήθηκε από τους… ρομαντικούς της Wall Street, οι οποίοι θέλησαν έτσι να τιμωρήσουν τα «αρπακτικά» των χρηματιστηριακών αγορών.
Απολαύστε, λοιπόν, το σενάριο στο οποίο συγκλίνουν τα περισσότερα δημοσιεύματα: Μια πολυπληθής ομάδα ανεξάρτητων επενδυτών πληροφορήθηκε ότι αρκετά funds είχαν «σορτάρει» τη μετοχή της GameStop, ποντάροντας στην απότομη πτώση της και τα μεγάλα κέρδη που θα τους απέφερε – κάτι που κάνουν πολύ συχνά, οδηγώντας μικρές, μεσαίες και μεγάλες εταιρείες στη χρεοκοπία. Έτσι, αποφάσισαν να σηκώσουν το γάντι και να τους χαλάσουν τα σχέδια.
Μέσω του κόμβου ανταλλαγής μηνυμάτων WallStreetBets που υπάρχει στο Reddit – δίνοντας τη δυνατότητα συνδυασμένων ηλεκτρονικών χρηματιστηριακών συναλλαγών – επέλεξαν να αξιοποιήσουν την πλατφόρμα με το όνομα «Ρομπέν των Δασών» (Robinhood) για να τιμωρήσουν τους… Σερίφηδες του Νότιγχαμ. Έτσι, μέσα σε ελάχιστο διάστημα, η πρωτοβουλία συγκέντρωσε το ενδιαφέρον και τα κεφάλαια εκατοντάδων χιλιάδων χρηστών – με το Reuters να κάνει λόγο για 4 εκατομμύρια!
Στο σύντομο μπρφα-ντε-φερ που ακολούθησε, με τη μία πλευρά να επιδιώκει τη συντριβή της μετοχής και την άλλη την άνοδό της, είναι φανερό ότι οι Ρομπέν επικράτησαν κατά κράτος. Το αποτέλεσμα δε είναι ότι τουλάχιστον ένα από τα fund που είχαν απέναντί τους, το Melvin Capital, έφτασε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και αναζητεί εκτάκτως ρευστότητα.
Οι πληροφορίες, μάλιστα, κάνουν λόγο και για άλλα που βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση μετά και από αυτή τη χαμένη μάχη, που φαίνεται πως δεν ήταν η μοναδική της φετινής χρονιάς: Από τις αρχές του έτους, τα στοιχεία της Ortex δείχνουν πως οι «σορτάκηδες» έχουν χάσει 71 δισ. δολάρια μόνο από τα πονταρίσματα που είχαν κάνει σε αμερικανικές επιχειρήσεις.
Μπλόκο στη διαπραγμάτευση
Φυσικά, όλα αυτά ίσχυαν μέχρι χθες, ενώ τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν απότομα κυριολεκτικά από ώρα σε ώρα – άλλωστε, δεν είναι λογικό η μετοχή της GameStop να αξίζει 300 δολάρια και της Tesla 880…. Επί της ουσίας, δεν είναι παρά ένα από τα πολλά αναλώσιμα «οχήματα» που χρησιμοποιούνται για τις εκατέρωθεν επιθέσεις, αρκετά από τα οποία μάλιστα είναι «φαντάσματα». Για του λόγου το αληθές, μάλιστα, οι χρήστες της Robinhood συνειδητοποίησαν ότι μπλοκαρίστηκαν οι συναλλαγές σε μετοχές της συγκεκριμένης εταιρείας, όπως και άλλων που παίζουν ανάλογο ρόλο – σαν την ανύπαρκτη πλέον Blackberry.
Δεν αποκλείεται η χθεσινή απότομη υποχώρηση της τιμής της μετοχής να είναι αποτέλεσμα και μιας άλλης εξέλιξης: Του ενδιαφέροντος που έδειξε για την υπόθεση η εξαιρετικά έμπειρη νέα υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, η πρώην πρόεδρος της Fed, Τζάνετ Γέλεν, η οποία στην πρώτη της συνέντευξη Τύπου δήλωσε ότι «παρακολουθεί την κατάσταση». Προφανώς, μετά και από εντολή του ίδιου του Μπάιντεν, ο οποίος δεν θέλει να ξεκινήσει τη θητεία του με ένα χρηματιστηριακό σκάνδαλο…
Σε κάθε περίπτωση, ένα είναι σίγουρο: Ακόμη και μέσα στην κρίση, την ώρα που η ανεργία παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα, οι πραγματικές οικονομίες στενάζουν και άνθρωποι πεθαίνουν από την πανδημία, οι «παίκτες» των χρηματιστηρίων βρίσκουν ευφάνταστους τρόπους να βγάζουν λεφτά, πολλά λεφτά. Είτε πρόκειται για κοράκια-σερίφηδες είτε για… ρομαντικούς Ρομπέν.
Μόνο που αυτό δημιουργεί ολοένα νέες και μεγαλύτερες «φούσκες», με τα γνωστά αποτελέσματα. «Εάν η ιστορία και η κοινή λογική αποτελούν ένα κάποιο οδηγό για τη σκέψη μας, τότε η GameStop είναι το καναρίνι στο ανθρακωρυχείο», σημειώνει η New York Post, θυμίζοντας την παρουσία αυτών των πουλιών στις στοές, καθώς μύριζαν πολύ πιο νωρίς τα αέρια που είχαν διαρρεύσει και έδιναν χρόνο στους εργάτες να απομακρυνθούν.
«Όλοι – από τους μικρούς επενδυτές μέχρι τις μεγάλες τράπεζες – πρέπει να τρομάξουν», καταλήγει το άρθρο.