Η παρέμβαση της κυβέρνησης θα είναι ακόμα πιο γενναία για να μειωθεί ακόμη περισσότερο το ενεργειακό κόστος σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ενώ τα μέτρα θα αφορούν όλο το 2022.
Αυτό ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, μιλώντας Παραπολιτικά 90,1 σε ό,τι αφορά το κυβερνητικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
Ο ίδιος πως τόνισε ότι η κυβέρνηση έχει χτίσει γραμμές άμυνας, όπως τα 43 δισ. ευρώ μέτρα στήριξης της προηγούμενης περιόδου, οι συνεχείς και μόνιμες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, οι ενισχύσεις ευάλωτων νοικοκυριών, η στήριξη του πρωτογενούς τομέα και οι επιδοτήσεις καυσίμων, ύψους 900 εκατ. ευρώ έως σήμερα και η διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού μέσα στο 2022, συνολικού ποσοστού 9,7%.
Επιπλέον, ανέφερε ότι στόχος είναι το πρωτογενές έλλειμμα το 2022 είναι να ανέλθει στο 2% ενώ είπε πως από την καλή εκτέλεση του προϋπολογισμού έχει δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος που θα αξιοποιηθεί. Άφησε επίσης να εννοηθεί ότι θα είναι αναδρομική η ισχύς για τα υπερκέρδη των εταιριών ηλεκτρικού ρεύματος.
«Δεν πληρώνω»
Για τα κινήματα «δεν πληρώνω», ο υπουργός είπε χαρακτηριστικά ότι «έχουμε δει που μας οδήγησαν, απαιτείται ρεαλισμός, καθώς η κοινωνία έχει πάθει και έχει μάθει». Ωστόσο, ο κ. Σταϊκούρας αναγνώρισε πως ένα κομμάτι της κοινωνίας δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του.
Κόστος δανεισμού
Στη συνέχεια, δεν απέκλεισε αύξηση των επιτοκίων και είπε πως είναι πιθανό να αυξηθεί το κόστος δανεισμού της χώρας. Ερωτηθείς εάν θα δοθεί παράταση στην επιστρεπτέα προκαταβολή απάντησε πως «αυτή τη στιγμή δεν είμαστε σε αυτό το σημείο».
Εισφορά αλληλεγγύης
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε πως μέχρι τον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς στόχος είναι η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους.
Ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, είπε στην εκπομπή «Secret» και τον Παναγιώτη Τζένο:
Για την ακρίβεια στην ενέργεια και αν υπάρχουν τα χρήματα ώστε να παρθούν εθνικά μέτρα στήριξης: Για να αξιολογήσουμε τι θα κάνουμε από εδώ και πέρα πρέπει να δούμε τι έχουμε πράξει μέχρι σήμερα, και μέχρι σήμερα έχουμε χτίσει αναχώματα και γραμμές άμυνας στις φρενήρεις ανατιμήσεις που πυροδοτούν οι γεωπολιτικές εξελίξεις ώστε να προστατεύσουμε όσο γίνεται περισσότερο τον παραγωγικό ιστό της χώρας. Προφανώς δεν έχουμε καλύψει όλο το κόστος αλλά έχουμε χτίσει ικανοποιητικές γραμμές άμυνας και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι οι πόροι που έχουν διοχετευτεί σήμερα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις είναι περισσότεροι από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα ήταν στο 0,6% του ΑΕΠ άρα αυτό θα αντιστοιχούσε σε μια βοήθεια της τάξεως του 1 δις €, σήμερα έχουμε υπερβεί ήδη αυτό το ποσό. Εμείς συνεπώς χτίσαμε μέχρι σήμερα πέντε γραμμές άμυνας, τα 43 δις ευρώ που ήταν η στήριξη της προηγούμενης περιόδου και ενίσχυσαν το διαθέσιμο εισόδημα του πολίτη μειώνοντας και την ανεργία. Η δεύτερη γραμμή άμυνας είναι οι συνεχείς και μόνιμες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών. Για παράδειγμα όταν την επόμενη εβδομάδα έρθουν τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ και είναι μειωμένα κατά 350 εκατομμύρια € φέτος σε σχέση με πέρυσι αυτό σημαίνει ότι τα 350 εκ. μπορούν να αξιοποιηθούν από την κοινωνία για να αντιμετωπιστεί ένα ποσοστό της αύξησης του κόστους. Τρίτη γραμμή άμυνας είναι οι επιδοτήσεις μέρους του αυξημένου ενεργειακού κόστους, κυρίως στους πιο ευάλωτους, μέχρι σήμερα 3,5 δις €. Τέταρτη γραμμή άμυνας είναι οι ενισχύσεις ευάλωτων νοικοκυριών, η στήριξη του πρωτογενούς τομέα και οι επιδοτήσεις των καυσίμων ύψους 900 εκ. € μέχρι σήμερα. Προχθές υπογράψαμε την ΚΥΑ για την επέκταση του μειωμένου diesel και για τον μήνα Μάιο, και πέμπτη γραμμή άμυνας είναι η διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού μέσα στο ’22 συνολικού ποσοστού μαζί με τις ασφαλιστικές εισφορές 11,8%. Αυτές είναι οι πέντε γραμμές άμυνας που χτίσαμε μέχρι σήμερα συνδυαστικά έτσι ώστε να βοηθήσουμε όσο μπορούμε σε μια πολύ-πολύ δύσκολη συγκυρία για τα νοικοκυριά.
Για τις μελλοντικές πρωτοβουλίες: Θα μου επιτρέψετε σε ότι αφορά μελλοντικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης να είμαι πολύ προσεκτικός. Είναι μια συλλογική προσπάθεια η οποία γίνεται, προφανώς έχει γίνει πολύ καλή επεξεργασία όλων των στοιχείων και όλων των δεδομένων, όλων των εναλλακτικών λύσεων που έχουμε έτσι ώστε η παρέμβαση να είναι ακόμα πιο γενναία για να μειώσουμε ακόμα περισσότερο το αυξημένο ενεργειακό κόστος σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές σκέψεις, θα μου επιτρέψετε όταν καταλήξουμε και συνεννοηθούμε με τον πρωθυπουργό που ήδη έχουνε γίνει προκαταρκτικές συζητήσεις να υπάρχουν σχετικές ανακοινώσεις.
Για το ποια είναι η κόκκινη γραμμή της κυβέρνησης αν το έλλειμμα είναι μεγαλύτερο του 2%: Η επιδίωξη και το βασικό σενάριο της κυβέρνησης είναι το πρωτογενές έλλειμμα το 2022 να ανέλθει στο 2%. Αυξημένο σε σχέση με τις εκτιμήσεις πριν από κάποιους μήνες αλλά ρεαλιστικά και λογικά αυξημένο προκειμένου να στηρίξουμε ακόμα περισσότερο νοικοκυριά και επιχειρήσεις, πάνω σε αυτό το σενάριο στηριζόμαστε. Αυτό σημαίνει συνεπώς ότι με βάση και την καλή εκτέλεση του προϋπολογισμού έχει δημιουργηθεί κάποιος δημοσιονομικός χώρος που μπορεί να αξιοποιηθεί το επόμενο χρονικό διάστημα. Παράλληλα όμως εκτός του κρατικού προϋπολογισμού έχουμε και το ταμείο ενεργειακής μετάβασης.
Για τους πόρους που μπορούν να αντληθούν: Δεν θα μπω σε λογική αριθμών, αυτό που μπορώ να πω είναι ότι θα είναι μια συνδυαστική χρηματοδότηση η οποία θα αντλεί πόρους από τον κρατικό προϋπολογισμό και από την καλή ικανοποιητική εκτέλεση αυτού συνδυαστικά με το ταμείο ενεργειακής μετάβασης.
Για το αν θα δούμε δραστική μείωση στους λογαριασμούς ενέργειας τον Ιούνιο και Ιούλιο: Πιθανόν θα δει παρεμβάσεις και μέσα στο Μάιο οι οποίες θα καλύπτουν αυτό το χρονικό διάστημα και θα επεκτείνονται και στο επόμενο χρονικό διάστημα. Ναι, παρεμβάσεις ο πολίτης θα βλέπει για όλη τη χρονιά. Για όλη τη χρονιά θα υπάρχουν ισχυρές σημαντικές παρεμβάσεις της ελληνικής πολιτείας στο ενεργειακό κόστος. Πάμε (με πλάνο) τουλάχιστον μέχρι και το τέλος του έτους αλλά ας μείνουμε πρώτα από όλα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού φέτος.
Για το αν θα υπάρξει και νέος γύρος επιδοτήσεων στους ευάλωτους: Υπάρχουν πολλά εναλλακτικά σενάρια και όλα έχουν αποτιμηθεί με βάση το δημοσιονομικό κόστος αλλά και την κοινωνική ανταποδοτικότητα. Με λίγα λόγια αν οι πόροι που δίνει ο έλληνας φορολογούμενος γιατί τελικά ο έλληνας φορολογούμενος πληρώνει όλες αυτές τις παρεμβάσεις, εάν αυτοί οι πόροι καταλήγουν τελικά στον καταναλωτή. Με βάση και αυτό το κριτήριο συνεπώς έχουν προτεραιοποιηθεί κάποιες πρωτοβουλίες οφείλω να ομολογήσω ότι πρώτιστη ανάγκη αυτή τη στιγμή και προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι το ενεργειακό κόστος. Είναι το κόστος το οποίο πληρώνει το κάθε νοικοκυριό και η κάθε επιχείρηση εκεί θα είναι η ουσιαστική παρέμβαση της πολιτείας, εκεί έχουμε κρίνει ότι πρέπει να βοηθήσουμε ακόμα πιο πολύ ακόμα πιο γενναία.
Για το αν θα υπάρξει φορολόγηση στα υπερκέρδη των παραγωγών ενέργειας και αν θα έχει αναδρομική ισχύ: Να περιμένουμε λίγο, όπως απ’ ότι αντιλαμβάνομαι από τις πρόσφατες δηλώσεις του κ. Τσίπρα περιμένει και ο κ. Τσίπρας, να περιμένουμε λίγο να ολοκληρωθεί η άσκηση της ρυθμιστικής αρχής ενέργειας και όταν ολοκληρωθεί αυτή η άσκηση προκειμένου να τεκμηριωθεί ο λόγος και η μεθοδολογία ενεργοποίησης αυτής της παρέμβασης τότε θα είμαστε έτοιμοι να νομοθετήσουμε. Άρα σε κάθε περίπτωση είναι κάτι που πρέπει να αναμένουμε την ΡΑΕ που δεν θα πάρει πολύ χρόνο. Η κυβέρνηση έχει ζητήσει από τη ΡΑΕ αναδρομικώς την αξιολόγηση όλων αυτών των μεγεθών.
Για το αν τον ανησυχεί το ενδεχόμενο της δημιουργίας ενός κινήματος «Δεν πληρώνω»: Τα κινήματα «Δεν πληρώνω» έχουμε δει που μας οδήγησαν και που οδήγησαν και οι φωνές που εκπροσωπούσαν αυτά τα κινήματα. Απαιτείται σύνεση και ρεαλισμός. Η κοινωνία έχει πάθει και έχει μάθει συνεπώς θέλει την κρατική στήριξη, θέλει τη βοήθεια, αναζητά περισσότερη βοήθεια, είναι μια πάρα πολύ δύσκολη συγκυρία και εμείς επιδιώκουμε να εξαντλήσουμε το δημοσιονομικό χώρο για να βοηθήσουμε ακόμα περισσότερο. Αυτό που πραγματικά προβληματίζει την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών αλλά θεωρώ ότι είναι και εύλογο να γίνεται είναι στις κρίσεις η πιθανότητα ένα κομμάτι της κοινωνίας να μην μπορεί να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του το οποίο πάντα υπάρχει αυτός ο κίνδυνος. Αυτό που πρέπει να επιδιώκει η κυβέρνηση και επιδιώκουμε και το υλοποιήσαμε με επιτυχία κατά τη φάση της υγειονομικής κρίσης και το ίδιο πράττουμε και τώρα είναι να περιορίσουμε αυτούς τους κινδύνους ώστε ο πολίτης όσο μπορεί πληρέστερα να μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του.
Για την άνοδο των επιτοκίων των αγορών: Εάν υπήρχε κριτική στην χρονική στιγμή την οποία βγήκαμε τότε θα έπρεπε να δει κανείς τα σπρεντ των επόμενων ημερών για να καταλάβει πόσο έωλο ήταν το επιχείρημα το οποίο άκουσα από λίγους. Το ίδιο επιχείρημα δε είχαμε ακούσει τον Ιανουάριο όταν βγήκαμε για 10ετές ομόλογο και πάλι είχα ακούσει γιατί βγήκαμε έκτοτε το κόστος δανεισμού είναι πολύ ψηλότερο από τον Ιανουάριο. Άρα η αλήθεια είναι ότι υπάρχει μια εκτίμηση πανευρωπαϊκά ότι το κόστος δανεισμού χωρών και επιχειρήσεων θα αυξηθεί το επόμενο διάστημα. Θα αυξηθεί γιατί παραμένει η γεωπολιτική ένταση αλλά ταυτόχρονα και γιατί δημοσιονομική και κυρίως η νομισματική πολιτική θα γίνονται όλο και πιο συσταλτικές. Αυτό σημαίνει ότι εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού η ΕΚΤ θα περιορίσει την παρεχόμενη ρευστότητα με μη συμβατικά μέτρα, ήδη το έχει κάνει αυτό, και κάποια στιγμή θα οδηγηθεί και σε αύξηση επιτοκίων. Δεν ξέρουμε αν θα είναι το ’22 ή το ’23 ή πόσες φορές θα είναι το ‘22 αν είναι το ’22. Τούτων δοθέντων αυτό σημαίνει ότι το κόστος δανεισμού και της χώρας θα έχει περισσότερες πιθανότητες να αυξηθεί, εμείς επιδιώκουμε να μειώνουμε το σπρέντ δηλαδή τη διαφορά του κόστους δανεισμού της χώρας από άλλες χώρες, αυτό είναι εθνική πολιτική και έχει να κάνει με μια συνετή δημοσιονομική πολιτική και μια διορατική εκδοτική στρατηγική. Συνεπώς η χώρα κατάφερε μέσα σε πολύ δύσκολες συνθήκες να αντλήσει ως μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα δύο φορές πόρους από τις αγορές, έχουμε ήδη καλύψει ένα σημαντικό μέρος περίπου 4,5 δις από τα 12 που είχαμε εκτιμήσει για φέτος. Πρέπει η χώρα να επικοινωνεί με τις αγορές, πρέπει η χώρα συστηματικά να βγαίνει στις αγορές σαν μια κανονική χώρα, όλες οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν βγει το τελευταίο διάστημα γνωρίζοντας ότι είναι αυξημένο το κόστος δανεισμού, βεβαίως δεν έφτασε στο 2019 που το παραλάβαμε, παραμένει χαμηλότερο και με αυτά τα κριτήρια θα λειτουργήσουμε και στο μέλλον. Μη ξεχνάμε και τις μεγάλες στοχεύσεις της χώρας για το μέλλον της, επίτευξη επενδυτικής βαθμίδας το ’23, έξοδος της χώρας από την ενισχυμένη εποπτεία το καλοκαίρι, δημοσιονομική σταθερότητα το επόμενο χρονικό διάστημα αλλά με ευελιξία προκειμένου να μπορούμε να στηρίζουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Για το αν υπάρχει η σκέψη για παράταση των πληρωμών των επιστρεπτέων προκαταβολών: Αυτή τη στιγμή δεν είμαστε σε αυτό το σημείο , αυτή τη στιγμή είμαστε στη διαδικασία που θέλουμε να βγάλουμε τα εκκαθαριστικά έτσι ώστε οι επιχειρήσεις αυτές να ξέρουν πόσο έχουν να πληρώσουν και μέχρι πότε θα πληρώσουν με ακόμα μεγαλύτερη έκπτωση της τάξεως του 15%.
Για το καλό κλίμα στην συλλογή εσόδων από φορολογία: Δεν είναι μόνο η συλλογή εσόδων αν δει κανένας τη βιομηχανική παραγωγή, αν δει το οικονομικό κλίμα το οποίο βεβαίως πέφτει αλλά παραμένει σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο θα διαπιστώσει ότι αυτή η κρίση είναι μια κρίση που πλήττει σημαντικά την οικονομία, πλήττει σημαντικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις αλλά δεν εκτρέπει την οικονομία μας. Δημιουργεί πρόσθετες δυσκολίες αλλά δεν οδηγεί σε μια αντιστρεπτές καταστάσεις. Πράγματι θολώνει σημαντικά τα επιτεύγματα και τις ευοίωνες προοπτικές της χώρας αλλά δεν καταστρέφει την καλή εικόνα της οικονομίας. Υπενθυμίζω για την επιστρεπτέα προκαταβολή ότι η χώρα δανείστηκε 8,3 δις από τις αγορές βεβαίως με πολύ χαμηλό κόστος δανεισμού το προηγούμενο χρονικό διάστημα, αυτά τα 8,3 δις εμείς θα τα επιστρέψουμε στις αγορές. Δανείσαμε τις επιχειρήσεις 8,3 δις και εκτιμούμε ότι το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης θα είναι της τάξης των 3 δις € με εισπραχθέν ποσό 2,3 δις. Δηλαδή ουσιαστικά κουρέψαμε 6 από τα 8 δις τα οποία δώσαμε για βοήθεια μέσα στην υγειονομική κρίση αυτό θεωρώ ότι είναι μια σημαντική, μια γενναία παρέμβαση. Σε όσους αναζητούν ή επιζητούν ακόμα πιο γενναίο κούρεμα της επιστρεπτέας προκαταβολής ουσιαστικά ζητούν να περιορίσουμε τις δυνατότητες να βοηθήσουμε εναλλακτικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις διότι αντιλαμβάνεστε ότι δεν υπάρχουν απεριόριστοί πόροι.
Για την πρόθεση της κυβέρνηση να μονιμοποιήσουν το ’23 την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο: Μέχρι τον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς θα εξαντλήσουμε όλες τις δυνατότητες που έχουμε λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση στην οποία θα βρίσκεται η ευρωπαϊκή και η ελληνική οικονομία έτσι ώστε να επεκτείνουμε την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης σε όλους αυτούς που είναι η πρόθεση της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού. Με τα σημερινά δεδομένα ο στόχος ήταν να συνεχιστεί η πολιτική την οποία ακολουθούμε την τελευταία διετία.
Για το ποια είναι η εκτίμηση για τον ρυθμό ανάπτυξης: 3,1% αυτή είναι η εκτίμηση που έχουμε σήμερα για τον ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης του 2022. Επιβεβαιώνεται δηλαδή αυτό που σας είπα ότι πλήττεται η οικονομία, δεν είναι 4,5% που εκτιμούσαμε αλλά δεν εκτρέπεται. Να υπενθυμίσω ότι το 3,1% είναι πιο συντηρητικό από τις εκτιμήσεις που υπάρχουν για τη χώρα. Πρόσφατα το ΔΝΤ εκτίμησε ότι η ανάπτυξη της χώρας φέτος θα είναι 3,5% και η τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά 3,8% άρα βλέπετε ότι έχουμε ρεαλισμό και είμαστε αρκετά συντηρητικοί προσπαθώντας να ενσωματώσουμε αρκετές από τις αβεβαιότητες που υπάρχουν σήμερα ή θα υπάρξουν στο προσεχές μέλλον.
Για τις συστάσεις στη Γερμανία για αποθήκευση τροφίμων και αν υπάρχει κάτι που πρέπει να μας ανησυχεί: Δεν υπάρχει κάτι πρόσθετο από αυτό που γνωρίζει όλη η ελληνική κοινωνία.