Περισσότερα από 400 εκατ. ευρώ καλούνται να πληρώσουν φέτος δημόσιο και ΟΤΑ για ρεύμα, αν δεν “περπατήσει” το πλάνο εξοικονόμησης ενέργειας γνωστό κι ως “Σχέδιο Θερμοστάτης” σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομικών.
Συγκεκριμένα, με βάση πηγές του οικονομικού επιτελείου, καταγράφονται αιτήματα προς το Γενικό Λογιστήριο το Κράτους (ΓΛΚ) από φορείς του Δημοσίου για επιπλέον κονδύλια, προκειμένου να καλυφθούν πρόσθετες δαπάνες ενέργειας. Πάντως, με βάση τις ίδιες πηγές του Υπουργείου Οικονομικών, δεν φαίνεται να έχουν προχωρήσει σε υλοποίηση των δράσεων που έχουν προβλεφθεί με σχετικές υπουργικές αποφάσεις και έτσι, με βάση το νέο πλαίσιο που έχει θεσμοθετηθεί, θα κληθούν να αντιμετωπίσουν κυρώσεις.
Οι δήμοι ζητούν πρόσθετα κονδύλια
Ενδεικτικό της δύσκολης κατάστασης κυρίως των δήμων είναι ότι στην συνεδρίαση της ΚΕΔΕ, την Τρίτη τέθηκε επί τάπητος το ενεργειακό κόστος με τους δημάρχους να σημειώνουν ότι θα χρειαστούν πρόσθετα κονδύλια για να καλύψουν τις ανάγκες.
Ειδικότερα οι δήμαρχοι ζητούν χρήματα:
Για τη στήριξη των ΔΕΥΑ, αφού όπως σημειώνουν: «Πρώτο θέμα είναι η στήριξη των ΔΕΥΑ της χώρας, για το οποίο συμφωνήθηκε ότι πρέπει να καλυφθεί μέρος του επιπλέον ενεργειακού κόστους με έκτακτη χρηματοδότηση. Συμφωνήθηκε μεν, δεν υλοποιήθηκε δε ακόμη, το περιμένουμε».
Ταυτόχρονα η ΚΕΔΕ σημειώνει ότι υπάρχουν προβλήματα με την πρόσβαση δήμων σε έργα εξοικονόμησης ενέργειας. «Είναι ακόμη σε εκκρεμότητα η ΚΥΑ που αφορά σχεδόν 100 δήμους, οι οποίοι δεν έχουν πιστοληπτική ικανότητα για να μπορέσουν να υλοποιήσουν έργα εξοικονόμησης ενέργειας μέσω δανεισμού από το ΤΠΔ», τονίζεται από την πλευρά της ΚΕΔΕ.
Τέλος η ΚΕΔΕ σε ότι αφορά τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας από τους δήμους, υπογραμμίζει: «Οι Δήμοι οφείλουν να δηλώσουν ενεργειακούς υπευθύνους για τους ίδιους αλλά και τα νομικά τους πρόσωπα. Και όσοι δεν το έχουν κάνει, πρέπει να το πράξουν άμεσα. Όμως στο θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας από τον οδοφωτισμό, ακόμη και αυτό που συζητήθηκε ως προς το σβήσιμο των φωτιστικών π.χ. 15’ νωρίτερα τα ξημερώματα, δεν είναι κάτι που μπορούμε να κάνουμε εμείς αλλά ο ΔΕΔΔΗΕ, προφανώς μετά από σχετική εντολή που θα λάβει.»
Στα ύψη οι έξτρα δαπάνες
Σύμφωνα με τις αρμόδιες πηγές του υπουργείου Οικονομικών, θα πρέπει να καλυφθούν οι επιπλέον δαπάνες ηλεκτροδότησης, εάν δε γίνει κάτι δραστικό. Οι έξτρα δαπάνες αυτές ανέρχονται στα 300- 400 εκατ ευρώ κι αυτό σημαίνει ότι στο τέλος του έτους ο συνολικός λογαριασμός θα φτάσει- αν δεν το ξεπεράσει- το 1 δισ ευρώ. Σε αυτά βέβαια δεν πρέπει να προσμετρήσει κανείς και τα έξοδα για καύσιμα π.χ΄. θέρμανσης και φυσικό αέριο που είναι μια άλλη ιστορία. Επίσης και ο οδοφωτισμός καλύπτεται, τουλάχιστον, με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, από ανταποδοτικά τέλη, δηλαδή, δηλαδή από τους δημότες, κι άρα κάθε άνοδος στο κόστος πέφτει στις πλάτες τους.
Η κατανάλωση
Υπενθυμίζεται ότι, με βάση τα στοιχεία που είχε τον Ιούνιο, ενώπιον των συναρμόδιων υπουργών η Γενική Γραμματέας Ενέργειας Ορυκτών Πρώτων Υλών Αλεξάνδρα Σδούκου η ενεργειακή δαπάνη για τις 212.000 εγκαταστάσεις της γενικής κυβέρνησης, ήταν το 2020 596 εκατ. ευρώ, ενώ η κατανάλωση ήταν 4.450 γιγαβατώρες. Το 2021 η δαπάνη έφτασε στα 956 εκατ. με κατανάλωση 5.346 γιγαβατώρες, ενώ φέτος λόγω της αύξησης στις τιμές ενέργειας η δαπάνη εκτιμάτο (Τον Ιούνιο) ότι μπορεί να φτάσει ακόμη στο 1,165 δισ. ευρώ με την κατανάλωση στα περυσινά επίπεδα.Βέβαια εσχάτως καταγράφεται μια αποκλιμάκωση στις τιμές ρεύματος κι έτσι υπάρχει η “αισιοδοξία” ότι η δαπάνη θα κυμανθεί γύρω στο 1 δισεκ. εφόσον πάντα δεν γίνει η απαιτούμενη εξοικονόμηση.
Να σημειωθεί ότι τη μείωση μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 10% στο Δημόσιο ξεκίνησε να προωθεί η κυβέρνηση από τον Ιούνιο με το “Σχέδιο Θερμοστάτης”, ενώ μακροπρόθεσμα είχε θέσει στόχο, μετά και τις ενεργειακές αναβαθμίσεις των κτιρίων, τη μείωση κατά 30% της κατανάλωσης μέχρι το 2030.
Στο πλαίσιο αυτό, όπως είχαν ανακοινώσει οι υπουργοί Ενέργειας και Εσωτερικών καθώς και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, δημιουργήθηκε ένα ψηφιακό σύστημα παρακολούθησης της κατανάλωσης ενέργειας στο Δημόσιο (publicenergysavings.gov.gr).
Σύμφωνα με τα όσα είχε πει δημόσια το καλοκαίρι ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, η πλατφόρμα αυτή παρακολουθεί την ενεργειακή κατανάλωση ανά κτίριο και κτιριακή δομή του Δημοσίου, καθώς και διατηρεί έχει αρχείο με τους λογαριασμούς ενέργειας που καλείται να πληρώσει κάθε υπηρεσία. Επίσης στο όλο σχέδιο προβλέπεται και ένα πλέγμα κυρώσεων για όσους δεν συμμορφωθούν με τους στόχους ενεργειακής εξοικονόμησης.
Όπως είχε εξηγήσει ο κ. Σκυλακάκης, δεν υπάρχει ένα ενιαίο σύστημα με δεσμευτικό αλγόριθμο, αλλά μια κατά περίπτωση εξέταση της επιτυχίας στην επίτευξη των στόχων. Στόχος θα είναι η εξοικονόμηση του 10% της ενέργειας, αν και το ακριβές ποσοστό θα εξαρτάται από τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε φορέα.
Για παράδειγμα, σε περίπτωση που μια δημόσια υπηρεσία πετύχει την επιθυμητή εξοικονόμηση ενέργειας (ανάλογα με τον βαθμό εφαρμογής μέτρων και αποτέλεσμα που επιτυγχάνεται), θα επιβραβεύεται με αυξημένα κονδύλια τακτικού προϋπολογισμού.
Ειδική μνεία έκανε ο κ. Σκυλακάκης στο θέμα των ΟΤΑ για τον οδοφωτισμό. Όπως είπε, «δεν είναι δουλειά του φορολογούμενου να καλύπτει τον οδοφωτισμό», καθώς αυτός υπάγεται στα ανταποδοτικά τέλη. Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση σκοπεύει να στηρίξει τους δήμους και για το ζήτημα αυτό, ενώ θα υπάρχει πέναλτι για τους δήμους που δεν μπορούν να επιτύχουν τον στόχο.
Ενεργειακός υπεύθυνος κτιρίου
Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, κάθε δημόσιο κτίριο είχε προβλεφθεί να έχει έναν ενεργειακό υπεύθυνο, ο οποίος θα ασχολείται με το ζήτημα της εξοικονόμησης ενέργειας. Αυτό, όπως επεσήμαναν, χθες, αρμόδιες πηγές, έχει γίνει ωστόσο, δε φαίνεται να ευδοκιμούν οι προσπάθειες εξοικονόμησης ακόμη.
Οι ενεργειακοί υπεύθυνοι στην κεντρική διοίκηση και στα νομικά πρόσωπα του κράτους συντονίζουν (για τα κτίρια ή/και τις εγκαταστάσεις της αρμοδιότητάς τους) ενέργειες όπως: ο χρονικός και οικονομικός προγραμματισμός των αναγκαίων παρεμβάσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόμησης ενέργειας, οι ενέργειες για την ορθή λειτουργία των κεντρικών εγκαταστάσεων θέρμανσης – ψύξης και τη διενέργεια περιοδικής συντήρησης των λεβήτων – καυστήρων και μονάδων κλιματισμού κ.ά., ενώ σε επίπεδο δήμου και περιφέρειας με αυτά τα θέματα ασχολούνται οι εκάστοτε δημοτικές ή περιφερειακές αρχές.