Tην επικαιροποίηση του 3ου μνημονίου, που λήγει τον Ιούλιο του 2018, και τη βάση του 4ου μνημονίου μέσω των νέων μέτρων για τη διετία 2019-2020 καλείται ουσιαστικά να εγκρίνει η Βουλή πριν από το Eurogroup της 22ας Μαΐου
Μαζί αυτά τα δύο θα κοστίσουν πάνω από 4,1 δισ. ευρώ μέτρων, τα οποία θα πλήξουν τους φτωχότερους Ελληνες.
Οι συνταξιούχοι χάνουν από μία ως δύο συντάξεις τον χρόνο και (μαζί με τους υπόλοιπους φορολογούμενους) επιπλέον 650 ευρώ λόγω της μείωσης του αφορολόγητου στα 5.681 ευρώ.
Το πανόραμα των μέτρων
– Από 1.1.2019 περικόπτεται η προσωπική διαφορά στις κύριες συντάξεις ως 18%, καθώς και μέρος των επικουρικών σε περίπτωση που δεν συμπληρώνεται το απαιτούμενο ποσό περικοπής.
Η μέση μείωση της σύνταξης θα είναι 9% σε κύριες και επικουρικές. Το μέτρο θα θίξει πάνω από 1 εκατομμύριο συνταξιούχους που παίρνουν σύνταξη πάνω από 700 ευρώ.
Οι απώλειες θα αρχίζουν από λίγα ευρώ ως και πάνω από 300 ευρώ τον μήνα. Η συνολική μείωση της σύνταξης δεν θα πρέπει να ξεπερνάει το 18%. Αρα χάνονται μία ως δύο συντάξεις τον χρόνο.
– Από 1.1.2020 (ή από 1.1.2019 αν δεν πιαστεί ο στόχος του πλεονάσματος) επιβάλλεται η μείωση του αφορολόγητου από τα 8.636 στα 5.681 ευρώ, που θα φέρει επιβάρυνση από 650 ευρώ ακόμη και για τους φτωχότερους. Ετσι, όσοι παίρνουν σύνταξη πάνω από 474 ευρώ τον μήνα δεν θα καλύπτονται από το αφορολόγητο. Για παράδειγμα, ένας συνταξιούχος που λαμβάνει 720 ευρώ τον μήνα και μέχρι τώρα δεν πλήρωνε φόρο θα κληθεί να πληρώσει πάνω από 600 ευρώ.
– Για τη χρηματοδότηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης το 2018 προβλέπονται μέτρα 447 εκατ. ευρώ με περικοπές επιδομάτων ανεργίας, τέκνων, φτώχειας και φυσικών καταστροφών, στήριξης οικογενειών και επιπλέον μείωση του επιδόματος θέρμανσης κατά 58 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, προβλέπεται η κατάργηση της έκπτωσης φόρου για ιατρικές δαπάνες, κάτι που θα αυξήσει το φορολογικό βάρος κατά 121 εκατ. ευρώ.
– Στο Δημόσιο επιβάλλεται ταβάνι στον αριθμό των συμβασιούχων και επιβάλλονται νέες περικοπές επιδομάτων για τους 180.000 δημοσίους υπαλλήλους που αμείβονται με τα λεγόμενα ειδικά μισθολόγια: δικαστικοί, ένστολοι, ιατροί ΕΣΥ, πανεπιστημιακοί κ.ά.
– Πωλείται το 40% των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, καθώς επίσης και το 17% του μετοχικού κεφαλαίου της επιχείρησης μέσω του ΤΑΙΠΕΔ.
– Επεκτείνεται το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές, ενώ τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα θα πωλούνται και εκτός φαρμακείων.
– Στα εργασιακά παρατείνεται με νόμο ως τον Ιούλιο του 2018 η απαγόρευση της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων και καταργείται η υπουργική απόφαση που απαιτούνταν ως τώρα για την έγκριση των ομαδικών απολύσεων. Αντικαθίσταται από ένα σύστημα προειδοποίησης. Η κυβέρνηση βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο και υποστηρίζει ότι θα νομοθετήσει την επαναφορά της αρχής της επεκτασιμότητας και της ευνοϊκότερης ρύθμισης από τον Σεπτέμβριο του 2018 μετά το τέλος του προγράμματος.
Τα αντίμετρα
Τα υπό αίρεση αντίμετρα προβλέπουν στοχευμένο πακέτο κρατικών δαπανών 1% και του ΑΕΠ καθώς και φοροελαφρύνσεις ίδιου ύψους.
α) Οι κοινωνικές δαπάνες θα περιλαμβάνουν:
– Αύξηση των στεγαστικών επιδομάτων, σε συνδυασμό με τους περιορισμούς στο ΚΕΑ (έως 0,2% του ΑΕΠ)
– Αύξηση του επιδόματος τέκνων (έως 0,1% του ΑΕΠ)
– Σχολικά γεύματα (έως 0,1% του ΑΕΠ)
– Νηπιαγωγείο / βρεφονηπιακοί σταθμοί (έως 0,15% του ΑΕΠ)
– Μείωση της συμμετοχής των ασφαλισμένων στις δαπάνες Υγείας (μέχρι 0,1% του ΑΕΠ)
Υψηλής απόδοσης δημόσιες επενδύσεις όπως:
– Για την ενεργειακή απόδοση, τη γεωργία κ.ά. (0,2%-0,3% του ΑΕΠ)
– Ενεργητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας (έως 0,1%-0,2% του ΑΕΠ)
β) Φοροελαφρύνσεις:
– Μείωση του ποσοστού του φόρου στις επιχειρήσεις από 29% σήμερα σε 26% (εκτιμώμενο κόστος στα κρατικά έσοδα 0,2% του ΑΕΠ).
– Μείωση του χαμηλότερου συντελεστή φυσικών προσώπων από 22% σήμερα σε 20%. Δεν αναφέρεται άλλη μείωση συντελεστών για τα φυσικά πρόσωπα. Αφορά μόνο όσους έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα, με στόχο να μετριαστούν οι απώλειες (κατά περίπου 10%) από τη μείωση των 650 ευρώ στην έκπτωση φόρου για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες (εκτιμώμενο κόστος για το κράτος 0,5% του ΑΕΠ).
– Προοδευτική μείωση των συντελεστών με τους οποίους υπολογίζεται η εισφορά αλληλεγγύης, διατηρώντας τα υφιστάμενα όρια εισοδήματος. Αυτό ουσιαστικά θα σημάνει ελάφρυνση κυρίως στα υψηλά εισοδήματα.
– Επανασχεδιασμός (και όχι μείωση έως 40%) του ΕΝΦΙΑ με ελάχιστο κόστος για το Δημόσιο (μόλις 0,1% του ΑΕΠ ή περίπου 200 εκατ. ευρώ). Αρα η είσπραξη του ΕΝΦΙΑ δεν μπορεί να μειωθεί κάτω από τα 2,4 δισ. από 2,65 δισ. ευρώ σήμερα.