Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές, οι αυτοματοποιημένοι έλεγχοι και οι πληροφορίες που λαμβάνει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων από φορολογικές αρχές αλλά και πλατφόρμες συναλλαγών έχουν οδηγήσει στη μείωση του "κενού" ΦΠΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες, το κενό ΦΠΑ από τις δυνητικές εισπράξεις ΦΠΑ έχει περιοριστεί περίπου στα 2,4 δισ. ευρώ, από περίπου 4,7 δισ. ευρώ που ήταν το 2019. Στόχος του οικονομικού επιτελείου και της φορολογικής διοίκησης είναι το κενό να περιοριστεί κάτω από 1 δισ. ευρώ μέσα στο επόμενο έτος με τις νέες εφαρμογές που θα τεθούν σε ισχύ, αναφέρει το capital.gr.
Όπως έχει αναφέρει ο υπουργός Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρας, "αποδεικνύεται ότι οι προσπάθειες της κυβέρνησης για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, την ψηφιοποίηση της οικονομίας, την εντατικοποίηση των ελέγχων και την προώθηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, σε συνδυασμό με τις σημαντικές μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, αποδίδουν καρπούς. Η φορολογική συμμόρφωση αυξάνεται. Το κενό ΦΠΑ συρρικνώνεται. Ενώ αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η ουσιαστική, μη συγκυριακή, πρόοδος που έχει επιτευχθεί στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του συστήματος ΦΠΑ".
Η συρρίκνωση του κενού ΦΠΑ έχει ανοίξει την όρεξη στη φορολογική διοίκηση και προχωρά στην υλοποίηση νέων εφαρμογών, κάποιες από τις οποίες θα υλοποιηθούν το προσεχές διάστημα και κάποιες άλλες το 2024. Στόχος είναι να επεκταθεί στο σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας η ηλεκτρονική εφορία τόσο ως προς τους ελέγχους όσο και ως προς την εξυπηρέτηση φυσικών και νομικών προσώπων. Το νέο πλάνο κυβέρνησης και ΑΑΔΕ περιλαμβάνεται στο Εθνικό Σχέδιο Μεταρρυθμίσεων, με τα κονδύλια του Ταμείου Ανάπτυξης να διευκολύνουν τη χρηματοδότηση, ενώ ταυτόχρονα επιταχύνουν την εφαρμογή. Ειδικότερα, το σχέδιο για τη νέα ηλεκτρονική εφορία περιλαμβάνει:
1. Ψηφιακό δελτίο αποστολής. Σε εξέλιξη βρίσκεται η ηλεκτρονική έκδοση και παρακολούθηση όλων των διακινούμενων προϊόντων και εμπορευμάτων (δελτίο αποστολής), καθώς έχει ψηφιστεί η αντίστοιχη πρωτογενής νομοθεσία και βρίσκονται σε εξέλιξη οι υποδομές και οι εφαρμογές παρακολούθησης των συναλλαγών αυτών. Αυτό το υποέργο προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2023.
2. Διασύνδεση POS με ταμειακές μηχανές. Σημειώνεται πρόοδος στη μεταρρύθμιση της διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών και των POS με τις φορολογικές Αρχές (IAPR), προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια, να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή και να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος για φοροελαφρύνσεις. Μέχρι το τέλος Μαρτίου περισσότερες από 447.500 επιχειρήσεις είχαν ήδη συνδέσει τις ταμειακές τους μηχανές ηλεκτρονικά με το myDATA, για να καταχωρίζουν αυτόματα τις λιανικές συναλλαγές τους. Η πλήρης ανάπτυξη της πλατφόρμας συνεπάγεται ότι τουλάχιστον 500.000 επιχειρήσεις θα έχουν διασυνδέσει τις ηλεκτρονικές ταμειακές τους μηχανές με POS και το Taxis έως το δεύτερο τρίμηνο του 2024.
3. Ψηφιακός μετασχηματισμός. Η επένδυση για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό της Φορολογικής και Τελωνειακής Διοίκησης (συνολικού προϋπολογισμού 258 εκατ. ευρώ) στοχεύει στην ενίσχυση της ικανότητας της φορολογικής Aρχής, στη βελτίωση της συνολικής απόδοσής της, στην αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχονται σε ιδιώτες και επιχειρήσεις. Οι κύριες προκλήσεις είναι η αντικατάσταση και ο εκσυγχρονισμός των βασικών συστημάτων φορολογικών πληροφοριών προκειμένου να καλυφθούν τα κενά στις υπάρχουσες εφαρμογές, να ψηφιοποιηθούν όλες οι μη αυτόματες φόρμες και διαδικασίες και να διασφαλιστεί η διαλειτουργικότητα στα εσωτερικά συστήματα της ΑΑΔΕ, καθώς και με τα συστήματα πληροφορικής του υπόλοιπου δημόσιου τομέα.
4. Εξοπλισμός. Σε εξέλιξη βρίσκεται η αγορά 10.500 νέων προσωπικών υπολογιστών και μέχρι το 4ο τρίμηνο του 2023 θα είναι διαθέσιμος (laptop, σαρωτές κ.λπ.). Επίσης, μέχρι το τέλος του 2024 θα λειτουργήσει το νέο Σύστημα Διαχείρισης Εγγράφων, το νέο Σύστημα Διαχείρισης Περιεχομένου και −για πρώτη φορά− Σύστημα Διαχείρισης Εργασιών που θα συντονίζει και θα υποστηρίζει την καθημερινή εργασία.
5. Ψηφιακοί έλεγχοι. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των φορολογικών ελέγχων στοχεύει στην αναβάθμιση της λειτουργίας των ψηφιακών συστημάτων της ΑΑΔΕ, προκειμένου να είναι ευκολότερο για τις ελεγκτικές υπηρεσίες να αξιοποιούν τον μεγάλο όγκο δεδομένων που διαθέτουν και να παρακολουθούν τις οικονομικές συναλλαγές. Οι κύριοι στόχοι περιλαμβάνουν τη μέγιστη αξιοποίηση δεδομένων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου, τον εκσυγχρονισμό των κρίσιμων πληροφοριακών συστημάτων της IAPR, την επέκταση της συλλογής δεδομένων και εσωτερική/εξωτερική διαλειτουργικότητα, καθιέρωση ικανότητας για αποφάσεις βάσει δεδομένων και αυτοματοποιημένων διαδικασιών και είσπραξη φόρων μέσω επιτραπέζιων ελέγχων και ερευνών.
6. Τεχνητή νοημοσύνη. Οι νέες εφαρμογές κυρίως στο πεδίο των ελέγχων θα υποστηριχθούν μέσω του εκσυγχρονισμού των δυνατοτήτων χρήσης δεδομένων της ΑΑΔΕ, μέσω του νέου περιβάλλοντος Business Intelligence & Data Analytics (η ανάθεση της σύμβασης αναμένεται έως το α’ τρίμηνο του 2024), που θα μπορεί να προβλέπει και να επηρεάζει συμπεριφορές, καθώς και της αξιοποίησης του συστήματος myDATA, το οποίο είναι πλήρως λειτουργικό και το οποίο συλλέγει πληροφορίες εμπορικών συναλλαγών και υποστηρίζει την εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και τήρησης βιβλίων. Η μεταρρύθμιση θα ολοκληρωθεί με την αναβάθμιση της διασύνδεσης πληροφορικής για τη χρήση πληροφοριών από τις τράπεζες. Αυτό το σύστημα θα είναι έτοιμο για εκτεταμένες δοκιμές με τις τράπεζες έως το δεύτερο τρίμηνο του 2023.