«Παγόβουνο» 6,5 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που χάνει ετησίως η Ελλάδα, κρύβεται κάτω από την απάτη «τύπου carousel» που αποκάλυψε το ΣΔΟΕ Αττικής.
Από 14 μόλις επιχειρήσεις (e-shops) το ελληνικό δημόσιο έχασε 14 εκατομμύρια, μόνο από ΦΠΑ το 2019 και 2020. Συνολικά αυτές που πιάστηκαν, εκτιμάται ότι έκλεψαν φόρους τουλάχιστον 30 εκατ. ευρώ. Για το λόγο αυτό μάλιστα, οι ελεγκτές του ΣΔΟΕ προγραμματίζουν πάνω από 2.000 ελέγχους και έρευνες για περιπτώσεις απάτης.
Το κόλπο δεν είναι νέο. Αλλά είναι η εξήγηση γιατί κάποιοι πωλούν π.χ. ναυαρχίδες κινητών τηλεφώνων σε τιμή κάτω του κόστους, ακόμα και όταν κάνουν παγκόσμια πρεμιέρα με «φιξαρισμένη» τιμή πώλησης διεθνώς! Τα κυκλώματα εισάγουν κινητά ή υπολογιστές, τα πωλούν ηλεκτρονικά χωρίς καν φυσικό κατάστημα και υπαλλήλους, τα πωλούν πάμφθηνα σε τιμές τουλάχιστον 10%-20% χαμηλότερες από το κόστος, αλλά μετά… ο προμηθευτής και τα καταστήματα ξαφνικά «εξαφανίζονται». Και μαζί και ο ΦΠΑ και ο φόρος από τα κέρδη των πωλήσεων που έπρεπε να εισπράξει το δημόσιο, για όλα τα προϊόντα που διακινήθηκαν από την εισαγωγή μέχρι τον τελικό καταναλωτή στη χώρα μας.
Για να σταματήσει την «κομπίνα», το υπουργείο Οικονομικών έχει επιβάλει πρόσφατα και το νέο σύστημα, να αναγκάζονται οι πελάτες που αγοράζουν ηλεκτρονικές συσκευές (λαπτοπ, κινητά, τάμπλετ κλπ) εφόσον είναι επιτηδευματίες που υπάγονται στον ΦΠΑ (πχ ελ. επαγγελματίες, επιχειρήσεις κλπ) να μην δίνουν τον ΦΠΑ που αναλογεί στους πωλητές των συσκευών, αλλά να τον αποδίδουν οι ίδιοι κατευθείαν στον δημόσιο, ώστε να μην γίνει «καπνός» και αυτός, μαζί με τους εμπόρους των συσκευών αυτών. Αγοράζουν δηλαδή τα προϊόντα στην καθαρή αξία χωρίς τον ΦΠΑ, αλλά μετά κάνουν άλλη διαδικασία για να δώσουν τον ΦΠΑ στο Κράτος.
Παρά την ταλαιπωρία όμως, ούτε αυτή η λύση είναι πανάκεια. Αυτό αποδείχθηκε από την έρευνα του ΣΔΟΕ σε επιχειρήσεις που ασχολούνται αγοροπωλησίες κινητών τηλεφώνων, κονσολών παιχνιδιών, ταμπλετών Η/Υ και φορητών Η/Υ, και ιδιαίτερα στο εμπόριο παροχής αγαθών και υπηρεσιών που πραγματοποιείται εξ αποστάσεως με ηλεκτρονικά μέσα.
Στις περιπτώσεις αυτές, διαπιστώθηκε νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, με χρήση εικονικών τιμολογίων. Εξετάστηκε η νομιμότητα εφαρμογής του άρθρου 39 Α του Κώδικα Φ.Π.Α. και αποκαλύφθηκε ότι γινόταν συστηματικά υποτιμολόγηση στις πωλήσεις.
Πέραν από τις ελκυστικά χαμηλές τιμές και από την «ανωνυμία» του διαδικτύου, οι απατεώνες εκμεταλλεύονται και την εκτόξευση των αγορών μέσω διαδικτύου που προκάλεσε η πανδημία.
Έτσι η μεταφορά αυτή τζίρου στο διαδίκτυο λειτουργεί ως «κίνητρο» για κυκλώματα για «κομπίνες» για την υφαρπαγή κυρίως ΦΠΑ ή για έκδοση εικονικών τιμολογίων. Οι πιο «δημοφιλής» απάτες τύπου carousel είναι:
· είτε μια εικονική επιχείρηση εισπράττει ποσά ΦΠΑ που δεν αποδίδει ποτέ, καθώς «εξαφανίζεται»,
· είτε εταιρείες «φαντάσματα» με έδρα διάφορες χώρες της Ε.Ε μέσα από διαδοχικές συναλλαγές εισπράττουν, αλλά δεν αποδίδουν ποτέ το ΦΠΑ λειτουργώντας για λογαριασμό πραγματικών επιχειρήσεων.
Συχνά σε αυτές τις περιπτώσεις οι εταιρίες αυτές εμφανίζονται στο διαδίκτυο να πωλούν προϊόντα σε τιμές άκρως ανταγωνιστικές. Ωστόσο αυτό που κάνουν είναι να κλέβουν το ΦΠΑ από το κράτος.
Ποιος χάνει; Όχι μόνον το Δημόσιο, από ΦΠΑ και φόρους εισοδήματος, αλλά και οι υγιείς επιχειρήσεις που δε μπορούν να ανταγωνιστούν τους απατεώνες, αλλά και οι εργαζόμενοι που χάνουν τη δουλειά τους όταν επιχειρήσεις κλείνουν, ενώ τα e-shop που εξαφανίζονται δεν έχουν καν εργαζόμενους.
Απάτη με το ΦΠΑ σε όλη την ΕΕ
Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 140 δισ. ευρώ τον χρόνο κοστίζει στον προϋπολογισμό της ΕΕ και περί τα 6,5 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως στην Ελλάδα (όσο δηλαδή δυο φορές οι εισπράξεις από τον ΕΝΦΙΑ) η κλοπή του ΦΠΑ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν.
Απέναντι στο φαινόμενο αυτό, το ΣΔΟΕ έχει καταφέρει μεγάλες επιτυχίες μέσα στο 2021. Πρόσφατα διαπίστωσε εκτεταμένη φοροδιαφυγή, μέσω ανακριβών δηλώσεων Φ.Π.Α. και έκδοσης φορολογικών στοιχείων από αδήλωτο φορολογικό μηχανισμό σε επιχείρηση που ασχολείται με την πώληση συσκευών κινητών τηλεφώνων μέσω διαδικτύου. Αμέσως οι ελεγκτές ζήτησαν άρση του τραπεζικού απορρήτου για τους τραπεζικούς λογαριασμούς της εταιρείας. Ο έλεγχος και η διασταύρωση των στοιχείων αποκάλυψαν ότι η επιχείρηση το 2020, εν μέσω πανδημίας, εισέπραξε από την πώληση κινητών τηλεφώνων το ποσό των 7.000.000 ευρώ για τις οποίες δεν είχε κόψει αποδείξεις με την κλοπή του ΦΠΑ να υπολογίζεται πάνω από 1.600.000 ευρώ.
Επίσης τον Μάρτιο κλιμάκιο ελεγκτών της Επιχειρησιακής Διεύθυνσης Σ.Δ.Ο.Ε. Αττικής πραγματοποίησε έλεγχους σε εταιρείες ταχυμεταφορών. Από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν προέκυψαν στοιχεία από τα οποία διαπιστώνεται ότι τρεις αλλοδαπές επιχειρήσεις με έδρα τη Βουλγαρία, με αντικείμενο εργασιών την πώληση αρωμάτων, ειδών ένδυσης και υπόδησης, πραγματοποιούσαν λιανικές πωλήσεις στην Ελλάδα, μέσω Διαδικτύου και ταχυμεταφορών, και μετέφεραν τα χρήματα στο εξωτερικό.
Ο κύκλος εργασιών στην Ελλάδα, υπερέβαινε κατά πολύ, για κάθε μια από αυτές, τα όρια υποχρέωσης σύστασης ελληνικού υποκαταστήματος και έκδοσης ελληνικού Α.Φ.Μ.
Συνολικά, ο κύκλος εργασιών για τις τρεις επιχειρήσεις στη χρήση του 2020 ξεπερνά την αξία του 1.000.000 ευρώ, με απώλεια εσόδων (Φ.Π.Α.) για το Ελληνικό Δημόσιο που υπολογίζεται άνω των 240.000 ευρώ.
Επιπλέον τον Νοέμβριο του 2020 το ΣΔΟΕ είχε εντοπίσει τρία e-shop με αγοροπωλησίες κινητών τηλεφώνων, κονσολών παιχνιδιών, ταμπλετών Η/Υ και φορητών Η/Υ όπου είχαν καταγραφόταν απάτη με «εξαφάνιση» ΦΠΑ 15 εκατ. ευρώ με τη μέθοδο του carousel για τρία χρόνια.
To Σ.Δ.Ο.Ε. απευθύνει έκκληση προς τους καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην επιλογή των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται μέσω του Διαδικτύου στην πώληση προϊόντων και σε κάθε περίπτωση να ζητούν τα απαραίτητα φορολογικά στοιχεία.