Για εισοδήματα που στην πράξη δεν διαθέτουν φορολογήθηκαν για μια ακόμα χρόνια σχεδόν 1,5 εκατ φορολογούμενοι. Η εφορία έκρινε πως δεν θα πρέπει να φορολογηθούν με το πραγματικό, αλλά με το τεκμαρτό τους εισόδημα, όπως προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων της ΑΑΔΕ για τις περσινές φορολογικές δηλώσεις καθώς είχαν δηλώσει εισοδήματα χαμηλότερα από εκείνα που προσδιορίζονται με βάση τα περιουσιακά τους στοιχεία, κινητά και ακίνητα.
Τα περισσότερα «θύματα» του μέτρου, όμως, δεν ανήκουν στην οικονομική ελίτ, ούτε στα «ύποπτα» επαγγέλματα που αποκρύπτουν εισοδήματα, αφού 1 εκατομμύριο μισθωτοί και συνταξιούχοι δεν μπόρεσαν να καλύψουν τα τεκμήρια και καλούνται να πληρώσουν επιπρόσθετους φόρους, πέραν όσων τους αναλογούν με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματα που είχαν.
1 στους 6 επαγγελματίες δήλωσε εισόδημα κάτω από 1.000 ευρώ
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως έχουν τα στοιχεία για τα εισοδήματα που δήλωσαν μισθωτοί και ελεύθεροι επαγγελματίες το 2022. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ σχεδόν 1 στους 6 επαγγελματίες δηλώσεις πως τα εισοδήματά του δεν ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ και 7 στους 10 έως 10.000 ευρώ, σε αντίθεση με τους μισθωτούς που 1 στους 5 δήλωσε εισόδημα έως 5.000 ευρώ και 1 στους 4 από 5.000 έως 10.000 ευρώ.
Πρόκειται για τα στοιχεία που έλαβε υπόψη του το Υπουργείο Οικονομικών όταν σχεδίασε το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα που επέβαλε στους επαγγελματίες, με το σκεπτικό ότι δεν γίνεται να δηλώνω λιγότερα από τους μισθωτούς.
Παρά την παγίδα των τεκμηρίων, η πολυπληθέστερη ομάδα επαγγελματιών (το 16,9% ή ο 1 στους 6) δήλωσε πως το κέρδος του από την εργασία του πέρυσι δεν ξεπέρασε τα 1.000 ευρώ.
Ποιοι «πλήρωσαν το μάρμαρο»;
· Οι 537.068 από τους 2.545.819 μισθωτούς (ο ένας στους 5 δηλαδή) για τεκμαρτό προστιθέμενο εισόδημα 1,35 δισ. ευρώ ή, κατά μέσον όρον, από 2.500 ευρώ επιπλέον ο καθένας.
· Οι 410.608 από τους 2.035.045 συνταξιούχους (επίσης ο ένας στους 5) στους για τεκμαρτό εισόδημα 1,15 δισ. ευρώ ή, κατά μέσον όρον, από 2.800 ευρώ «καπέλο» στον καθέναν.
· Οι 77.002 από τους 307.285 ασκούντες κατ΄επάγγελμα αγρότες (ο ένας στους τέσσερις) με τεκμαρτό εισόδημα 278,8 εκατ. ευρώ ή επιπλέον 3.620 ευρώ «κατά κεφαλήν».
· Οι 319.734 από τους 1.013.359 εισοδηματίες (ο ένας στους τρεις) για τεκμαρτό εισόδημα 1,5 δισ. ευρώ ή, σχεδόν, 4.700 ευρώ επιπλέον ο καθένας.
· 197.843 από τους 659.357 ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα (ή ένας στους τρεις) για πρόσθετη διαφορά τεκμηρίου 878 εκατ. ευρώ ή 4.400 ευρώ επιπλέον ο καθένας.
Με βάση τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, για τους ελεύθερους επαγγελματίες:
- το 45,2% δήλωσε καθαρά κέρδη έως 5.000 ευρώ
- το 19,1% από 5.000 – 10.000 ευρώ
- το 18,9% από 10.000 – 20.000 ευρώ
- το 7,6% από 20.000 – 30.000 ευρώ
- το 5,8% από 30.000 – 50.000 ευρώ
- το 2% από 50.000 – 75.000 ευρώ
- το 0,7% από 75.000 – 100.000 ευρώ
- το 0,6% από 100.000 – 200.000 ευρώ
- το 0,1% από 200.000 – 500.000 ευρώ
- το 0,01% άνω των 900.000 ευρώ
Την ίδια περίοδο μισθωτοί και συνταξιούχοι δήλωσαν υψηλότερα εισοδήματα:
- το 20,2% εισόδημα έως 5.000 ευρώ
- το 25,6% από 5.000 – 10.000 ευρώ
- το 33,7% από 10.000 – 20.000 ευρώ
- το 11,5% από 20.000 – 30.000 ευρώ
- το 7% από 30.000 – 50.000 ευρώ
- το 1,4% από 50.000 – 75.000 ευρώ
- το 0,3% από 75.000 – 10.000 ευρώ
- το 0,2% από 100.000 – 200.000 ευρώ
- το 0,02% από 200.000 και πάνω
Έρχονται αλλαγές στα τεκμήρια
Το μέτρο των τεκμηρίων θεωρείται αναχρονιστικό και από το ίδιο το οικονομικό επιτελείο. Αυτός είναι και ο λόγος που έχει συσταθεί ειδική ομάδα στο Υπουργείο Οικονομικών, υπό τη Γενική Γραμματέα Φορολογικής Πολιτικής Μαίρη Ψύλλα, με στόχο να διορθώσει τις τεράστιες αδικίες του μέτρου.
Με βάση το χρονοδιάγραμμα, η επιτροπή θα παραδώσει το πόρισμα που θα συντάξει, προκειμένου στη συνέχεια να σχεδιαστούν τα νέα τεκμήρια και να κατατεθεί το τελικό σχέδιο έως το τέλος του έτους, προκειμένου τα νέα, μειωμένα τεκμήρια να εφαρμοστούν από το 2025.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα τεκμήρια δεν θα μειωθούν οριζόντια κατά σχεδόν 30%, ένα ποσοστό που έχει βάλει στο τραπέζι ο ίδιος ο πρωθυπουργός προεκλογικά, καθώς όπως λένε στελέχη του Υπουργείου Οικονομικών «σε κάποιες περιπτώσεις είναι πολύ χαλαρά και να μην λαμβάνουν υπόψη τους κάποια δεδομένα και σε άλλες περιπτώσεις να είναι πάρα πολύ αυστηρά και να μην έχουν αποτέλεσμα».
Θεωρείται βέβαιο πως θα αλλάξει ο τρόπος υπολογισμού των τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα και σκάφη αναψυχής, τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις είναι εξωπραγματικά.
Μάλιστα, αναμένεται να τροποποιηθούν και οι διατάξεις για τα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων διαβίωσης των 3.000 ευρώ για τους άγαμους και των 5.000 ευρώ για τους έγγαμους ή όσους έχουν συνάψει σύμφωνα συμβίωσης.