Περισσότερες από 1.000 ασθένειες ανιχνεύει σύστημα τεχνητής νοημοσύνης σε πολύ πρώιμο στάδιο, σύμφωνα με νέα έρευνα. Το σύστημα, που ονομάστηκε MILTON, αναλύει τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων των ασθενών προκειμένου να ανιχνεύσει μοτίβα και στη συνέχεια εντοπίζει πρώιμα σημάδια ασθένειας πριν από την ανάπτυξη συμπτωμάτων.
Ο φαρμακευτικός γίγαντας AstraZeneca, ο οποίος ανέπτυξε το εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης, είπε ότι θα επιταχύνει την ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών και στοχευμένων θεραπειών. Μπορεί επίσης α οδηγήσει στην ανάπτυξη πιο ευαίσθητων διαγνωστικών εργαλείων για την προληπτική έναρξη θεραπείας.
«Πολλές ασθένειες εκδηλώνονται κλινικά…μόνο όταν εξελιχθούν σημαντικά. Συχνά όμως έχουν προηγηθεί αλλαγές στο αίμα οι οποίες δεν γίνονται εμφανείς με τις απλές εξετάσεις. Μπορούμε να ανιχνεύσουμε υπογραφές ενός ατόμου οι οποίες προβλέπουν την ανάπτυξη ασθενειών όπως το Αλτσχάιμερ, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η νεφρική νόσος και πολλές άλλες» δήλωσε στο Sky News ο Σλέιβ Πετρόφσκι, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας.
Οι ερευνητές εξέτασαν γενετικά δεδομένα από 484.230 εθελοντές από την UK Biobank. Το σύστημα MILTON ανέλυσε δεδομένα που αφορούσαν 67 κλασικές εργαστηριακές αναλύσεις και εξετάσεις. Ανέλυσε επίσης δείγματα πλάσματος 46.327 εκ των εθελοντών, καταγράφοντας τα επίπεδα 3.000 πρωτεϊνών. Οι πρωτεΐνες στο πλάσμα του αίματος παίζουν κρίσιμο ρόλο σε πολλές σωματικές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένου του ανοσοποιητικού και του ορμονικού συστήματος.
Το εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης εντόπισε αδιόρατες αλλαγές στα στοιχεία και τις συσχέτισε με συγκεκριμένες ασθένειες, με τις οποίες οι εθελοντές είχαν διαγνωστεί 10 ή περισσότερα χρόνια νωρίτερα. Η προγνωστική του απόδοση βαθμολογήθηκε ως «εξαιρετική» για 121 ασθένειες και «άκρως προγνωστική» για άλλες 1.091, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Genetics». Αν και οι βιοδείκτες που συλλέχθηκαν ήταν προγνωστικοί, η προσθήκη της ανάλυσης 3.000 πρωτεϊνών αύξησε σημαντικά την ικανότητα του συστήματος να επισημαίνει τους ασθενείς που διατρέχουν κίνδυνο.
Η AstraZeneca τονίζει ότι το σύστημα MILTON είναι επί του παρόντος ένα ερευνητικό εργαλείο και χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να μπορέσει να χρησιμοποιηθεί κλινικά από τους γιατρούς.
«Πρέπει να προσέχουμε όταν ισχυριζόμαστε ότι μπορούμε να προβλέψουμε μια ασθένεια, ενώ αυτό που εννοούμε είναι ότι μπορούμε να σας δώσουμε μια ελαφρώς καλύτερη ιδέα για τις πιθανότητες που έχετε να αναπτύξετε μια ασθένεια, αλλά υπάρχουν ακόμα πολλοί άγνωστοι παράγοντες» τόνισε ο καθηγητής Τιμ Φρέιλινγκ, καθηγητής Ανθρώπινης Γενετικής στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ στη Βρετανία.
«Αυτή η προσέγγιση πιθανότατα θα έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στη βελτίωση των γνώσεών μας για το πώς αναπτύσσονται οι ασθένειες παρά ποιος ακριβώς θα τις αναπτύξει» πρόσθεσε.
Ο καθηγητής Ντούσκο Ίλικ από το Τμήμα Επιστήμης Βλαστοκυττάρων στο King’s College του Λονδίνου, είπε ότι η προγνωστική δύναμη του MILTON ήταν «αξιοσημείωτη» καθώς ανοίγει το δρόμο για την έγκαιρη παρέμβαση, την ανάπτυξη πιο εξατομικευμένων θεραπειών και τη μείωση του κόστους υγειονομικής περίθαλψης. Ωστόσο, σημείωσε ότι ανησυχεί για την ηθική χρήση του συγκεκριμένου εργαλείου.
«Οι ισχυρές προγνωστικές ικανότητες αυτού του εργαλείου θα μπορούσαν, εάν δεν ρυθμιστούν, να χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά από ασφαλιστικές εταιρείες ή εργοδότες για την αξιολόγηση ατόμων χωρίς τη γνώση ή τη συγκατάθεσή τους. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε διακρίσεις και παραβίαση της ιδιωτικής ζωής. Οι αυστηρές κατευθυντήριες γραμμές και η εποπτεία θα είναι κρίσιμες για τη διασφάλιση ότι το σύστημα χρησιμοποιείται με ηθικό και υπεύθυνο τρόπο» επισήμανε.