Την πλήρη εφαρμογή της λειτουργίας του νέου κεφαλαιοποιητικού συστήματος στην επικουρική ασφάλιση, σηματοδοτεί η έκδοση της σχετικής εγκυκλίου από το υπουργείο Εργασίας.
Η εγκύκλιος αφορά τους τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα (κοινές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις οικοδομικοτεχνικών έργων) και δημοσίου τομέα (με συμβάσεις Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου και Ορισμένου Χρόνου), τους δικηγόρους με έμμισθη εντολή και τους μισθωτούς μηχανικούς.
Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, το Τ.Ε.Κ.Α. είναι αρμόδιο για τη διαχείριση της λειτουργίας της νέας επικουρικής ασφάλισης, ενώ παράλληλα εισάγεται και εφαρμόζεται κεφαλαιοποιητικό σύστημα οικονομικής λειτουργίας στην επικουρική ασφάλιση, µε υποχρεωτική υπαγωγή σε αυτό για όσους ασφαλίζονται το πρώτον από 01.01.2022, προαιρετική υπαγωγή για τους ήδη ασφαλισμένους γεννηθέντες από 01.01.1987 και εφεξής, και παραμονή στο υφιστάμενο σύστημα για τους λοιπούς ασφαλισμένους.
Πιο αναλυτικά, στην ασφάλιση του Τ.Ε.Κ.Α. υπάγονται υποχρεωτικά όλα τα πρόσωπα που αναλαμβάνουν για πρώτη φορά από 01.01.2022 και εφεξής ασφαλιστέα εργασία - απασχόληση ή αποκτούν ασφαλιστέα ιδιότητα, για την οποία υφίσταται μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία υποχρέωση υπαγωγής στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του e - Ε.Φ.Κ.Α. Για τα πρόσωπα αυτά η υπαγωγή στην ασφάλιση του ταμείου λαμβάνει χώρα αντί της υπαγωγής στον κλάδο Επικουρικής ασφάλισης του e – Ε.Φ.Κ.Α.
Στην ασφάλιση του Τ.Ε.Κ.Α. υπάγονται προαιρετικά, μετά από αίτησή τους, οι ήδη ασφαλισμένοι στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του e - Ε.Φ.Κ.Α. (υποχρεωτικά ή προαιρετικά ) οι οποίοι έχουν γεννηθεί από 01.01.1987 και εφεξής. Τα πρόσωπα αυτά μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμα προαιρετικής υπαγωγής στην ασφάλιση του ταμείου υποβάλλοντας σχετική αίτηση κατά το χρονικό διάστημα από 01.01.2023 έως 31.12.2023.
Από την υπαγωγή τους στην ασφάλιση του Τ.Ε.Κ.Α., παύουν αυτοδίκαια να υπάγονται στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του e - Ε.Φ.Κ.Α.
Στην ασφάλιση του Τ.Ε.Κ.Α. υπάγονται προαιρετικά, μετά από αίτησή τους, οι αυτοαπασχολούμενοι υγειονομικοί, οι ασκούντες επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του τ. Ο.Γ.Α., τα πρόσωπα που βάσει ειδικής ή γενικής διάταξης εξαιρούνται από την υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση άλλων φορέων επικουρικής ασφάλισης, εφόσον κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης υπαγωγής στο Τ.Ε.Κ.Α. δεν έχουν συμπληρώσει το 35ο έτος της ηλικίας τους. Τα παραπάνω πρόσωπα μπορούν να ασκήσουν το σχετικό δικαίωμα από 01.01.2023 οποτεδήποτε έως τη συμπλήρωση του προαναφερθέντος ηλικιακού ορίου.
Από 01.01.2021 στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του e - Ε.Φ.Κ.Α. υπάγονται προαιρετικά, μετά από αίτησή τους, οι αυτοαπασχολούμενοι υγειονομικοί, τα πρόσωπα που ασκούν επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του τ. Ο.Γ.Α., καθώς και τα πρόσωπα που βάσει ειδικής ή γενικής διάταξης νόμου εξαιρούνται από την υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση άλλων φορέων επικουρικής ασφάλισης. Από 01.01.2022 τα πρόσωπα αυτά υπάγονται προαιρετικά, μετά από αίτησή τους, στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του e - Ε.Φ.Κ.Α., εφόσον έχουν συμπληρώσει το τριακοστό πέμπτο (35ο) έτος της ηλικίας τους κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης υπαγωγής.
Κατά την διαδικασία Απογραφής του στο μητρώο του e - Ε.Φ.Κ.Α. ο μισθωτός ή μη μισθωτός ασφαλισμένος, ανάλογα με τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης στον οποίο υπάγεται υποχρεωτικά ή προαιρετικά απεικονίζεται διακριτά στο μητρώο του e - Ε.Φ.Κ.Α. με την ένδειξη Παλαιό ή Νέο Επικουρικό. Με την ηλεκτρονική έκδοση της βεβαίωσης απογραφής ο ασφαλισμένος και ο εργοδότης σε περίπτωση μισθωτής απασχόλησης, ενημερώνεται σχετικά με τον χαρακτηρισμό που φέρει ο ασφαλισμένος στο μητρώο του e – Ε.Φ.Κ.Α.
Όπως προαναφέρθηκε στο νέο Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Κ.Α.) ασφαλίζονται υποχρεωτικά, για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, οι νέοι που εισέρχονται στην αγορά εργασίας για πρώτη φορά από την 1η Ιανουαρίου 2022, ως εργαζόμενοι με υποχρέωση υπαγωγής, μέχρι τότε, στην επικουρική ασφάλιση του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e- Ε.Φ.Κ.Α.).
Το ύψος των εισφορών για το νέο επικουρικό σύστημα ασφάλισης παραμένει ίδιο όπως και το υφιστάμενο σύστημα. Συνεπώς, οι ασφαλισμένοι καταβάλλουν τις ίδιες εισφορές για την επικουρική ασφάλισή τους, είτε υπάγονται στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του e -Ε.Φ.Κ.Α., είτε στο Τ.Ε.Κ.Α.
Το ύψος των απαιτητών εισφορών επικουρικού κλάδου ανέρχεται σήμερα στο 6,5% των ασφαλιστέων αποδοχών των εργαζομένων (3,25% για τον εργοδότη και 3,25% για τον εργαζόμενο) ενώ, από 01.06.2022 το ποσοστό μειώνεται στο 6% (3% για τον εργοδότη και 3% για τον εργαζόμενο).
Τα παραπάνω ποσοστά αφορούν την πλειοψηφία των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα. Ωστόσο, υπάρχουν και κατηγορίες μισθωτών με διαφοροποιημένα ποσοστά εισφορών (π.χ. μισθωτοί σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, οικοδόμοι κ.α. ) Ασφαλιστέες αποδοχές είναι οι αποδοχές για τις οποίες υπάρχει υποχρέωση απόδοσης ασφαλιστικών εισφορών. Συγκεκριμένα, ως βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών, του κλάδου επικουρικής ασφάλισης του Τ.Ε.Κ.Α., ορίζονται οι πάσης φύσεως αποδοχές των εργαζομένων ιδιωτικού τομέα, με εξαίρεση τις κοινωνικού χαρακτήρα έκτακτες παροχές λόγω γάμου, γεννήσεως τέκνων, θανάτου και βαριάς αναπηρίας.
Για τους υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (ορισμένου ή αορίστου χρόνου) στο Δημόσιο, από 01.07.2018, ως βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών, του κλάδου επικουρικής ασφάλισης του Τ.Ε.Κ.Α., ορίζονται οι τακτικά καταβαλλόμενες αποδοχές, όπως αυτές καθορίζονται κατά περίπτωση για τους μονίμους δημοσίους υπαλλήλους που έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση μετά την 01.01.1993. Το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών (πλαφόν) επί του οποίου υπολογίζεται η ασφαλιστική εισφορά ορίζεται μηνιαίως στο ποσό των 6.500,00 € (σ.σ αποσυνδέεται πλέον από το βασικό μισθό μισθωτού ).
Η υποβολή της Α.Π.Δ. Τ.Ε.Κ.Α. διέπεται από τις ίδιες διατάξεις, που ισχύουν για την υποβολή της Α.Π.Δ. e - Ε.Φ.Κ.Α. Ως εκ τούτου, η Α.Π.Δ. Τ.Ε.Κ.Α. υποβάλλεται από τους εργοδότες αποκλειστικά μέσω διαδικτύου από την 1η έως την τελευταία ημέρα του επόμενου (ή μεθεπόμενου για Δημόσιο Ι.Δ.Α.Χ. - Ι.Δ.Ο.Χ.) μήνα της απασχόλησης, αμέσως μετά την υποβολή της Α.Π.Δ. e - Ε.Φ.Κ.Α. Κοινών Επιχειρήσεων ή Οικοδομοτεχνικών Έργων. Μετά τη λήξη της οριζόμενης προθεσμίας, η υποβολή της, πραγματοποιείται με μαγνητικό ή ψηφιακό μέσο στην αρμόδια Τοπική Υπηρεσία e - Ε.Φ.Κ.Α., στην οποία υπάγεται η έδρα του εργοδότη. Για το τρέχον έτος, οι προθεσμίες υποβολής Α.Π.Δ. έχουν γνωστοποιηθεί.
Σε περιπτώσεις μη ή εκπρόθεσμης υποβολή της Α.Π.Δ. Τ.Ε.Κ.Α. επιβάλλονται οι προβλεπόμενοι κυρώσεις. Οι ασφαλιστικές εισφορές εισπράττονται για λογαριασμό του Τ.Ε.Κ.Α. από τον e - Ε.Φ.Κ.Α. και στη συνέχεια αποδίδονται εντός δύο μηνών από την είσπραξή τους και κατά προτεραιότητα στο Τ.Ε.Κ.Α.
Η καταβολή των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών υπέρ του Τ.Ε.Κ.Α. για τους μισθωτούς (υπαγόμενους στην ασφάλιση του Τ.Ε.Κ.Α.) πραγματοποιείται από όλους τους εργοδότες κοινών επιχειρήσεων και οικοδομοτεχνικών έργων, αποκλειστικά, με τη χρήση ιδιαίτερης Ταυτότητας Πληρωμής Τρεχουσών Εισφορών (Τ.Π.Τ.Ε. Τ.Ε.Κ.Α.), η οποία είναι ανεξάρτητη, από αυτήν που χρησιμοποιούν (Τ.Π.Τ.Ε. e - Ε.Φ.Κ.Α.) για την καταβολή των τρεχουσών εισφορών για την ασφάλιση των εργαζομένων τους σε όλους τους λοιπούς κλάδους ή τομείς (Κύριας Σύνταξης, Ασθενείας, Πρόνοιας, κ.λ.π.).
Για όλους τους υφιστάμενους εργοδότες δημιουργήθηκαν οίκοθεν Τ.Π.Τ.Ε. Τ.Ε.Κ.Α., για τις οποίες μπορούν να ενημερωθούν μέσω του δικτυακού τόπου του e - Ε.Φ.Κ.Α. στην οθόνη υποβολής Α.Π.Δ. Τ.Ε.Κ.Α.. Για τους νέους εργοδότες η Τ.Π.Τ.Ε. Τ.Ε.Κ.Α. δημιουργείται με αυτοματοποιημένη διαδικασία μαζί με την Τ.Π.Τ.Ε. e - Ε.Φ.Κ.Α. και αναγράφεται στη βεβαίωση απογραφής τους. Εφιστάται η προσοχή των εργοδοτών κατά τη χρήση των δύο ταυτοτήτων πληρωμής τρεχουσών εισφορών (Τ.Π.Τ.Ε.), ώστε να αποδίδονται μέσω αυτών ορθά επιμερισμένες οι αντίστοιχες τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές.
Οι ασφαλιστικές εισφορές (εργαζόμενου και εργοδότη) υπέρ Τ.Ε.Κ.Α. καταβάλλονται από τον εργοδότη έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα της απασχόλησης. Εφόσον δεν καταβληθούν εμπρόθεσμα, επιβαρύνονται με πρόσθετα τέλη, από την επόμενη ημέρα εκείνης κατά την οποία έληξε η κατά νόμο προθεσμία καταβολής τους. Οι ασφαλιστικές εισφορές υπέρ Τ.Ε.Κ.Α., όπως και οι λοιπές συνεισπραττόμενες από τον e - Ε.Φ.Κ.Α. εισφορές, λαμβάνονται υπόψη για τη χορήγηση Αποδεικτικού Ασφαλιστικής Ενημερότητας (Α.Α.Ε.) από τον e - Ε.Φ.Κ.Α.