Ο ερχομός του Ερντογάν στην Ελλάδα έστω και για... 6 ώρες, σηματοδοτεί μια νέα εποχή στις σχέσεις των δύο χωρών, αν λάβουμε υπόψιν ότι ο Τούρκος Πρόεδρος είχε πει το περίφημο "Mitsotakis yiok" και συντηρούσε την ένταση στο Αιγαίο, αλλά και στον Έβρο με τους... κατευθυνόμενους λαθρομετανάστες.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Ο Ερντογάν βλέπει με αγωνία την ενίσχυση του ρόλου της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή και ταυτοχρόνως παρατηρεί ότι ο ίδιος απομακρύνεται από τη Δύση. Για την ακρίβεια, έχει φάει... πόρτα! Η αρχή έγινε με τον τρόπο που χειρίστηκε την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία και συνεχίζεται με τη στάση που κρατάει στο θέμα του Ισραήλ. Επιπλέον, η επιθετική ρητορική κατά των ΗΠΑ, λόγω της άρνησης τους για την αναβάθμιση των F-16, οδηγούν τον Ερντογάν σε αψυχολόγητες ενέργειες, οι οποίες ζημιώνουν συνολικά την Τουρκία. Από όποια πλευρά και να το δει κάποιος, ο... ανεπιθύμητος Μητσοτάκης, έγινε... φίλος για τον... πανούργο Ερντογάν! Αναμφίβολα, πρόκειται για μία νίκη της Ελλάδας και προσωπικά του Μητσοτάκη, η οποία έχει να κάνει με τον ιδιαίτερο ρόλο που έχει αποκτήσει η χώρα μας στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Ο ενισχυμένος γεωπολιτικός ρόλος μας αποδεικνύεται και από την ταχύτητα με την οποία παραδόθηκαν στη χώρα μας τα υπερ-μαχητικά αεροσκάφη "Ραφάλ", τα οποία άλλαξαν τις ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή. Την ίδια ώρα, ο Ερντογάν αγωνίζεται για να αναβαθμίσει τα F-16, τα οποία οι Αμερικανοί θέλουν να του τα δώσουν, αλλά με την προϋπόθεση ότι θα είναι στραμμένα προς Ανατολάς και όχι προς Δυσμάς. Τα αεροσκάφη Ραφάλ από τη Σκύρο, μπορούν να "κλειδώσουν" στόχους έως τον... Καύκασο, δηλαδή, η ακτίνα δράσης τους ξεπερνά τα σύνορα της τουρκικής επικράτειας. Η ισχυρή άμυνα της χώρας μας είναι μήνυμα προς όλους για ειρήνη, ώστε να προκύψουν θετικές συνθήκες για την προσέλκυση επενδύσεων.
Όλα τα παραπάνω, τα έχει κατανοήσει ο Ερντογάν και τώρα θέλει να κάνει μια νέα αρχή στις σχέσεις με την Ελλάδα. Άλλωστε, έχει μηδενιστεί το πολιτικό... κοντέρ, καθώς τόσο ο Μητσοτάκης όσο και ο Ερντογάν "αναβαπτίστηκαν" πρόσφατα μέσα από νωπή λαϊκή εντολή. Άρα, τα "Mitsotakis yiok" ανήκουν σε μια άλλη περίοδο, η οποία έχει περάσει. Ταυτόχρονα, η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να κάνει μια... επίθεση φιλίας για να δείξει καλή... διαγωγή στη Δύση και κυρίως στους Αμερικανούς, στους οποίους έχει... σύρει τα εξ αμάξης! Ακόμη και τα Eurofighter, εφόσον επιλέξει να τα λάβει από τη Μεγάλη Βρετανία, η οποία βρίσκεται εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση, ενώ δεν αποτελούν ίδια περίπτωση με τα "Ραφάλ".
Άρα, η προσομοίωση στο πεδίο της... μάχης, είναι και πάλι εις βάρος της Τουρκίας, η οποία, ξέρει ότι δεν μπορεί να διανοηθεί καν, ότι θα επιτεθεί στην Ελλάδα, καθώς η χώρα μας βρίσκεται υπό την "ομπρέλα" της Δύσης. Συνεπώς, οι ανακατατάξεις στο πεδίο των στρατιωτικών και γεωπολιτικών ισορροπιών ανοίγουν τον δρόμο στη διπλωματία. Και αυτό προσπαθεί να αξιοποιήσει τώρα ο Ερντογάν. Θέλει σε μια διαφορετική εκδοχή να ανοίξει παράθυρο ευκαιρίας προς τη Δύση, προσδοκώντας ότι μέσα από την αλλαγή συμπεριφοράς, θα έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να είναι μέσα στο ενεργειακό παίγνιο που θα παιχτεί στην περιοχή μας τις επόμενες δεκαετίες.
Όσο η Τουρκία... γαβγίζει, μειώνονται οι πιθανότητες να φάει καλό... μεζέ! Αν η ίδια κάνει κινήσεις προσέγγισης με την Ελλάδα, τότε, θα κερδίσουν και οι δύο χώρες και πάνω απ΄ όλα ο... μισός πλανήτης, καθώς η περιοχή μας χαρακτηρίζεται ως "ιδιαιτέρως ευαίσθητη", από κάθε άποψη και πρώτα απ΄ όλα, λόγω της ύπαρξης ενεργειακών πόρων που αποτελούν "μήλο της έριδος". Βέβαια, αν ο Ερντογάν νομίζει ότι θα έρθει για να θέσει ζητήματα που δεν υπάρχουν στην ελληνική ατζέντα, τότε μάλλον θα απογοητευτεί. Η Ελλάδα θέλει να λυθεί η μία και μοναδική διαφορά στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, η οποία έχει να κάνει με την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Μετά συζητούμε όλα τα υπόλοιπα...
Η επίσκεψη Ερντογάν στην Ελλάδα θα έχει και πολλές συμφωνίες που θα υπογράψουν υπουργοί των δύο χωρών και θα έχουν να κάνουν με τον τουρισμό, την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης και άλλα. Το 2020, η Τουρκία επιχείρησε υβριδική επίθεση εναντίον της Ελλάδας στέλνοντας χιλιάδες λαθραίους μετανάστες στη χώρα μας, αλλά το μόνο που... πέτυχε, ήταν η συσπείρωση της Δύσης γύρω από την Ελλάδα, με την αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων από διάφορες χώρες για τη φύλαξη των ελληνικών συνόρων, που είναι ταυτόχρονα και ευρωπαϊκά σύνορα. Ας κρατήσουμε και το γεγονός ότι για πρώτη φορά από το 1974 έχουμε τις λιγότερες παραβιάσεις του εναέριου χώρου μας, κάτι που συνεπάγεται ηρεμία στην περιοχή και εξοικονόμηση δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ σε επίπεδο επιχειρησιακής λειτουργίας των μονάδων μας και κυρίως των ναυτικών και αεροπορικών όπλων που διαθέτουμε. Ο Ερντογάν μπορεί να έρθει και να πει ό,τι θέλει, αλλά ξέρει ότι βρίσκεται σε κατάσταση άμυνας. Αύριο θα έχουμε να πούμε περισσότερα...
O Μητσοτάκης εκπροσωπεί ολόκληρη την Ευρώπη στις επαφές με τον Τούρκο Πρόεδρο
Σήμερα ο Μητσοτάκης δεν θα συναντηθεί με τον Ερντογάν μόνο με την ιδιότητα του πρωθυπουργού της Ελλάδας, αλλά και με αυτήν του εκπροσώπου των συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και των ΗΠΑ στην περιοχή.
Αν η Τουρκία θέλει μια ήρεμη και δημιουργική σχέση με την Ευρώπη, πρέπει να είναι συνεργάσιμη με την Ελλάδα. Αυτό θεωρείται ως ικανή και αναγκαία προϋπόθεση για να προχωρήσουν όλα τα άλλα ζητήματα που αφορούν τις διμερείς σχέσεις, αλλά και τις ευρω-τουρκικές σχέσεις. Η κατοχή του 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας, που αποτελεί μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι ένα "αγκάθι" που περισσότερο πρέπει να απασχολεί τον Ερντογάν σε σχέση με το κοινό ευρω-τουρκικό μέλλον που οραματίζεται, παρά τον Μητσοτάκη.
Από την άλλη πλευρά, η υπογραφή μιας σειράς οικονομικών και εμπορικών συμφωνιών ανάμεσα στις δύο χώρες, δημιουργεί νέες θετικές προοπτικές, διαμορφώνοντας μια θετική ατζέντα. Η Ελλάδα μπορεί να κερδίσει πολλά στις διμερές εμπόριο, το οποίο εξακολουθεί να είναι ελλειμματικό για εμάς και πλεονασματικό για την Τουρκία, αλλά μπορεί να ποντάρει και στην εισροή Τούρκων τουριστών υψηλού εισοδηματικού επιπέδου παρέχοντας μεγαλύτερη ευελιξία στη χορήγηση βίζας. Ο Μητσοτάκης συναντάται με τον Ερντογάν έχοντας περισσότερο στο μυαλό του τέτοιες συμφωνίες, παρά μια υπαναχώρηση της Τουρκίας σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με την κατάσταση στο Αιγαίο. Επιπλέον, ο πρωθυπουργός, θα αποτελέσει τον εκπρόσωπο της Ευρώπης σε μια συζήτηση που αφορά ολόκληρη τη Γηραιά Ήπειρο και σχετίζεται με το μεταναστευτικό. Πρώτη πύλη εισόδου είναι η Ελλάδα και "πέτρα του σκανδάλου" εξακολουθεί να είναι η Τουρκία.
Από την άλλη πλευρά, το αν ο Ερντογάν αρχίσει τίποτα... ζεϊμπέκικα περί τουρκικής μειονότητας ή επιχειρήσει να "στολίσει" τον Νετανιάχου ή τα.... χώσει στους Αμερικανούς, προφανώς και δεν μπορεί ο Μητσοτάκης να του βάλει... φίμωτρο! Ωστόσο στην πολιτική και στις διεθνείς σχέσεις δεν μετράει το πόσο πολύ φωνάζεις ή... γαβγίζεις, αλλά το πόσο σε υπολογίζουν οι άλλοι ως ισότιμο και σοβαρό συνομιλητή, όταν κάθεσαι στο τραπέζι και πρέπει να συζητήσεις ήρεμα, με επιχειρήματα και με εποικοδομητική διάθεση. Όλα αυτά δεν αφορούν τον Μητσοτάκη, αλλά σε κάθε περίπτωση, μόνο τον Τούρκο Πρόεδρο, από τον οποίο περιμένουμε να δώσει συγκεκριμένα δείγματα γραφής. Σήμερα ο Μητσοτάκης συζητάει για την Ελλάδα ως μέρος της Ευρώπης και για την Ευρώπη, μέρος της οποίας είναι η Ελλάδα. Ο Ερντογάν έρχεται για να δείξει προς την Ευρώπη ότι δια της Ελλάδας σέβεται αυτήν! Και υπάρχει μόνο ένας τρόπος να το κάνει. Να συνεργαστεί για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης και να σταματήσει να κάνει... μαγκιές, γιατί έχει απέναντι του, όλο το δυτικό μπλοκ!
Έρχεται θετικό σοκ μείωσης επιτοκίων στην Ευρωζώνη
Οι ισχυρές τάσεις αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού χονδρικής ή των τιμών παραγωγού στα βιομηχανικά αγαθά με πτώση κοντά στο 10% σε ετήσια βάση, έχει σημάνει την αντίστροφη μέτρηση για τη μείωση των επιτοκίων στην Ευρωζώνη.
Μάλιστα, η εξέλιξη αυτή είναι η πιο ισχυρή ένδειξη για τις μεγαλύτερες μειώσεις επιτοκίων στην Ευρωζώνη, σύμφωνα με όσα μετέδωσε χθες το αμερικανικό πρακτορείο Bloomberg. Οι αγορές προβλέπουν 6 μειώσεις από 0,25%, κάτι που σημαίνει ότι στο τέλος του 2024, με βάση τα σημερινά δεδομένα, το βασικό επιτόκιο του ευρώ θα υποχωρήσει στο 2,5% από 4% που έχει διαμορφωθεί τώρα! Μάλιστα, οι αναλυτές δίνουν πιθανότητες 90% για να ξεκινήσει αυτή η μείωση από το πρώτο τρίμηνο του 2024. Σύμφωνα με δηλώσεις του στελέχους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ισαμπέλ Σνάμπελ, ο πληθωρισμός έχει δείξει αξιοσημείωτη επιβράδυνση και το ποσοστό του Νοεμβρίου ήταν μια πολύ ευχάριστη έκπληξη, καθώς υποχωρεί ταχύτερα απ΄ ότι αναμενόταν. Σημειώνεται ότι ο δείκτης επιβράδυνε στο 2,4% το Νοέμβριο, σύμφωνα με την αρχική μέτρηση της Eurostat, από 2,9% τον Οκτώβριο και 4,3% τον Σεπτέμβριο.
Με βάση τα προαναφερόμενα, η ΕΚΤ ετοιμάζεται για την πιο επιθετική μείωση επιτοκίων από τότε που δημιουργήθηκε το ευρώ, ως αποτέλεσμα και της μεγάλης αύξησης που σημειώθηκε, μετά το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης, η οποία προκλήθηκε από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Από την άλλη πλευρά, στις ΗΠΑ, εκφράζονται σοβαρές επιφυλάξεις σε σχέση με το κατά πόσο διαμορφώνονται οι κατάλληλες συνθήκες για ανάλογη επιθετική μείωση των επιτοκίων του δολαρίου. Αναλυτές μεγάλων χρηματοοικονομικών οίκων κρατούν μικρό καλάθι, ενώ εκτιμάται ότι η πρώτη μείωση επιτοκίων από την Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα θα ξεκινήσει τον Μάιο.
Η κόπωση στην ανάπτυξη και το σχέδιο της κυβέρνησης
Η ανάπτυξη κατά 2,1% που σημείωσε η ελληνική οικονομία το γ΄ τρίμηνο του έτους σε ετήσια βάση δείχνει ότι παραμένει ανθεκτική, ωστόσο, παρουσιάζει σημάδια έντονης κόπωσης.
Από τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής φαίνεται ότι το γ΄ τρίμηνο σημειώθηκε οριακή αύξηση του ΑΕΠ μόλις κατά 0,02% σε σχέση με το δεύτερο. Ο ρυθμός ανάπτυξης επηρεάστηκε και από την αναδρομική αναθεώρηση για το 2022, καθώς ο πήχυς από το 5,9% υποχώρησε στο 5,6%. Η κατανάλωση με αύξηση 1%, οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου με 4,9% και οι εξαγωγές με 1% στήριξαν το ΑΕΠ του γ΄ τριμήνου. Οι εξαγωγές υπηρεσιών, δηλαδή ο τουρισμός, σημείωσαν αύξηση 2,9%, ωστόσο, οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν 1,1%. Από την άλλη οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν 3,4%.
Όμως, αν συγκρίνουμε τις μεταβολές του γ΄ τριμήνου σε σχέση με το δεύτερο, τα πράγματα διαφοροποιούνται. Η κατανάλωση, παρά το γεγονός ότι ήμασταν... τίγκα στους τουρίστες, εντούτοις, μειώθηκε κατά 0,5% έναντι του β΄ τριμήνου του έτους. Πτώση 1,8% σημείωσαν και οι επενδύσεις, ενώ ακόμη και οι εξαγωγές υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 0,8% και των αγαθών 0,3%. Αντιθέτως, οι εισαγωγές σημείωσαν αύξηση κατά 2%, ως αποτέλεσμα της αύξησης των εισαγόμενων αγαθών κατά 3,1%, ενώ οι εισαγωγές υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 2,1%.
Όλα τα παραπάνω διαμορφώνουν νέο πλάνο της κυβέρνησης για να τονωθεί η ανάπτυξη. Κατ΄ αρχάς με τις γενναίες ενισχύσεις που θα δοθούν τις επόμενες ημέρες και με το χρήμα που θα πέσει στην αγορά λόγω Δώρου Χριστουγέννων και των αυξημένων συντάξεων, θα υπάρξει τόνωση της καταναλωτικής δαπάνης, ώστε το τελευταίο τρίμηνο του έτους, να τονωθεί το ΑΕΠ και το έτος να κλείσει κοντά στον στόχο του 2,4% ή και παραπάνω. Όλες οι "ενέσεις" στήριξης της κυβέρνησης είναι αποτέλεσμα της εξαιρετικής υπερ-απόδοσης του προϋπολογισμού, η οποία οδήγησε στην επίτευξη πρωτογενούς υπερ-πλεονάσματος και περιθώρια διάθεσης των επιπλέον ποσών στην κοινωνία. Επίσης, για την επόμενη χρονιά έχει γίνει η προετοιμασία, ώστε το μεγαλύτερο μέρος των πόρων να πέσει σε έργα υποδομής και στην υλοποίηση προγραμμάτων του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ. Με το χρήμα που θα πέσει και εφόσον δεν προκύψουν ανατροπές στην παγκόσμια οικονομία, το ΑΕΠ μπορεί να κινηθεί κατά πολύ υψηλότερα από τον στόχο του προϋπολογισμού, ο οποίος έχει τεθεί στο 2,9%. Τα πράγματα μπορούν να εξελιχθούν πολύ καλύτερα, εφόσον γίνουν πράξη οι μειώσεις των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς θα δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες για να τονωθούν οι επενδύσεις, οι εξαγωγές και οι τουριστικές εισπράξεις, παράλληλα με τα αυξημένα εισοδήματα που θα προκύψουν στην οικονομία. Πάντως, η κυβέρνηση όσους στόχους έχει θέσει, στο τέλος του υπερβαίνει...