Φαίνεται τρελό, αλλά για κάποιους ανθρώπους, η ιστορική κατάρρευση του stablecoin Terra δεν έφερε την καταστροφή. Τι κι αν χάθηκαν περίπου 60 δισεκατομμύρια δολάρια σε μια εβδομάδα από τα δύο stablecoins (UST και luna) και μισό τρισεκατομμύριο για όλη την αγορά κρυπτονομισμάτων εν μέσω ενός τρομακτικού sell off; Τι κι αν χιλιάδες επενδυτές ζουν τον τρόμο, βλέποντας την τιμή των κρυπτονομισμάτων να καταρρέει. Για ορισμένους αναλυτές και επενδυτές στον μάλλον παράξενο κόσμο των cryptos, αυτό είναι “υγιές”.
Είναι οξύμωρο, αλλά η αγορά που τόσο πολύ θέλει να είναι διαφορετική από αυτή των εκδιδόμενων από τις κεντρικές τράπεζες νομισμάτων, το τραπεζικό σύστημα και τις μετοχες, χαίρεται (;) όταν λειτουργεί όπως τα χρηματιστήρια. Έτσι και στην παρούσα φάση, η κατάρρευση των stablecoins αντιμετωπίζεται ως ένας οικονομικός κύκλος που θα οδηγήσει σε νέα ανάπτυξη. Και, ενδεχομένως έτσι να είναι, όμως όπως κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις, έτσι και εδώ υπάρχει και αυτό: Στην άλλη πλευρά του νομίσματος η αγορά θα πρέπει να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών και να προβλέψει τις “επιθέσεις” των κεντρικών τραπεζών…
Η κακή πλευρά
Ανεξαρτήτως όλων, πάντως, το ζήτημα είναι ότι τα stablecoins που δημιουργήθηκαν ακριβώς ως “αντίδοτο” στη μεγάλη μεταβλητότητα των κρυπτονομισμάτων, βρίσκονται μέσα σε μια τρομακτική πυρκαγιά μετά την κατάρρευση του Terra UST και την αποτυχημένη προσπάθεια αναβίωσής του. Ο αλγόριθμος στον οποίο βασίζονταν, ήταν θεωρητικά μια καλή ιδέα, όχι όμως για την περίοδο που οι αγορές μετοχών θα γύρναγαν σε bear market.
“Απάτη τύπου πυραμίδας” χαρακτήρισε τα stablecoins που δε στηρίζονται από assets η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, στη διάρκεια του Οικονομικού Φόρουμ του Νταβούς, λέγοντας εμφατικά ότι η ευθύνει είναι των ρυθμιστικών αρχών να επιβάλλουν προστατευτικά μέτρα για τους επενδυτές.
Όμως ανεξαρτήτως των μέτρων που θα λάβουν οι ρυθμιστικές αρχές για τα stablecoins και τα κρυπτονομίσματα και τον τρόπο με τον οποίο θα προστατεύουν τους επενδυτές, η πληγή δεν θα κλείσει. Και η πληγή είναι 60 δισεκατομμύρια δολάρια -τόση ήταν η κεφαλαιοποίηση των Terra-luna των οποίων η αξία κατέρρευσε στο μηδέν- τα οποία εξανεμίστηκαν. Ο επενδυτικός κόσμος “εκπαιδεύτηκε”, τίνι τρόπω, να φοβάται την απόλυτη κατάρρευση, την καταστροφή. Αναπόφευκτα, τα κρυπτονομίσματα ως “συγγενείς”, επηρεάστηκαν και συνεχίζουν να επηρεάζονται, όσο οι δημιουργοί των stablecoins που κατέρρευσαν επιχειρούν να τα επαναφέρουν από το μηδέν.
Ένα άλλο ζήτημα είναι ο τρόπος με τον οποίο βλέπουν την κρυπτο-αγορά οι ρυθμιστικές αρχές. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, αφήνεται να εννοηθεί ότι έρχεται σκληρή ρύθμιση “τύπου Dodd-Frank” (του νόμου που ρύθμισε με σκληρότητα την αγορά παραγώγων και τις πρακτικές trading, το 2010, ως απάντηση στην Ύφεση) για τα stablecoins και, ενδεχομένως τα κρυπτονομίσματα. Στη Γηραιά Ήπειρο, έχουμε ακούσει από το στόμα της Κριστίν Λαγκάρντ ότι η “απάντηση” θα είναι το ψηφιακό ευρώ και βλέπουμε μια στάση από τις κεντρικές τράπεζες, η οποία είναι από επιφυλακτική ως εχθρική.
Με τα παραπάνω και με τη bear market να επηρεάζει την τιμή των κρυπτονομισμάτων, είναι και ένας άλλος παράγοντας που έχει μάλλον “ξεχαστεί” το τελευταίο διάστημα. Τα κρυπτονομίσματα είχαν δεχθεί πολεμική από μεγάλο μέρος του επενδυτικού κόσμου, λόγω του ότι, σε έναν κόσμο που στρέφεται ταχύτατα προς τη βιώσιμη ανάπτυξη, η “εξόρυξη” κρυπτονομισμάτων είναι εξαιρετικά ενεργοβόρα. Ιδιαίτερα σήμερα που ο πλανήτης πλήττεται από μια ενεργειακή κρίση, το ζήτημα δεν είναι μόνο ηθικό, αλλά και πρακτικό, καθώς το mining εξελίσσεται -σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές των κρυπτονομισμάτων- σε μη συμφέρουσα διαδικασία. Προς επίρρωση τούτου, οι τιμές των καρτών γραφικών που έχουν πάρει την κατιούσα.
Για κάποιους, ωστόσο, δεν είναι όλα μαύρα. Ένα μεγάλο μέρος της επενδυτικής κοινότητας θεωρεί ότι τα κρυπτονομίσματα είναι πια “too big to fail” και ότι η συγκεκριμένα συγκυρία είναι ένδειξη υγείας της αγοράς. Όπως ακριβώς μια αγορά μετοχών πρέπει να κάνει το πέρασμά της από μια bear market για να επιστρέψει στην ανάπτυξη, έτσι συμβαίνει και στα κρυπτονομίσματα. Όπως ο CEO του Web3 Foundation, Μπέρτραντ Πέρεζ, ο οποίος στο Φόρουμ του Νταβός καθησύχαζε τον κόσμο και… χαμογελούσε, επαναλαμβάνοντας ότι οι ¨αρκούδες” στα κρυπτονομίσματα ήρθαν για καλό.
Όχι μόνο επειδή θα εξαφανιστούν τα κακά projects από το χώρο, αλλά επειδή στη bull market, όλοι σκέφτονταν πώς θα κάνουν μια περιουσία γρήγορα. “Και αυτό, είναι λάθος τρόπος σκέψης”. Ο Πέρεζ θεωρεί ότι βρισκόμαστε “σε bear market, γεγονός που είναι καλό. Είναι καλό, επειδή θα ξεκαθαρίσει (σ.σ. η αγορά) από τους ανθρώπους που ήταν μέρος της για τους λάθος λόγους”.
Με το ίδιο σκεπτικό και ο ιδρυτής της εταιρείας blockchain Polygon, Μιχαήλο Μπιέλιτς, ο οποίος αποκαλεί “απαραίτητο” το sell off στα κρυπτονομίσματα, μιας και η αγορά είχε γίνει… αχόρταγη και παράλογη. “Όταν οι καιροί είναι έτσι, μια διόρθωση είναι απαραίτητη και στο τέλος της μέρας είναι υγιής”, λέει.
Εν τω μεταξύ, ένα μεγάλο μέρος των αναλυτών επισημαίνει ότι το sell off στα κρυπτονομίσματα είναι φυσιολογικό και ότι η αγορά θα επιστρέψει στην ανάπτυξη, λόγω των επενδυτών της. Ξεκαθαρίζουν ότι το σημερινό ξεπούλημα δεν έχει καμία σχέση με τα παλιότερα sell off των short μικροεπενδυτών, υπενθυμίζοντας ότι όλο και περισσότεροι θεσμικοί επενδυτές επιλέγουν να διακρατούν κρυπτονομίσματα και ότι τα cryptos έχουν μετατραπεί σε εναλλακτικό επενδυτικό asset που προτείνεται ακόμα και από μεγάλους οίκους.
Χρειάζεται ψυχραιμία, λένε. Όπως ο CEO της Ripple, Μπραντ Γκάρλινγκχάουζ, ο οποίος λέει ότι “ναι, μπορεί να υπήρξε μια κατάρρευση και να χάθηκαν ένα τρισεκατομμύριο δολάριο. Όμως το bitcoin πριν από δύο χρόνια ήταν στις 8.000 δολάρια και τώρα είναι στις 30.000. Αν κάνετε zoom out και δείτε τα μακροπρόθεσμα trends, νομίζω πως θα δείτε ότι τα κρυπτονομίσματα είναι εδώ για να μείνουν”.
Τα παραπάνω, βλέπει και η JP Morgan, η οποία θεωρεί ότι τα κρυπτονομίσματα εδραιώθηκαν ως θεσμική κατηγορία περιουσιακών στοιχείων και ότι η αγορά των cryptos συσχετίζεται θετικά με αυτή των μετοχών τεχνολογίας. Η επενδυτική τράπεζα θεωρεί ότι η ανάκαμψη θα έρθει γρήγορα, καθώς οι θεσμικοί επενδυτές έχουν εμπιστοσύνη στο συγκεκριμένο asset από την αντοχή που επέδειξε στον μακρύ κρυπτο-χειμώνα του 2018-2019.
Η JP Morgan επισημαίνει πως υπάρχει υπολειπόμενη ζήτηση για να αποδώσει αξία στα κρυπτονομίσματα (όπως απέδειξε η δημιουργία του fund ύψους 4,5 δισεκατ. δολαρίων από τον Άντρεσεν Χοροβιτζ με σκοπό να επωφεληθεί από τις ευκαιρίες στα cryptos) και επιμένει στην πρόβλεψη της ότι η αναλογία όγκου bitcoin προς χρυσό θα σταθεροποιηθεί στο 4x στο 2022, θέτοντας τιμή στόχο τα 38 χιλιάδες δολάρια, σημαντικά ανώτερο επίπεδο πάνω από την τρέχουσα τιμή του στα περί τα 29 χιλιάδες δολάρια.