Συναγερμό για ανεξέλεγκτη διόρθωση στην αγορά ακινήτων και για περαιτέρω αύξηση στις δόσεις των στεγαστικών δανείων στην Ευρώπη σήμανε σήμερα το ΔΝΤ, ως αποτέλεσμα της αύξησης των επιτοκίων από την ΕΚΤ.
Μάλιστα, στο πλαίσιο των τελευταίων προβλέψεων για την περιοχή, το ΔΝΤ παρατηρεί ότι οι τιμές έχουν ήδη αρχίσει να υποχωρούν σε ορισμένες ευρωπαϊκές αγορές κατοικίας και τονίζει ότι η πτώση ενδέχεται να επιταχυνθεί όσο οι κεντρικές τράπεζες προχωρούν σε περαιτέρω επιτοκιακές αυξήσεις.
«Εάν οι αγορές επαναξιολογήσουν τους κινδύνους του πληθωρισμού και εάν οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες “σφίξουν” περισσότερο από το προσδοκώμενο, τότε οι ανεξέλεγκτες πτώσεις στις τιμές ενδέχεται να επιταχυνθούν. Τέτοιου είδους πτώση θα είχε αντίστροφα αποτελέσματα στον προϋπολογισμό των νοικοκυριών και στους ισολογισμούς των τραπεζών», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση του ΔΝΤ για την Ευρώπη.
Στεγαστικά
Παράλληλα, το Ταμείο προειδοποίησε και για το ενδεχόμενο νέων αυξήσεων στις δόσεις των στεγαστικών δανείων, όσο οι κεντρικές τράπεζες «παλεύοντας» με τον πληθωρισμό ανεβάζουν περισσότερο τα επιτόκια. Στο σενάριο αυτό προέβλεψε πως οι δανειολήπτες θα έχουν χαμηλότερο διαθέσιμο εισόδημα και σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να μην καταφέρουν να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Έτσι, σύμφωνα με το ΔΝΤ, ίσως ασκηθεί πίεση στους ισολογισμούς των τραπεζών.
Ειδικότερα, κατά τις εκτιμήσεις του Ταμείου, στις περισσότερες ευρωπαϊκές αγορές υπάρχει μια υπερτίμηση των κατοικιών τάξης του 15-20%. «Συνεπώς, με τα επιτόκια να εξακολουθούν να αυξάνονται και τους πραγματικούς μισθούς να δέχονται πιέσεις λόγω πληθωρισμού, οι τιμές των κατοικιών ακολουθούν πτωτική πορεία σε πολλές αγορές», ανέφερε χαρακτηριστικά το Ταμείο.
Πτώση σε όλη την Ευρώπη
Στα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat φάνηκε η πρώτη διολίσθηση στις τιμές κατοικιών από το 2015. Ειδικότερα, κατά μήκος της Ε.Ε. οι τιμές υποχώρησαν κατά 1,5% τους τελευταίους τρεις μήνες του 2022 σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο.
«Τα γενικά θέματα τιμών κατοικιών υπάρχουν παντού, όχι μόνο στις χώρες με υψηλό χρέος, και θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με επίβλεψη. Πρέπει να αντιμετωπιστούν με stress tests, πρέπει υπάρχει προσεκτική εποπτεία», δήλωσε στο CNBC ο Alfred Kammer, διευθυντής του ευρωπαϊκού τμήματος στο ΔΝΤ.
Εμμένει το ζήτημα του υψηλού πληθωρισμού
Παράλληλα, όμως, οι προβλέψεις «δείχνουν» ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα εμμείνουν στο εγγύς μέλλον. Το ΔΝΤ αναμένει ότι ο πληθωρισμός θα φτάσει φέτος στο 5,3% στην Ευρωζώνη και στο 2,9% το 2024, δηλαδή πολύ υψηλότερα από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ.
Υπενθυμίζεται πως την επόμενη εβδομάδα θα λάβει χώρα η συνεδρίαση της ΕΚΤ και ένα από τα μέλη του εκτελεστικού συμβουλίου της έχει αφήσει να εννοηθεί ότι το σενάριο για νέα επιτοκιακή αύξηση 50 μονάδων βάσης δεν έχει αποκλειστεί. Σημειώνεται ότι από πέρυσι τον Ιούλιο η ΕΚΤ έχει ανεβάσει το επιτόκιο αναφοράς από το -0,5% στο 3%.
Ενδεχομένως το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτή τη στιγμή να είναι ο δομικός πληθωρισμός, ο δείκτης που αποκλείει τις ευμετάβλητες τιμές των τροφίμων και της ενέργειας, ο οποίος σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία ανέρχεται σε επίπεδο ρεκόρ στην Ευρωζώνη. Στο μεταξύ, ο βασικός δείκτης πληθωρισμού στην Ευρωζώνη υποχώρησε τον Μάρτιο στο 6,9% έναντι 8,5% τον Φεβρουάριο.