Η υποδοχή του Μητσοτάκη στην Ινδία με... χορούς και πανηγύρια, αποτελεί προάγγελο μεγάλων συμφωνιών τόσο σε επίπεδο χωρών, όσο και σε επίπεδο επιχειρήσεων.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Τα θερμά λόγια για την Ελλάδα από τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι, αλλά και το σπουδαίο marketing που έκανε ο Μητσοτάκης για να διαφημίσει τα πλεονεκτήματα μας, μεταφράζονται σε συμφωνίες, οι οποίες έγιναν, θα γίνουν και θα γίνονται. "Η σημερινή Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει το κατώφλι της Ινδίας για την Ευρώπη", όπως εύστοχα επισήμανε ο Έλληνας πρωθυπουργός στην εναρκτήρια συνεδρίαση της ετήσιας διάσκεψης "Raisina Dialogue" με θέμα τις γεωπολιτικές εξελίξεις αλλά και την οικονομία.
Ο Μητσοτάκης συμφώνησε να έρθουν στη χώρα μας Ινδοί εργάτες για να δουλέψουν στον πρωτογενή τομέα και όχι μόνο, ενώ ανοίγονται πολύ θετικές προοπτικές για τις εξαγωγές ελληνικών προϊόντων, τα logistics, το real estate, τη βιομηχανία, τη φαρμακοβιομηχανία, την τεχνολογία και άλλους τομείς. Η Ινδία εμφανίζεται επενδυτικά στο αεροδρόμιο του Καστελίου στο Ηράκλειο, σε φαρμακευτικές εταιρείες και στη βιομηχανία τροφίμων, ενώ, μάλλον πολύ νωρίτερα από το 2030, εκτιμάται ότι θα έχει διπλασιαστεί ο όγκος του διμερούς εμπορίου. Μάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης απηύθυνε πρόσκληση προς ινδικούς επιχειρηματικούς ομίλους για να επενδύσουν στη χώρα μας.
Ιδιαίτερη σημασία είχαν οι αναφορές του Έλληνα πρωθυπουργού προς τον Ινδό ομόλογο του για τα τις εξελίξεις στην Ερυθρά Θάλασσα και τη Μέση Ανατολή, ενώ τόνισε με ιδιαίτερη έμφαση ότι στην Ουκρανία διεξάγεται κάτι περισσότερο από έναν πόλεμο και αυτό αποτελεί πρόκληση για τη διεθνή σταθερότητα και ειρήνη. Το "ζουμί" είναι ότι οι δύο χώρες έχουν κοινές απόψεις, κοινές επιδιώξεις, αλλά και αρκετούς κοινούς... εχθρούς. Από την άλλη πλευρά, η γλώσσα του σώματος των δύο πρωθυπουργών, το εγκάρδιο κλίμα και το περιεχόμενο των συζητήσεων και συναντήσεων δεκάδων ελληνικών εταιρειών και αρκετών θεσμικών φορέων (π.χ. ΕΒΕΑ) με τους αντίστοιχους της Ινδίας, παραπέμπουν στο "ψήσιμο" πολλών μελλοντικών συνεργασιών.
Τι θα γίνει με τα επιτόκια
Τα πρακτικά της Αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας δείχνουν την έναρξη του πτωτικού κύκλου των επιτοκίων στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, από τον Ιούνιο και μετά.
Τα "γεράκια" της FED δεν θέλουν να προχωρήσουν σε βιαστικές κινήσεις στο μέτωπο των επιτοκίων, καθώς οι βιαστικές κινήσεις που δίνουν στη συνέχεια τη θέση τους σε υποχωρήσεις, μπορεί να προκαλέσουν μεγαλύτερη ζημιά στις αγορές ομολόγων και μετοχών, κλονίζοντας την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Η έναρξη του πτωτικού κύκλου των επιτοκίων δεν είναι μια απλή και εύκολη υπόθεση, καθώς τόσο στις ΗΠΑ, όσο στην Ευρωζώνη, οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να είναι απόλυτα σίγουρες ότι έχουν θέσει υπό πλήρη έλεγχο τον πληθωρισμό και μετά να προχωρήσουν στο... παρασύνθημα.
Η επιστροφή του πληθωρισμού στο "ορόσημο" του 2% είναι ένας στόχος που μπορεί να επιτευχθεί φέτος και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, αλλά αν δεν προκύψει κάτι έκτακτο και άκρως επιβαρυντικό, τότε, μέσα στο 2025, θα δούμε το χαμηλότερο επίπεδο επιτοκίων για το ευρώ και το δολάριο. Η πτώση των επιτοκίων θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ, προκειμένου να ξαναπάρει μπρος η ανάπτυξη, καθώς βλέπουμε για παράδειγμα τη Γερμανία να αγκομαχά και μόλις και μετά βίας θα παρουσιάσει φέτος θετικό πρόσημο. Πάντως, τραπεζίτες και κυβερνήσεις έχουν συνειδητοποιήσει ότι η αυστηρή νομισματική πολιτική δεν μπορεί να κρατήσει πολύ, καθώς η στασιμότητα στις οικονομίες θα προκαλέσει και ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές συνέπειες. Ο πληθωρισμός βλάπτει, αλλά από την άλλη πλευρά, το ίδιο βλαπτική μπορεί να είναι και η εμμονή στην αυστηρή νομισματική πολιτική.
To μήνυμα της Goldman Sachs προς τους επενδυτές
Η αμερικανική τράπεζα Goldman Sachs με ανάλυση της στέλνει το μήνυμα προς τους επενδυτές ότι οι μετοχές καταγράφουν άνοδο και μάλιστα σημαντική, λίγο πριν και λίγο μετά την πρώτη μείωση των επιτοκίων.
Ο αμερικανικός κολοσσός επισημαίνει ότι η έναρξη του πτωτικού κύκλου των επιτοκίων θα σημειωθεί σε μια περίοδο όπου δεν υπάρχει ύφεση, προϊδεάζοντας για σημαντικά κέρδη, τουλάχιστον ένα χρόνο μετά την έναρξη του. Και όντως έτσι είναι, καθώς το αμερικανικό αλλά και το ευρωπαϊκό ΑΕΠ παρουσιάζουν θετική εικόνα, το ποσοστό της ανεργίας είναι χαμηλό, ενώ τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην Ευρωζώνη, ο πληθωρισμός έρχεται σιγά σιγά... πρόσωπο με πρόσωπο με τον στόχο του 2%. Όμως, παρά το θετικό μακροοικονομικό περιβάλλον, η Goldman Sachs, βλέπει ότι το δολάριο είναι υπερτιμημένο και οι μετοχές έχουν γράψει πολλά "χιλιόμετρα", καθώς προεξοφλούν ότι θα υπάρξει πολύ σημαντική χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής μελλοντικά.
Εν ολίγοις, οι αγορές είναι ψηλά, αλλά το περιβάλλον θα εξακολουθήσει να είναι φιλικό. Άρα, τι κάνει... νιάου νιάου στα κεραμίδια; Σίγουρα η γάτα, αλλά μπορεί να έχει ανέβει και καμιά... αλεπού! Οπότε, η υιοθέτηση μιας συντηρητικής στάσης και τακτικής με κάποια προσεκτικά και επιλεκτικά... γιουρούσια, αποτελούν τη μοναδική επιλογή για τους επενδυτές.
Ο χρυσός ελκύει
Οι αγορές βλέπουν ότι η ένταση στη Μέση Ανατολή στέλνει μηνύματα κλιμάκωσης, οπότε η επιλογή του χρυσού ως ασφαλούς "καταφυγίου" είναι μια καλή επιλογή.
Από την άλλη πλευρά, η τιμή του χρυσού εξακολουθεί να συμπιέζεται όσο δεν ξεκινά ο ανοδικός κύκλος των επιτοκίων. Οι αναλυτές προεξοφλούν νέο ιστορικό υψηλό για την τιμή του πολύτιμου μετάλλου, μόλις η Αμερικανικής Κεντρική Τράπεζα δώσει το σύνθημα για την έναρξη του πτωτικού κύκλου των επιτοκίων. Όσο θα υποχωρούν τα επιτόκια των αμερικανικών ομολόγων και ιδίως του δεκαετούς, τόσο ο χρυσός θα... λάμπει περισσότερο. Υπενθυμίζουμε ότι οι κεντρικές τράπεζες αγόραζαν σαν... τρελές χρυσό τα προηγούμενα 2-3 χρόνια. Λίγο ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος, λίγο αυτά που συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή, είναι προφανές ότι η ασφάλεια που παρέχει ο χρυσός, αποτελεί ένα μεγάλο... must για τους επενδυτές και ιδίως αυτούς που τον... λατρεύουν! Η τιμή του χρυσού βρίσκεται πέριξ των 2.040 δολαρίων ανά ουγκιά και στα τρέχοντα επίπεδα, το πολύτιμο μέταλλο έχει κάνει στάση για να πάρει... ανάσα μετά το ράλι των προηγούμενων ετών. Και προφανώς, μόλις... ξεκουραστεί θα πάρει πάλι τα πάνω του!
Πολύτιμο στήριγμα οι ΑΠΕ για την Ελλάδα
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, σχετικά με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2022, όταν σημειώθηκε το ιστορικής σημασίας γεγονός της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες εκπόνησαν και προώθησαν γενναία προγράμματα απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, με παράλληλη ανάπτυξη της παραγωγής από την εκμετάλλευση και χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ουσιαστικά, η εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία "ξύπνησε" τους Ευρωπαίους και ειδικότερα τους Γερμανούς, από τον... λήθαργο τόσων δεκαετιών. Βέβαια, το φτηνό ρωσικό αέριο ήταν μια... πρόκληση, ιδίως για τους Γερμανούς, οι οποίοι το χρησιμοποίησαν για να δημιουργήσουν μια άκρως ανταγωνιστική και εξαγωγική οικονομία, η οποία όμως, "ξεγυμνώθηκε" μετά τα όσα συνέβησαν πριν ακριβώς από δύο χρόνια, την αποφράδα 24η Φεβρουαρίου του 2022.
Τη συγκεκριμένη χρονιά, η κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ε.Ε., προήλθε κατά 41% από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενώ το 2021 ήταν στο 37,8%, καθώς το φθηνό ρωσικό αέριο παρέμενε η κύρια ενεργειακή πηγή για την ηλεκτρική ενέργεια. Το 2023, εκτιμάται ότι το ποσοστό αυτό ξεπέρασε το 45% και κάθε χρόνο θα πηγαίνουμε όλο και ψηλότερα, όλο και καλύτερα.
Η Ελλάδα ήταν πίσω στις ΑΠΕ σε σχέση με τις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει πάρει τα πάνω της. Το 2022 το 43% της ενέργειας που καταναλώθηκε προήλθε από τις ΑΠΕ. Άρα, η Ελλάδα κινήθηκε πάνω από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ διακηρυγμένος στόχος είναι να φτάσουμε το 80% στο τέλος της δεκαετίας. Η "βιομηχανία" χορήγησης αδειών για νέα φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα, δείχνει ότι η Ελλάδα θα επιτύχει νωρίτερα τον στόχο για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας μέσω χρήσης ΑΠΕ σε ποσοστό 80% έως το 2030, που αποτελεί και τον επίσημα διακηρυγμένο κυβερνητικό στόχο. Από την άλλη πλευρά, έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε και πώς έχει η κατάσταση στην υπόλοιπη Ευρώπη, όπου προκύπτουν εντυπωσιακά στοιχεία. Για παράδειγμα, η Σουηδία το 2022 κατανάλωσε ηλεκτρική ενέργεια, η οποία σε ποσοστό 83% προέκυψε από υδροηλεκτρικά έργα και αιολικά πάρκα. Ακολούθησε η Δανία με 77,2% με ευρεία χρήση αιολικών πάρκων και στη συνέχεια η Αυστρία με 74,7% κυρίως με χρήση των υδροηλεκτρικών έργων. Στην Πορτογαλία το 61% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στηρίχθηκε στις ΑΠΕ, στην Κροατία το 55,5%, στη Λετονία το 53,3% και στην Ισπανία στο 50,9%. Τα χαμηλότερα ποσοστά ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές συναντούμε στη Μάλτα με 10,1%, την Ουγγαρία με 15,3% (παρέμεινε... πιστός στον Πούτιν ο Όρμπαν εισάγοντας φυσικό αέριο), ενώ σε Τσεχία και Λουξεμβούργο τα ποσοστά ήταν 15,5% και 15,9% αντίστοιχα.
Η αιολική και υδροηλεκτρική ενέργεια αντιπροσώπευαν τα 2/3 της συνολικής ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ, με ποσοστά 37,5% και 29,9%, αντίστοιχα. Το υπόλοιπο 1/3 της κατανάλωσης προήλθε από ηλιακή ενέργεια σε ποσοστό 18,2%, στερεά βιοκαύσιμα 6,9% και άλλες ανανεώσιμες πηγές 7,5%. Πάντως, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ηλιακή ενέργεια, η οποία αποτελεί την ταχύτερη αναπτυσσόμενη πηγή, η οποία πριν από 15 χρόνια αντιπροσώπευε μόλις το 1% της ενέργειας που καταναλώθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα παραπάνω αποτελούν μια απάντηση σε όλους αυτούς που "ψηφίζουν" Πούτιν, καθώς η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, εκτίναξε το φυσικό αέριο ακόμη και στα 330 ευρώ ανά μεγαβατώρα, "απογειώνοντας" στη συνέχεια και τη χονδρική τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος ακόμη και στα 800 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Η κινητοποίηση των Ευρωπαίων με την προώθηση των ΑΠΕ, το πλαφόν που μπήκε στο φυσικό αέριο τον Σεπτέμβριο του 2022, αλλά και οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου από ΗΠΑ και αραβικές χώρες έβαλαν ταφόπλακα στα σχέδια του Πούτιν για να αφήσουν στο σκοτάδι και το κρύο την Ευρώπη. Δεν του πέρασε, αλλά σίγουρα η έκρηξη των τιμών της ενέργειας, ως συνέπεια του πολέμου, εκτίναξε τον πληθωρισμό, οδηγώντας στη συνέχεια στην άνοδο των επιτοκίων.
Από την άλλη, γνωρίζουμε με πόσο λυσσαλέο τρόπο πολέμησαν οι διάφοροι "ψεκασμένοι", αντιευρωπαϊστές, αναρχοαριστεροί, αριστεροί, κεντροαριστεροί και γενικώς αβανταδόροι του Πούτιν, την εγκατάσταση ΑΠΕ. Τα στοιχεία είναι συντριπτικά και ξέρουμε πλέον ότι η απεξάρτηση από ρωσικό φυσικό αέριο έχει αυξηθεί θεαματικά, καθώς υπάρχει η μία και μοναδική ενεργειακή λύση των ΑΠΕ για τη μείωση του κόστους παραγωγής και τη συγκράτηση των τιμών των προϊόντων. "Πυροβολούν" τα πόδια τους, αλλά ευτυχώς, σιγά σιγά μπαίνουν στο περιθώριο. Το παιχνίδι χάθηκε γι αυτούς, αλλά εν τέλει αυτοί που το κέρδισαν, το έχουν κερδίσει και για λογαριασμό τους. Γιατί στην Ελλάδα, όλοι ξέρουμε ότι η βλακεία είναι ανίκητη. Ευχόμαστε περαστικά στους εχθρούς της Ευρώπης και της Ελλάδας...