Η επικείμενη αποχώρηση της Άνγκελα Μέρκελ μετά από 16 χρόνια ως Γερμανίδα Καγκελάριος θα αλλάξει όχι μόνο τη ρότα της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής οικονομίας, αλλά και τις ισορροπίες της ίδιας της Ευρώπης. Με τον πλανήτη να θυμίζει ολοένα και περισσότερο τις αντιμαχίες του 19ου αιώνα, ο νικητής των επερχόμενων γερμανικών εκλογών πρόκειται να έχει πολύ δουλειά μπροστά του ή μπροστά της.
Η προεδρία Μπάιντεν ήδη ζητά ξεκάθαρη γραμμή από το Βερολίνο όσον αφορά την αντιμετώπιση προβλημάτων με την Κίνα και τη Ρωσία. Η Γερμανία πρέπει να εξισορροπήσει την Ουάσινγκτον από τη μία πλευρά, και την ΕΕ από την άλλη, προσπαθώντας να χαράξει μια ανεξάρτητη πορεία για το μπλοκ των 27 χωρών.
Η πανδημία προθέτει άλλο ένα πρόβλημα στα δεδομένα, λόγω της προσπάθειας εμβολιασμού των πολιτών και της παρούσας σύγκρουσης με τη Βρετανία μετά το Brexit, κάτι που αυτό καθεαυτό υποδεικνύει πως όλο και περισσότερες χώρες θέλουν να χαράξουν τη δική τους πορεία. Προφανώς το Βερολίνο δε θέλει κάτι τέτοιο.
Ολα αυτά τα προβλήματα λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια της πιο αμφίρροπης πολιτικής διαμάχης στην πρόσφατη ιστορία της Γερμανίας, μετά από το σκάνδαλο κατασκοπείας που οδήγησε στην παραίτηση του σοσιαλδημοκράτη Καγκελάριου της Δ. Γερμανίας Γουίλι Μπράντ το 1974.
Εσωτερική πολιτική
Το ερώτημα αυτή τη στιγμή έγκειται στο εάν ο επόμενος Καγκελάριος θα είναι έτοιμος και ικανός να δημιουργήσει ένα επίπεδο δυναμικής που θα φέρει την Ευρώπη στο προσκήνιο της παγκόσμιας γεωπολιτικής. Το ερώτημα αυτό θα πρέπει να απαντηθεί από μια σειρά πιθανών διαδόχων οι οποίοι δεν έχουν τεράστια εμπειρία στη διεθνή σκηνή.
Ο Αρμιν Λάσετ, τοπικός πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας είναι η επιλογή του CDU και το φαβορί ως διάδοχος της Μέρκελ στην ηγεσία.
Αν και λογικά θα έπρεπε να συνεχίσει την κεντρώα πολιτική της Μέρκελ, ο Λάσετ αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα, ακόμη και πριν την πιθανή νίκη του.
Το ρίσκο έγκειται στο ότι η Γερμανία μπορεί να αναδιπλωθεί και να προσηλωθεί στα του οίκου της, αφήνοντας την Ευρώπη χωρίς την κύρια “άγκυρα” σε οποιεσδήποτε αναταράξεις που απειλούν ολόκληρη την ήπειρο.
Αν και το κόμμα της Μέρκελ έχει πέσει στην υπόληψη των ψηφοφόρων εν μέσω των διαξιφισμών της διαδοχής της, το συνολικό πλήγμα δεν έχει γίνει ακόμη γνωστό, σύμφωνα με τον Τζέικομπ Κίρκεγκαρντ του Peterson Institute for International Economics.
Ο Κίρκεγκαρντ είχε κάνει αυτές τις προβλέψεις πριν από πρόσφατη δημοσκόπηση που υποδεικνύει πως ένα προβάδισμα 4% του CDU έναντι των Πρασίνων μετατράπηκε μέσα σε μόλις μια εβδομάδα σε έλλειμμα 7 μονάδων. Ακόμη και μετά από τα περιθώρια λάθους της δημοσκόπησης, κάτι τέτοιο αυξάνει τις πιθανότητες της νίκης της επιλογής των Πρασίνων, Αναλένα Μπέρμποκ, η οποία μέχρι τώρα δεν έχει αναλάβει οποιονδήποτε κυβερνητικό θώκο. Ο Ολαφ Σολτς, ΥΠΟΙΚ της κυβέρνησης συμμαχίας της Μέρκελ και υποψήφιος των Σοσιαλδημοκρατών είναι στην τρίτη θέση αν και έχει τη μεγαλύτερη εμπειρία.
Με τις δημοσκοπήσεις να υποδεικνύουν πως οι Πράσινοι θα αναλάβουν σημαντικό ρόλο στην επόμενη κυβέρνηση, είτε ως “σύμμαχοι” είτε ως κάτοχοι της καγκελαρίας, αυτό θα σημάνει μια πιο σκληρή στάση έναντι στην Κίνα και τη Ρωσία «η οποία θα επιφέρει την μερκαντιλιστική προσέγγιση, ιδιαίτερα προς την Κίνα, για την οποία η Μέρκελ έχει αναφέρει επανειλημμένα πως φτάνει στο τέλος της».
Εξωτερική πολιτική
Οι περίοδοι της κρίσης στην Ευρώπη βασίζονται στην ηγεσία της Γερμανίας. Οι οικονομικές προκλήσεις της πανδημίας θα χρειαστούν ένα δυνατό ηγέτη. Η συμφωνία της Μέρκελ για την περιορισμένη πώληση ομολόγων ξεκίνησε το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, κάτι που παραμένει “αγκάθι” για τους Πράσινους. Η Μέρκελ είχε, επίσης, βοηθήσει στην ανάκαμψη της ευρωζώνης μετά την οικονομική κρίση, μαζί με τον τότε διοικητή της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι ο οποίος είναι πια πρωθυπουργός της Ιταλίας.
Εν τω μεταξύ ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει δημιουργήσει γεωπολιτική ένταση, με τα στρατεύματά του να βρίσκονται στα σύνορα με την Ουκρανία, ενώ ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Αλέξει Ναβάλνι βρίσκεται άρρωστος σε νοσοκομείο φυλακής κοντά στη Μόσχα.
Οι ηγέτες της Δύσης έχουν προειδοποιήσει για νέα χειροτέρευση των σχέσεων με τη Ρωσία εάν πεθάνει ο Ναβάλνι. Παράλληλα η Μέρκελ έχει πολλάκις αναφέρει πως θέλει να κρατήσει τις γραμμές επικοινωνίας με τη Ρωσία ανοιχτές, κάτι στο οποίο ο Πούτιν φαίνεται πως αρέσκεται αφού είναι η μόνη με την οποία συνδιαλέγεται. Ο διάδοχος της Μέρκελ θα πρέπει να βρει το δρόμο του γύρω από αυτόν τον κυκεώνα γεωπολιτικών προβλημάτων.