To τεράστιο χρέος των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου αρχίζει και πάλι να προβληματίζει τις χρηματοπιστωτικές αγορές, καθώς οι εκλογές θολώνουν τις δημοσιονομικές προοπτικές.
Τα γαλλικά ομόλογα υπέστησαν πλήγμα μετά τις εκλογές-έκπληξη και τα σχέδια των αυξημένων δημόσιων δαπανών της χώρας. Η δυναμική του αμερικανικού χρέους βρίσκεται στο επίκεντρο ενόψει των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου.
Μια κρίση χρέους δεν είναι, μεν, το βασικό σενάριο, αλλά οι επενδυτές βρίσκονται σε εγρήγορση για τον κίνδυνο δημιουργίας άγχους στην αγορά.
Το Reuters δημιούργησε μία ανάλυση πέντε μεγάλων ανεπτυγμένων οικονομιών οι οποίες προκαλούν ανησυχία:
Γαλλία
Οι εκλογές-έκπληξη αποτέλεσαν «άγουρο ξύπνημα» για τους επενδυτές που προηγουμένως είχαν παραβλέψει τα προβληματικά δημοσιονομικά της Γαλλίας. Με το δημοσιονομικό κενό να βρίσκεται στο 5,5% της παραγωγής πέρυσι, η Γαλλία αντιμετωπίζει πειθαρχικά μέτρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το ασφάλιστρο κινδύνου των ομολόγων της Γαλλίας έναντι της Γερμανίας εκτινάχθηκε για λίγο τον περασμένο μήνα στο υψηλότερο επίπεδο από την κρίση χρέους του 2012, καθώς η ακροδεξιά κέρδισε έδαφος στην εκλογική κούρσα.
Αν και νικητής εν τέλει ήταν η αριστερή συμμαχία, το περιδινισμένο σε κρίση κοινοβούλιο μπορεί να περιορίσει τα σχέδια δαπανών της, αλλά θα μπορούσε επίσης να παρεμποδίσει οποιαδήποτε δράση για την ενίσχυση των οικονομικών της Γαλλίας.
Ο επικεφαλής της εθνικής ελεγκτικής υπηρεσίας της Γαλλίας δήλωσε πρόσφατα ότι δεν υπάρχουν περιθώρια ελιγμών για τον προϋπολογισμό και ότι το χρέος πρέπει να μειωθεί.
Η Ε.Ε. αναμένει πως το χρέος θα κυμανθεί στο περίπου 139% της παραγωγής μέχρι το 2034, από το σημερινό 111%. Το ασφάλιστρο κινδύνου της Γαλλίας έχει μειωθεί, αλλά παραμένει σχετικά υψηλό.
ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ δεν βρίσκονται πολύ πίσω από την Γαλλία. Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου υπολογίζει ότι το δημόσιο χρέος θα αυξηθεί από το 97% στο 122% της παραγωγής έως το 2034 – υπερδιπλάσιο του μέσου όρου από το 1994.
Οι αυξανόμενες προσδοκίες ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα κερδίσει τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου έχουν εντείνει τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων πρόσφατα, καθώς οι επενδυτές έχουν λάβει υπόψη τον κίνδυνο μεγαλύτερων δημοσιονομικών ελλειμμάτων και υψηλότερου πληθωρισμού.
Ορισμένοι επενδυτές εκτιμούν ότι το χειρότερο αποτέλεσμα για τις αγορές ομολόγων θα ήταν μια προεδρία Τραμπ με μια Βουλή των Αντιπροσώπων και μια Γερουσία υπό την ηγεσία των Ρεπουμπλικανών.
Ενώ τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα προστατεύονται δεδομένης της ιδιότητάς τους ως ασφαλές καταφύγιο, η καμπύλη αποδόσεων βρίσκεται κοντά στο μεγαλύτερο εύρος της από τον Ιανουάριο, αντανακλώντας τις πιέσεις που αντιμετωπίζει το μακροπρόθεσμο κόστος δανεισμού.
Ιταλία
Οι επενδυτές επαίνεσαν την πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι ως φιλική προς την αγορά. Ωστόσο, το δημοσιονομικό έλλειμμα 7,4% του περασμένου έτους ήταν το υψηλότερο στην Ε.Ε. Η Ιταλία αντιμετωπίζει επίσης πειθαρχικά μέτρα της Ε.Ε. που θα δοκιμάσουν την αισιοδοξία της αγοράς.
Αν και τα ιταλικά ομόλογα έχουν υπεραποδώσει έναντι των λοιπών ευρωπαϊκών, το ασφάλιστρο κινδύνου έφτασε για λίγο σε υψηλό τεσσάρων μηνών τον Ιούνιο, καθώς προκλήθηκε sell-off των αντίστοιχων γαλλικών, γεγονός που αντανακλά το πόσο γρήγορα μπορεί να εξαπλωθεί η νευρικότητα.
Η Ρώμη στοχεύει να μειώσει το έλλειμμα στο 4,3% φέτος, αλλά έχει θλιβερό ιστορικό αποτυχιών όσον αφορά την επίτευξη των δημοσιονομικών της στόχων.
Τα κίνητρα ανακαίνισης κατοικιών που κοστίζουν πάνω από 200 δισεκατομμύρια ευρώ από το 2020 θα ασκήσουν ανοδικές πιέσεις στο ιταλικό χρέος για αρκετά χρόνια. Το εκτελεστικό όργανο της Ε.Ε. προβλέπει ότι το χρέος θα ανέλθει στο 168% της παραγωγής έως το 2034 από 137% σήμερα.
Ηνωμένο Βασίλειο
Η Βρετανία έχει «χάσει θέσεις» όσον αφορά την κατάταξή της στη λίστα των περιδινισμένων σε κρίση χωρών από το 2022, όταν οι μη χρηματοδοτούμενες φορολογικές περικοπές της τότε συντηρητικής κυβέρνησης προκάλεσαν πτώση στα κρατικά ομόλογα και τη στερλίνα, αναγκάζοντας την παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας για τη σταθεροποίηση των αγορών και μια στροφή πολιτικής.
Η νέα κυβέρνηση των Εργατικών, η οποία έχει δεσμευτεί να αναπτύξει την οικονομία, διατηρώντας παράλληλα τις δαπάνες περιορισμένες, αντιμετωπίζει προκλήσεις, με το δημόσιο χρέος να προσεγγίζει το 100% του ΑΕΠ.
Το χρέος αυτό θα μπορούσε να εκτιναχθεί σε πάνω από το 300% της παραγωγής μέχρι τη δεκαετία του 2070, ανέφεραν πέρυσι οι υπεύθυνοι για τον προϋπολογισμό της Βρετανίας, ενώ η γήρανση της κοινωνίας, η κλιματική αλλαγή και οι γεωπολιτικές εντάσεις δημιουργούν μεγάλους δημοσιονομικούς κινδύνους.
Η ισχυρότερη οικονομική ανάπτυξη είναι το κλειδί για τη σταθεροποίηση του χρέους, όπως υποστήριξε η S&P Global.
Ιαπωνία
Το δημόσιο χρέος της Ιαπωνίας είναι υπερδιπλάσιο της οικονομίας της, μακράν το μεγαλύτερο μεταξύ των βιομηχανικών οικονομιών.
Αυτό δεν αποτελεί άμεση ανησυχία, επειδή μεγάλο μέρος του ιαπωνικού χρέους το κατέχουν ξένοι επενδυτές, πράγμα που σημαίνει ότι οι είναι λιγότερο πιθανό να προχωρήσουν σε ξεπούλημα με τα πρώτα σημάδια πίεσης. Οι επενδυτές του εξωτερικού κατέχουν το 6,5% των κρατικών ομολόγων της χώρας.
Η Fitch Ratings εκτιμά ότι οι αυξήσεις των τιμών και τα υψηλότερα επιτόκια θα μπορούσαν να ωφελήσουν το πιστωτικό προφίλ της Ιαπωνίας.
Παρά ταύτα, η Ιαπωνία αντιμετωπίζει υπερδιπλασιασμό των ετήσιων πληρωμών τόκων για το δημόσιο χρέος στα 24,8 τρισεκατομμύρια γεν (169 δισεκατομμύρια δολάρια) την επόμενη δεκαετία, σύμφωνα με εκτιμήσεις της ιαπωνικής κυβέρνησης.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, κάθε ξαφνικό άλμα στις αποδόσεις των ιαπωνικών ομολόγων καθώς ομαλοποιείται η νομισματική πολιτική πρέπει να παρακολουθείται στενά.
