Επιστροφή στην κανονικότητα ή διάλειμμα στην αβεβαιότητα; Η απάντηση για την πορεία των αγορών αυτή τη στιγμή δεν είναι μονοσήμαντη και δεν έχει ενέχει βαθμό εμπιστοσύνης.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Τα ταμπλό των χρηματιστηρίων αναζητούν την καλή είδηση όπως ο διψασμένος αναζητεί μια όαση μέσα σε μια απέραντη ερημιά. Οι εξελίξεις στις αγορές χρήματος και εμπορευμάτων παραπέμπουν στην καταστροφή ή στην ανάσταση του 24ώρου. Αυτή τη στιγμή οι αγορές αναζητούν ένα πειστικό story για να στοχεύσουν σε υψηλότερα επίπεδα. Χθες, το Χρηματιστήριο της Wall Street συνέχισε την ανοδική του πορεία, ενώ θετική ήταν η κίνηση και στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. Αφορμή για... ξεπέταγμα έψαχνε και το Χρηματιστήριο Αθηνών, το οποίο έκλεισε με κέρδη 2,16% και κλείσιμο στις 1.050 μονάδες, έχοντας ως "καύσιμο" τις θετικές εκτιμήσεις για τον εγχώριο τραπεζικό κλάδο από τους κορυφαίους οίκους αξιολόγησης Moody's και DBRS.
Μετά τα τραπεζικά σοκ των προηγούμενων ημερών με αφετηρία τις ΗΠΑ και κατάληξη την πάλαι ποτέ αδιαμφισβήτητη κυρίαρχη του χρηματοπιστωτικού παιγνίου, Ελβετία, οι επενδυτές βλέπουν ότι οι κινήσεις εκτόνωσης της κρίσης έχουν βάση. Στις ΗΠΑ, η υπουργός Οικονομικών και πρώην επικεφαλής της Αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας, Τζάνετ Γιέλεν, δήλωσε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη σχέδιο για τη θωράκιση όλων των καταθέσεων, ανεξαρτήτως ύψους. Την ίδια στιγμή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, δεν αναβάλλει καμία αύξηση των επιτοκίων, ενώ στην Ελβετία, οι πολίτες διαμαρτύρονται για το ενδεχόμενο να "φορτωθούν" τα τοξικά... απόβλητα της Credit Suisse, αλλά και του αναγκαστικού "γάμου" με τη UBS.
Αλλαγή σκηνικού
Το... βιβλίο και η οικονομική ιστορία λένε ότι όταν υπάρχουν μεγάλες αυξήσεις επιτοκίων, αυτές συνοδεύονται από στασιμότητα ή ύφεση, αύξηση της ανεργίας και προβλήματα στα τραπεζικά συστήματα.
Άρα, οι απότομες διακυμάνσεις που βλέπουμε στις αγορές αποτελούν μια πρώτη ένδειξη αβεβαιότητας, νευρικότητας και ανασφάλειας. Ενώ προχθές βλέπαμε τον χρυσό να εκτινάσσεται και το πετρέλαιο να καταβαραθρώνεται, χθες το σκηνικό ανατράπηκε. Ξαφνικά, οι επενδυτές, διαβάζοντας τις ανακοινώσεις και αναλύοντας τις πληροφορίες από το μέτωπο των κεντρικών τραπεζών, πείστηκαν ότι δεν θα πάμε προς ύφεση. Έτσι, είδαμε τον χρυσό να υποχωρεί αρκετά κάτω από τα 2.000 δολάρια ανά ουγκιά και το πετρέλαιο τύπου Brent να ενισχύεται και πάλι, βλέποντας προς την περιοχή των 80 δολ. ανά βαρέλι.
Από τη μία μέρα στην άλλη, η απογοήτευση δίνει τη θέση της στην αισιοδοξία και την επομένη η αισιοδοξία μετατρέπεται σε αβεβαιότητα και ανασφάλεια. Το timing που θα δείξει ότι πάμε χειρότερα ή καλύτερα δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι κεντρικές τράπεζες και οι κυβερνήσεις, βρίσκονται σε ανοικτή γραμμή, προκειμένου να αντιμετωπιστούν αναπόφευκτες χρεοκοπίες, χωρίς να ανοίξει... ρουθούνι. Άλλωστε, οι μηχανισμοί μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008, είναι ενισχυμένοι, χωρίς αυτός να σημαίνει ότι δεν ελλοχεύει ο κίνδυνος του... εκτροχιασμού. Η... τηλεδιοίκηση στις αγορές μπορεί να δουλεύει σε όλο το δίκτυο, ωστόσο, δεν ξέρουμε μήπως κάποιος ανίδεος, ακατάλληλος και ανεύθυνος... σταθμάρχης, κάνει το μεγάλο λάθος, που μπορεί να σκορπίσει... πόνο.
Το success story των Ελληνικών τραπεζών
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον είναι πραγματικά τιμή για τη χώρα να βγαίνει ο ένας μετά τον άλλον οίκο, αλλά και θεσμικοί παράγοντες, οι οποίοι να επισημαίνουν ότι το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα... κλέβει την παράσταση.
Το προαναφερόμενο δεν αποτελεί υπερβολή, αλλά στηρίζεται ξεκάθαρα στις τοποθετήσεις αυτών που ξέρουν καλά πώς γίνονται οι δουλειές. Δεν αρκούμαστε μόνο στη διαβεβαίωση Σταϊκούρα, ότι οι καταθέσεις είναι διασφαλισμένες. Άλλωστε οι 99 στους 100 έχουν ποσά στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς, τα οποία ανέρχονται έως 100.000 ευρώ, δηλαδή ακριβώς το όριο που εγγυάται το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων. Ας παρακάμψουμε και τις διαβεβαιώσεις Στουρνάρα μέσω του αμερικανικού δικτύου CNBC και της γερμανικής οικονομικής εφημερίδας Handelsblatt, ότι η τραπεζική κρίση δεν αγγίζει το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Βέβαια, τον μόνο που δεν θα θέλαμε να συμβουλευτούμε και ουδέποτε θα ακούγαμε είναι ο Τσίπρας (δεν το κατέχει το... άθλημα και γι αυτό δεν μιλάει), αλλά και ο Βαρουφάκης, ο οποίος... φημίζεται για την... ικανότητα να κλείνει τράπεζες και να διαλύει τραπεζικά συστήματα.
Χθες, είχαμε δύο πολύ κρίσιμες παρεμβάσεις από οίκους αξιολόγησης. Ο πλέον αυστηρός οίκος, η Moody's (μήπως είναι... πετσωμένη και αυτή;) δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα, επισημαίνοντας σε έκθεση της ότι υπάρχουν ισχυρές άμυνες ρευστότητας και χρηματοδότησης στις Ελληνικές τράπεζες, λόγω των αυξημένων καταθέσεων. Σημειώνεται ότι ο αμερικανικός οίκος την περασμένη Παρασκευή και εν μέσω τραπεζικής αναταραχής, αναβάθμισε τις προοπτικές της Ελληνικής οικονομίας σε θετικές από σταθερές, ενώ συνεχίζει να κρατά το αξιόχρεο της Ελλάδας, τρεις βαθμίδες κάτω από την επενδυτική.
Από την άλλη πλευρά, είχαμε τον Καναδικό οίκος αξιολόγησης DBRS, ο οποίος μας έχει αναβαθμίσει στην τελευταία βαθμίδα, πριν την επενδυτική, εμφανίζεται σε ανάλυση του ως απόλυτα σίγουρος ότι οι Ελληνικές τράπεζες διαθέτουν ισχυρό χρηματοδοτικό προφίλ και μπορούν να αντέξουν οποιοδήποτε σοκ των διεθνών αγορών. Μάλιστα, υπογραμμίζει ότι κατάφεραν να πετύχουν πέρυσι κέρδη 3,7 δισ. ευρώ, έναντι ζημιών 4,7 δισ. ευρώ το 2021. Το εγχώριο τραπεζικό σύστημα διαθέτει καταθέσεις 184,1 δισ. ευρώ, είναι απαλλαγμένο από "κόκκινα" δάνεια σχεδόν 80 δισ. ευρώ, έχει δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας 18% και ακολουθεί πολιτική αυστηρών προϋποθέσεων για χρηματοδοτήσεις. Από την άλλη πλευρά, καλό είναι να έχουμε κατά νου ότι πριν από 8 χρόνια, ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, δηλαδή οι Τσίπρας και Καμμένος, έχοντας ως... οδοστρωτήρα τον ανεκδιήγητο... σταθμάρχη Βαρουφάκη, διέλυσαν την οικονομία προκαλώντας ζημίες άνω των 200 δισ. ευρώ, εξαϋλωσαν το τραπεζικό σύστημα προκαλώντας "τρύπα" άνω των 40 δισ. ευρώ και μας έστειλαν στο τρίτο μνημόνιο. Χρειάστηκε να έρθει η Νέα Δημοκρατία από το 2019 έως και σήμερα, εν μέσω πανδημίας και παγκόσμιας ανατροπής λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, για να πετύχουμε 13 θετικές αξιολογήσεις και να επιτύχουμε αναβαθμίσεις του αξιόχρεου, φτάνοντας μια ανάσα πριν την επενδυτική βαθμίδα. Αυτά δεν πρέπει να τα ξεχνούν όσοι ακόμη είναι σε θέση να σκέφτονται και να συγκρίνουν...
Το ισχυρό "χαρτί" που λέγεται Μητσοτάκης
Η χθεσινή συνέντευξη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην εκπομπή του Alpha "Πρωταγωνιστές" με τον Σταύρο Θεοδωράκη, δίνει και το στίγμα των εξελίξεων έως τις εκλογές, οι οποίες θα γίνουν εντός του Μαίου.
Ο Μητσοτάκης παίρνει πάνω του όλο το παιχνίδι, αναδεικνύοντας τις διαφορές με τον ΣΥΡΙΖΑ, "επιβάλλοντας" τη σύγκριση με τον Τσίπρα και εμφανώς διατεθειμένος να αναλάβει κάθε πολιτική ευθύνη για ό,τι έχει γίνει και... δεν έχει γίνει στην τετραετή θητεία του. Στο Μαξίμου, βλέποντας την ανάκαμψη στις δημοσκοπήσεις μετά το σοκ από την τραγωδία των Τεμπών, ξέρουν ότι η ενίσχυση της Νέας Δημοκρατία στις δημοσκοπήσεις περνάει μέσα από τον ίδιο τον πρωθυπουργό και βεβαίως, από τα μέτρα τα οποία θα γίνονται ολοένα και πιο χειροπιαστά για τους πολίτες. Η ραγδαία αποκλιμάκωση των τιμών του αερίου και του ρεύματος αποτελούν "κράχτη" για μια καλύτερη ψυχολογία, ενώ "τρέχουν" τα μέτρα στήριξης, προς συνταξιούχους με την ενίσχυση "προσωπικής διαφοράς", τους μισθωτούς με τον κατώτατο μισθό, τους καταναλωτές με το Market Pass, τους αγρότες με την καταβολή επιχορηγήσεων και το ευνοϊκό κλείσιμο για τις εκχερσωμένες εκτάσεις, τους στρατιωτικούς με τις γενναίες αυξήσεις των επιδομάτων θέσης και ευθύνης και πάει λέγοντας.
Το γεγονός ότι η αδιευκρίνιστη ψήφος κοντεύει να πιάσει το 20%, σημαίνει ότι υπάρχει ένα σημαντικό τμήμα του εκλογικού σώματος, το οποίο είναι πικραμένο από την τραγωδία των Τεμπών και ρίχνει το ανάθεμα σε όλους τους πολιτικούς. Ωστόσο, όσοι από αυτούς θα πάνε να ψηφίσουν, είναι υποχρεωμένοι να μπουν στη βάσανο της σύγκρισης. Το μόνο σίγουρο είναι η συντριπτική πλειονότητα απορρίπτει τον Τσίπρα, οπότε στο πεδίο της τελικής σύγκρισης με τον Μητσοτάκη, υπερτερεί σαφέστατα ο πρωθυπουργός. Οι δυσκολίες των τελευταίων 3 ετών, καθώς συνέβησαν σοκαριστικές εξελίξεις με την πανδημία και τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η ομιλία Μητσοτάκη στο Κογκρέσο, όπου καταχειροκροτήθηκε, η ενίσχυση της άμυνας της χώρας με τον Φράχτη στον Έβρο και την προμήθεια των πρώτων Γαλλικών υπερ-μαχητικών Ραφάλ, η ψηφιοποίηση του κράτους, η προσέλκυση επενδύσεων, η μείωση της ανεργίας, η έκρηξη των τιμών των ακινήτων και γενικώς η εικόνα μεγαλύτερης σιγουριάς και ασφάλειας με τον Μητσοτάκη, δεν θα πάνε στο... καλάθι των άχρηστων, όσο και αν έχουν προκύψει νέα δεδομένα μετά την τραγωδία των Τεμπών.
Η σύγκριση μεταξύ Μητσοτάκη και Τσίπρα είναι de facto ανεδαφική. Το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας πιστεύει κατά βάθος ότι δεν μπορεί να συγκρίνει δύο εντελώς ανόμοια πράγματα. Από τη μία, ο Μητσοτάκης συγκεντρώνει όλα τα κλασικά χαρακτηριστικά ενός σύγχρονου ηγέτη και από την άλλη, ο Τσίπρας δεν είναι τίποτα, παρά... ηγέτης του λαϊκισμού και του τυχοδιωκτισμού και... πρεσβευτής του ανερυθρίαστου ψεύδους! Οι μετρήσεις των δημοσκόπων αυτήν την περίοδο δείχνουν ανάκαμψη του Μητσοτάκη που οδηγεί σε ανάκαμψη το κυβερνών κόμμα, ενώ αντιθέτως, ο Τσίπρας, με τους... πολακισμούς του, φέρνει έναν και διώχνει δύο από τους αναποφάσιστους. Ο κίνδυνος να περιπέσει η χώρα και πάλι σε επικίνδυνους πολιτικούς κακοποιούς είναι υπαρκτός, έστω και αν οι πιθανότητες είναι λιγότερες σε σχέση με το βασικό σενάριο της πρωτιάς της Νέας Δημοκρατίας.
Όσο περισσότερο βγαίνει προς τα έξω ο Μητσοτάκης τόσο περισσότερο θα συσπειρώνει τη Νέα Δημοκρατία, ενώ όσο περισσότερο κάνει σόου ο Τσίπρας, τόσο θα διώχνει αναποφάσιστους κεντρώους που ίσως θα επιχειρούσαν να... ξαναδοκιμιάσουν... Δεύτερη Φορά Αριστερά! Η χώρα δεν μπορεί να γίνει έρμαιο πολιτικών σκιτζήδων, που θεωρούν ως "εχθρό" την κανονικότητα και "σύμμαχο" την ανωμαλία. Στην τελική ευθεία προς τις εκλογές και αφού περάσουμε ένα ήσυχο Πάσχα ψυχικής ανασυγκρότησης και ηρεμίας, ευχόμαστε ότι το μυαλό των περισσότερων από αυτούς που δίνουν κυβερνήσεις θα λειτουργήσει θετικά και όχι καταστροφικά για τη χώρα.
Όπως λένε άνθρωποι που διαθέτουν το χάρισμα της δημιουργικής σκέψης, ο Μητσοτάκης αποτελεί μια πολυτέλεια για τη χώρα και ο Τσίπρας, κάτι που δεν μπορεί να αποτελεί το αύριο της χώρας. Όσο για τους... κομπάρσους των υπολοίπων κομμάτων, καλό είναι πριν σηκωθούν στις... πατούσες τους, κουνώντας ταύτόχρονα το... δάκτυλο, να μετράνε το... μπόι τους και να μην παρασύρονται από την αλαζονεία και τον ψεύτικο εγωισμό τους. Η χώρα έχει ανάγκη από σοβαρό κυβερνήτη και όχι από πολιτικούς τζογαδόρους που δεν αντιλαμβάνονται πώς πρέπει να πορευτεί αυτή η χώρα σ΄ έναν ευμετάβλητο κόσμο ποικίλων και πολυεπίπεδων προκλήσεων. Ας ελπίσουμε ότι οι ψηφοφόροι θα σκεφτούν σοφά και θα αποφύγουν το μεγάλο λάθος μέσα στο... παραβάν. Ψηφίζοντας ανάξιους, ψεύτες και τυχοδιώκτες, δεν μπορούν να οραματίζονται ένα καλύτερο μέλλον για τους ίδιους αλλά και την υπόλοιπη κοινωνία. Η ψήφος πρέπει να είναι "όπλο" για την πρόοδο και δεν μπορεί να είναι το... όπλο για να τινάξουμε τα μυαλά μας στον αέρα!