Στα ύψη βρίσκεται το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών κατά το πρώτο πεντάμηνο του 2024, κάτι που αποτελεί πλήγμα για την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2024, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 1,7 δισεκ. ευρώ σε σχέση με το πρώτο πεντάμηνο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 9,1 δισεκ. ευρώ
Το Μάιο του 2024, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 720,2 εκατ. ευρώ σε σχέση με το Μάιο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 2,4 δισεκ. ευρώ.
Αγαθά
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών διευρύνθηκε, καθώς η αύξηση των εισαγωγών υπερέβη εκείνη των εξαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 2,7% (-3,2% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών κατά 7,7% (2,3% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 6,6% (-10,4% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα μειώθηκαν κατά 4,7% (-4,8% σε σταθερές τιμές).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών κατέγραψε αύξηση λόγω της βελτίωσης πρωτίστως του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών και δευτερευόντως του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταφορών. Σε σχέση με το Μάιο του 2023, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 21,3% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 6,8%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023, αντανακλώντας τη μείωση των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα και την παράλληλη αύξηση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων κατέγραψε επιδείνωση σε σχέση με το Μάιο του 2023, ως αποτέλεσμα της αύξησης των καθαρών πληρωμών στον τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Η εικόνα του 5μηνου
Την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2024, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 1,7 δισεκ. ευρώ σε σχέση με το πρώτο πεντάμηνο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 9,1 δισεκ. ευρώ.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών αυξήθηκε λόγω της ταυτόχρονης μείωσης των εξαγωγών και αύξησης των εισαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 4,1% (‑6,6% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 4,3% (5,3% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 4,1%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές αύξηση κατά 5,1% (‑6,9% και 5,7% σε σταθερές τιμές αντίστοιχα).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών διευρύνθηκε, κυρίως λόγω της βελτίωσης του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και σε, μικρότερο βαθμό, του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, που αντισταθμίστηκε μερικώς από τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταφορών. Σε σχέση με το πρώτο πεντάμηνο του 2023, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 20,6% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 16,2%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων αυξήθηκε σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων αυξήθηκε έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2023, λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
Ισοζύγιο Κεφαλαίων
Το Μάιο του 2024, το έλλειμμα του ισοζυγίου κεφαλαίων αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023 και διαμορφώθηκε σε 102,0 εκατ. ευρώ, αντανακλώντας κυρίως τη μείωση των καθαρών εισπράξεων στον τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2024, το ισοζύγιο κεφαλαίων εμφάνισε έλλειμμα, έναντι πλεονάσματος το πρώτο πεντάμηνο του 2023, το οποίο διαμορφώθηκε σε 642,2 εκατ. ευρώ, αφενός λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων στον τομέα της γενικής κυβέρνησης και αφετέρου λόγω της καταγραφής καθαρών πληρωμών, έναντι καθαρών εισπράξεων, στους λοιπούς, εκτός γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Το Μάιο του 2024, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023 και διαμορφώθηκε σε 2,5 δισεκ. ευρώ.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2024, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων διευρύνθηκε, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, και διαμορφώθηκε σε 9,7 δισεκ. ευρώ.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Το Μάιο του 2024, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, στις απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού καταγράφηκαν καθαρές ροές ύψους 58,5 εκατ. ευρώ και στις υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού καθαρές ροές ύψους 103,6 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά κυρίως την αύξηση κατά 1,4 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στο μεγαλύτερο βαθμό στην άνοδο κατά 2,6 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, καταγράφηκε μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, λόγω της μείωσης κατά 1,1 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 752,0 εκατ. ευρώ) και την αύξηση κατά 93,7 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους από εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους προέρχεται κυρίως από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 752,0 εκατ. ευρώ) και, σε μικρότερο βαθμό, την άνοδο κατά 278,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), οι οποίες αντισταθμίστηκαν, έως ένα βαθμό, από τη μείωση κατά 441,3 εκατ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους.
Άμεσες επενδύσεις
Την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2024, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, στις απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού καταγράφηκαν καθαρές ροές ύψους 562,2 εκατ. ευρώ και στις υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, καταγράφηκαν καθαρές ροές ύψους 1,6 δισεκ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στο μεγαλύτερο μέρος της στην άνοδο κατά 5,2 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την άνοδο κατά 6,4 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια και την αύξηση κατά 1,7 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές εγχώριων επιχειρήσεων.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στη μείωση κατά 5,2 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την αύξηση κατά 410,0 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους. Η μείωση των υποχρεώσεών τους συνδέεται με τη μείωση κατά 2,8 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους, που αντισταθμίστηκε ως ένα βαθμό από την αύξηση κατά 2,5 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET).
Στο τέλος Μαΐου του 2024, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 13,4 δισεκ. ευρώ, έναντι 12,5 δισεκ. ευρώ στο τέλος Μαΐου του 2023.