Μια διαφανή και διαγωνιστική διαδικασία, με επιδίωξη την ενίσχυση της αξίας του χαρτοφυλακίου του, θα ακολουθήσει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας κατά την αποεπένδυσή του από τις τράπεζες. Κατ' αρχήν, το Ταμείο ευνοεί στρατηγικούς επενδυτές για σημαντικά πακέτα των μετοχών του, όπως διεθνώς αναγνωρισμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, μακροπρόθεσμους επενδυτές (π.χ. αμοιβαία κεφάλαια που έχουν ήδη ιστορικό επενδύσεων σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οικογενειακά γραφεία κλπ), χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, καθώς και άλλους επενδυτές εκτός του τραπεζικού τομέα με σημαντική τεχνογνωσία που θεωρείται ότι ενισχύσουν την ικανότητα του ελληνικού τραπεζικού τομέα να ανταποκριθεί στις περιβαλλοντικές και τεχνολογικές προκλήσεις της σύγχρονης εποχής.
Όπως αναφέρεται στο έγγραφο του ΤΧΣ με το οποίο εξειδικεύει τη στρατηγική αποεπένδυσής του μέχρι το 2025, ο σχεδιασμός, η δομή, η διαδικασία και η υλοποίηση των επί μέρους συναλλαγών θα είναι προσαρμοσμένα στις συνθήκες της αγοράς και στις επιδόσεις των Τραπεζών. Το ΤΧΣ δεν θα δεσμευτεί σε συγκεκριμένο χρονισμό ή αλληλουχία συναλλαγών εντός του συνολικού πλαισίου αποεπένδυσης, προκειμένου να μην επιβαρυνθεί η αξία των μετοχών. Επιπλέον, δεν θεωρεί ότι οι μεμονωμένες συναλλαγές αποτελούν σημείο αναφοράς για τις επόμενες που θα σχεδιαστούν και θα εκτελεστούν υπό τις τότε επικρατούσες συνθήκες. Ειδικότερα, αν και η τιμή (ή και οι άλλοι όροι) που ορίζεται σε οποιαδήποτε μεμονωμένη συναλλαγή αποτελεί σημαντικό σημείο αναφοράς, δεν συνεπάγεται ότι οι επόμενες συναλλαγές για την ίδια κατηγορία μετοχών θα πρέπει να πραγματοποιούνται στην ίδια ή υψηλότερη τιμή (ή στους ίδιους ή καλύτερους όρους), εφόσον παραμένουν συνεπείς με τη Στρατηγική Αποεπένδυσης.
ΤΧΣ- Τα κύρια σημεία της στρατηγικής αποεπένδυσης από τις τραπεζικές μετοχές
Η διάθεση των μετοχών του ΤΧΣ θα μπορεί να γίνει με ιδιωτικές συναλλαγές ή μέσω Κεφαλαιαγοράς.
Στις ιδιωτικές συναλλαγές δηλ. στην περίπτωση αυτόκλητης προσφοράς (σημειώνεται ότι αυτό αντιστοιχεί στην υποβολή προσφοράς από το ION Group για την Τράπεζα Πειραιώς), το ΤΧΣ θα διασφαλίζει την πρόθεση του επενδυτή να καταβάλλει αντίτιμο υψηλότερο της τρέχουσας χρηματιστηριακής τιμής (premium). Επιπλέον, οι ιδιωτικές συναλλαγές διάθεσης μετοχών θα γίνονται για ποσοστό μετοχών τουλάχιστον 5%.
Στις συναλλαγές μέσω Κεφαλαιαγοράς, το ΤΧΣ θα πρέπει να διασφαλίζει ότι η συναλλαγή μπορεί να εκτελεστεί, έχοντας λάβει υπόψη τα Κριτήρια για τις συνθήκες που επικρατούν στην Αγορά.
Οι συναλλαγές μέσω Κεφαλαιαγοράς θα μπορούν να γίνουν με:
Accelerated Bookbuilding (ABB)
Στο πλαίσιο αυτού του τύπου συναλλαγής, το ΤΧΣ θα διαθέσει τις μετοχές του σε μια Τράπεζα μέσω μιας διαδικασίας ΑΒΒ στην οποία έχουν συνήθως πρόσβαση θεσμικοί επενδυτές. Η συναλλαγή θα συνίσταται σε μια εφάπαξ διάθεση σημαντικού όγκου μετοχών σε μια συγκεκριμένη ημέρα και σε τιμή που θα καθοριστεί μέσω μιας διαδικασίας κατάρτισης βιβλίου προσφορών (book building) που θα ανοίξει μετά το κλείσιμο της αγοράς και θα ολοκληρωθεί πριν από την έναρξη της επόμενης ημέρας διαπραγμάτευσης. Αυτός ο τύπος συναλλαγής συνήθως ευνοεί επενδυτές που μπορούν να ανταποκριθούν με τον πιο ευέλικτο τρόπο κατά την σύντομη διάρκεια της συναλλαγής. Αποτελεί μια ευρέως χρησιμοποιούμενη μέθοδο για τη διάθεση στις αγορές σημαντικού αριθμού μετοχών λόγω της ταχύτητάς της, αλλά η επιτυχία προϋποθέτει την ύπαρξη αγοράς με επαρκές βάθος και ρευστότητα.
Fully Marketed Offering (FMO)
Αυτός ο τύπος συναλλαγής αναφέρεται στην προσφορά τίτλων στην αγορά από το Ταμείο και τον σύμβουλο διάθεσης για μια περίοδο ημερών ή εβδομάδων σε ένα ευρύ φάσμα επενδυτών. Η διαδικασία εκτέλεσης απαιτεί εκτεταμένη προετοιμασία με τη μορφή της απαραίτητης τεκμηρίωσης (ενημερωτικό δελτίο), υλικού μάρκετινγκ και σχεδίου δέσμευσης επενδυτών. Μπορούν να συμμετέχουν τόσο θεσμικοί όσο και μικροεπενδυτές. Υπάρχει επίσης χρόνος για τον εντοπισμό «επενδυτών αναφοράς» που ενδιαφέρονται να εξασφαλίσουν ένα σημαντικό μερίδιο. Η τιμολόγηση θα καθοριστεί μέσω μιας διαδικασίας κατάρτισης βιβλίου προσφορών. Ένα επιτυχημένο FMO θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική διασπορά των μετοχών (διεύρυνση της μετοχικής βάσης) της Τράπεζας και θεωρητικά μπορεί να εξυπηρετήσει τη διάθεση μεγαλύτερου μεριδίου σε μία μόνο συναλλαγή. Από την άλλη πλευρά, η παρατεταμένη περίοδος Υλοποίησης αυξάνει δυνητικά τον κίνδυνο σχετικά με την τιμή διάθεσης.
Trading Plan / dribble out
Στο πλαίσιο αυτού του είδους συναλλαγής, το ΤΧΣ θα ορίσει μια τράπεζα/διαμεσολαβητή για τη διάθεση μετοχών μιας Τράπεζας στην αγορά σε τιμές μικρές ημερήσιες ποσότητες σε τιμή που βρίσκεται κοντά στην ισχύουσα χρηματιστηριακή τιμή, και συνήθως για μία παρατεταμένη περίοδο (εβδομάδες, μήνες). και Ο πωλητής έχειτην επιλογή να ορίσει μια ελάχιστη τιμή κάτω από την οποία δεν θα πωλούνται μετοχές. Η διαδικασία εκτέλεσης απαιτεί ένα σχετικά περιορισμένο χρονοδιάγραμμα προετοιμασίας (δεν απαιτείται ενημερωτικό δελτίο), αλλά η υλοποίηση μπορεί να έχει παρατεταμένο χρονοδιάγραμμα (δυνητικά αρκετούς μήνες) ανάλογα με το μέγεθος της συναλλαγής. Το ΤΧΣ θα έχει την ευκαιρία να προσαρμόσει τις παραμέτρους της συναλλαγής ή να διακόψει το πρόγραμμα κατά τη διάρκεια της περιόδου εκτέλεσης. Όλοι οι επενδυτές (συμπεριλαμβανομένων των μικροεπενδυτών·) που διαπραγματεύονται ενεργά τη μετοχή μπορούν να συμμετάσχουν, αλλά το ΤΧΣ δεν θα έχει κανέναν έλεγχο στην κατανομή των μετοχών.
Share Buy‐back by Bank
Αυτή η δομή συναλλαγών θα πρέπει να εφαρμοστεί από μια Τράπεζα. Οι εξαγορές μετοχών είναι συναλλαγές που χρησιμοποιούνται από εταιρείες προκειμένου να επιστρέψουν κεφάλαια στους μετόχους αντί να καταβάλλουν μέρισμα. Έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση του αριθμού των μετοχών που εκδίδονται και αυξάνουν τα Κέρδη Ανά Μετοχή και γενικά οδηγούν σε αύξηση της τιμής της μετοχής εάν ο δείκτης τιμής προς κέρδη (P/E) παραμένει ίδιος. Είναι εξαιρετικά σημαντική για τράπεζες που διαπραγματεύονται κάτω από τη λογιστική αξία. Αυτή η επιλογή μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με μια άλλη δομή (π.χ. ως μέρος μιας ABB, η οποία θα καθόριζε την τιμή για την εξαγορά) και το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα εξαρτάται από την ακριβή δομή που πρέπει να ακολουθηθεί.
Ειδικότερα, το Ταμείο θα πρέπει να παρακολουθεί ενεργά τις επικρατούσες συνθήκες με στόχο να εξακριβώσει εάν το κλίμα, η λειτουργικότητα και η ρευστότητα των αγορών αντικατοπτρίζουν την αποτελεσματικότητα της διαμόρφωσης των τιμών και συμβάλλουν στην επίτευξη της εύλογης αξίας μέσω μιας συναλλαγής διάθεσης μετοχών. Το Ταμείο μπορεί να χρειαστεί να λάβει μια απόφαση σχετικά με τη βέλτιστη σειρά των δυνητικά διαθέσιμων συναλλαγών. Για παράδειγμα, θα εξετάσει εάν είναι εφικτό και επιθυμητό να εκτελούνται πολλές συναλλαγές ταυτόχρονα ή εάν η επιλογή μιας συγκεκριμένης συναλλαγής αναμένεται να είναι επωφελής για τις επόμενες συναλλαγές (επειδή, για παράδειγμα, προβάλλει ένα θετικό σήμα προς την αγορά, ή για τεχνικούς όρους).
Κατά την αξιολόγηση της βέλτιστης εφικτής δομής συναλλαγών, το Ταμείο επικεντρώνεται στον βασικό στόχο της εμπρόθεσμης υλοποίησης της αποεπένδυσης, λαμβάνοντας υπόψη και μια σειρά άλλων σχετικών και συναφών (αλλά δυνητικά αντικρουόμενων) παραμέτρων, που συμπεριλαμβάνουν (i) την αναμενόμενη τιμή, (ii) την αναμενόμενη επίπτωση της συναλλαγής στην τιμή της μετοχής της αντίστοιχης Τράπεζας, (iii) την επίπτωση στη μετοχική βάση, (iv) το επίπεδο κινδύνου να μην ολοκληρωθεί η συναλλαγή, (v) την επίπτωση στις μελλοντικές πωλήσεις (στη συγκεκριμένη Τράπεζα και σε άλλες μετοχές), (vi) το απόλυτο (σε εκατ. Ευρώ / ημέρες διαπραγμάτευσης) και το σχετικό μέγεθος της συναλλαγής, (vii) τον τρόπο αντιμετώπισης από την αγορά, (viii) την καταβλητέα αμοιβή των συμβούλων της συναλλαγής και (ix) άλλες σχετικές εκτιμήσεις, ανάλογα με την περίπτωση.
Το Ταμείο θα ζητήσει δύο ανεξάρτητες γνωμοδοτήσεις από τους χρηματοοικονομικούς του συμβούλους σχετικά με τους όρους της συναλλαγής, όπως ορίζει ο Νόμος. Για Συναλλαγή μέσω Κεφαλαιαγοράς, οι παραπάνω γνωμοδοτήσεις θα είναι γνώμες αποτίμησης (valuation opinions) που θα υποστηρίζονται από αντίστοιχες εκθέσεις αποτίμησης. Για μια Ιδιωτική Συναλλαγή, οι παραπάνω γνωμοδοτήσεις θα αφορούν στο κατά πόσο η αποτίμηση είναι εύλογη με βάση τους χρηματοοικονομικούς όρους της συναλλαγής (fairness opinion). Αφού ληφθούν οι απαραίτητες γνωμοδοτήσεις, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αποφασίσει εάν η τελική αποτίμηση είναι εύλογη και εάν οι υπόλοιποι όροι που πληρούνται είναι οι κατάλληλοι. Επιπλέον, το Ταμείο μπορεί να ζητήσει μια εξωτερική γνωμοδότηση για να πιστοποιήσει ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε στην συναλλαγή συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις της Στρατηγικής Αποεπένδυσης.