Καθ όλη τη διάρκεια της ιστορίας 150 ετών που έχει το οργανωμένο έγκλημα στη νότια Ιταλία, η Μαφία ξέρει τον τρόπο για να βγάζει κέρδος σε επείγουσες καταστάσεις όπως σε σεισμούς και επιδημίες, προμηθεύοντας εργάτες, καθορίζοντας διάφορα συμβόλαια για κατασκευές ή κλέβοντας κεφάλαια τα οποία πήγαιναν για την κατασκευή αποχετεύσεων των πόλεων.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης στην Ιταλία, οι ομάδες της Μαφίας ξέπλυναν τα τεράστια κέρδη τους από τη διακίνηση ναρκωτικών επενδύοντας και αποκτώντας τον έλεγχο επιχειρήσεων με προβλήματα, ειδικά επιχειρήσεων στον Βορρά.
Η επιδημία του κορωνοϊού, η οποία έχει εξαπλωθεί σε όλη την Ευρώπη, φαίνεται ότι αποτελεί μια ακόμη ευκαιρία κέρδους για τη Μαφία, εντός και εκτός Ιταλίας.
Τα αυστηρά lockdown που έχουν επιβληθεί, οι αστυνομικοί έλεγχοι και η απαγόρευση αεροπορικών πτήσεων έχουν παραλύσει σημαντικά ρεύματα εσόδων για τη Μαφία -συμπεριλαμβανομένης της πορνείας, της διακίνησης ναρκωτικών και των εκβιασμών- η οποία ωστόσο φαίνεται ότι βρίσκει νέους τρόπους για να αυξήσει τα έσοδα της.
Καθώς η Ευρώπη προσπαθεί να βρει τρόπους για να ανορθώσει την οικονομία της, η δοκιμασμένη μέθοδος της Μαφίας για διείσδυση σε νόμιμες ιδιωτικές επιχειρήσεις εκμεταλλευόμενη τις αδυναμίες τους λόγω κορωνοϊού θα μπορούσε να αποβεί απίστευτα κερδοφόρα.
«Ο ιός έχει αποδείξει ότι δεν γνωρίζει σύνορα. Το ίδιο και η Μαφία», δήλωσε ο στρατηγός Τζουσέπε Γκοβερνάλε, επικεφαλής της Ιταλικής Διεύθυνσης κατά της Μαφίας (DIA), μιας υπηρεσία τύπου FBI. Η Μαφία «είναι σαν το νερό, κινείται όπου υπάρχει κενό», πρόσθεσε.
«Δεν υπάρχει χώρα της [ΕΕ] που να εξαιρείται από αυτό το πρόβλημα», δήλωσε η Σαμπρίνα Πιγκνεντόλι, βουλευτής του κόμματος των πέντε Αστέρων της Ιταλίας, η οποία πρόσφατα διοργάνωσε εκδήλωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να αυξήσει την ευαισθητοποίηση για τη δραστηριότητα της Μαφίας στην Ευρώπη. «Οι ρωσικές και αλβανικές μαφίες μπορεί επίσης να αποτελέσουν κίνδυνο. Δεν είναι μόνο ιταλικό ζήτημα» είπε.
Η μέθοδος
Σε περιόδους κρίσεων η Μαφία έχει συγκεκριμένα εργαλεία για να βγάζει κέρδος.
«Η Μαφία προσφέρει δάνειο στον ιδιοκτήτη μιας επιχείρησης ο οποίος χρειάζεται χρήματα. Ο ιδιοκτήτης γνωρίζει με ποιον έχει να κάνει, αλλά νομίζει ότι έχει την κατάσταση υπό έλεγχο. Κάνει λάθος» πρόσθεσε ο Ντε Λουσία, περιγράφοντας την μέθοδο που ακολουθεί η Μαφία σε περιόδους κρίσεων.
Στη συνέχεια, μετά την παροχή δανείου η Μαφία προτείνει στο ιδιοκτήτη να προσλάβει κάποιον δικό της, μια χάρη που ο ιδιοκτήτης δύσκολα μπορεί να αρνηθεί. «Το άτομο που καλείται να προσληφθεί ξεκινάει να δίνει εντολές, να αλλάζει τα προϊόντα και να κανονίζει αλλαγές στην επιχείρηση» τονίζει ο Ντε Λουσία προσθέτοντας πως «όταν ο ιδιοκτήτης διαμαρτηρηθεί ότι η επιχείρηση ανήκει σε εκείνον, του απαντάνε: «ότι δεν είναι πια δική του»».
Έτσι, ο ιδιοκτήτης γίνεται απλώς η «βιτρίνα» της επιχείρησης για τη Μαφία, η οποία επωφελείται από τη σχέση του ιδιοκτήτη με τις τράπεζες χρησιμοποιώντας τα βιβλία της επιχείρησης.
Η αστυνομική κεντρική οδηγία για την εγκληματικότητα της Ιταλίας (DAC) προειδοποίησε τις αρχές να αναμένουν επιθετικές κινήσεις από τη Μαφία σε επιχειρήσεις που εντάσσονται στην αλυσίδα εφοδιασμού αγροτικών προϊόντων, στις υποδομές υγείας, στον ιατρικό εξοπλισμό και στον τομέα των ξενοδοχείων και εστιατορίων.
Οι ομάδες της Μαφίας φαίνεται ότι αναζητούν όλο και περισσότερο οικονομίες με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, όπως αυτές της Ανατολικής Ευρώπης. Βέβαια, οι φορολογικοί παράδεισοι και οι χώρες της ΕΕ που είναι λιγότερο προσεκτικές στη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες θα μπορούσαν επίσης να αποτελέσουν στόχους, δήλωσε ευρωβουλευτής του κόμματος των 5 Αστέρων.
Η Μαφία έχει ήδη διεισδύσει στη γερμανική οικονομία και κατέχει ισχυρή θέση στην Ισπανία, κυρίως στον τομέα των ξενοδοχείων και του τουρισμού, σύμφωνα με τον βουλευτή. Υπήρξε επίσης διείσδυση της Μαφίας στη Γαλλία και το Βέλγιο.
Από την περασμένη δεκαετία, η ιταλική Μαφία έχει αναπτύξει τεχνικές υπεξαίρεσης για την απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων τα οποία προορίζονταν για δομικά έργα – κάτι που πιθανώς να επανέλθει στο προσκήνιο, καθώς πολλές κυβερνήσεις ρίχνουν ρευστός στις οικονομίες τους για να μειωθεί ο αντίκτυπος από τον κορωνοϊό.
Συγκεκριμένα, η «Ντράγκετα», μετέφερε αυτή την τεχνογνωσία υπεξαίρεσης σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ιδίως στην Ανατολική Ευρώπη, σύμφωνα με τον βουλευτή των 5 Αστέρων. Ο δημοσιογράφος Ján Kuciak δολοφονήθηκε στην προσπάθεια του να διερευνήσει αυτό το φαινόμενο στη Σλοβακία το 2018.
«Οι ομάδες της Μαφίας Θα εργαστούν οπουδήποτε υπάρχει το κενό για τη διαφθορά αξιωματούχων, οι οποίοι θα πέσουν στην παγίδα, είτε επειδή είναι γενναιόδωροι είτε επειδή είναι διεφθαρμένοι», δήλωσε ο Γκοβερνάλε, επικεφαλής της υπηρεσίας κατά της Μαφίας στην Ιταλία.
Οι μαζικές επενδύσεις σε υποδομές για την τόνωση της οικονομίας θα παράσχουν επίσης εργασία σε επιχειρήσεις μαφιόζων που είναι «βιτρίνες», επιχειρήσεις δηλαδή στον τομέα των κατασκευών, στην παραγωγή τσιμέντου και τη μεταφορά εμπορευμάτων.
Σύμφωνα με τον Γκοβερνάλε, παρά το γεγονός ότι οι έλεγχοι στους δημόσιους διαγωνισμούς αποσκοπούν στην εξουδετέρωση τέτοιου είδους επιχειρήσεων «βιτρίνας», η σημερινή κατάσταση με την εξάπλωση του κορωνοϊού θα μπορούσε να μειώσει την αυστηρότητα των ελέγχων υπό το πρίσμα ότι η οικονομία χρειάζεται άμεσα χρήματα.
Οι νέες δραστηριότητες
Ήδη ομάδες της Μαφίας έχουν αρχίσει να ασχολούνται με εναλλακτικούς τρόπους παροχής υπηρεσιών, καθώς υπάρχει περισσότερη αστυνομία στους δρόμους, ενώ έχει διακοπεί το μεγαλύτερο μέρος του εμπορίου και των μεταφορών στον κόσμο.
Μερικές ομάδες της Μαφίας ρισκάρουν κάνοντας παραδόσεις ναρκωτικών στο σπίτι, ενώ άλλοι πωλούν διακριτικά στις ουρές έξω από τα σούπερ μάρκετ ή σε μη συνηθισμένους χώρους συμπεριλαμβανομένων των εκκλησιών, σύμφωνα με πηγή από την Cosa Nostra -τη Μαφία της Σικελίας.
Οι τιμές έχουν αυξηθεί ενώ η ζήτηση παραμένει ασαφής. «Οι άνθρωποι βρίσκουν πάντα χρήματα για ναρκωτικά», ανέφερε η πηγή.
Γενικά, οι απάτες της Μαφίας καθώς τίποτα δεν λειτουργεί, έχουν μειωθεί αισθητά, με τον Γκοβερνάλε να τονίζει ότι «εφαρμόζουν την αρχή του «σιδηρουργού», δηλαδή τώρα που τίποτα δεν κινείται παραμένουν σε στάση υπομονής κρατώντας απλά το αμόνι, αλλά τη στιγμή που όλα θα αρχίσουν να ξαναφτιάχνονται, θα χτυπάνε ξανά και ξανά και ξανά».
Σύμφωνα με τη Europol, το οργανωμένο έγκλημα λόγω της πανδημίας έχει εισχωρήσει ακόμη και μέσα στο εμπόριο μη πιστοποιημένων φαρμακευτικών προϊόντων και προϊόντων υγιεινής.
Τον περασμένο μήνα η Europol έκανε 121 συλλήψεις και κατάσχεσε προϊόντας αξίας 13 εκατ. ευρώ δυνητικά επικίνδυνων για την υγεία, καθώς και 34 χιλιάδες πλαστές χειρουργικές μάσκες. Επιπλέον, στην Ευρώπη έχουν καταγγελθεί περιπτώσεις ληστειών όπου άτομα υποδύονται αξιωματούχους της Υγείας ή αστυνομικούς με σκοπό να ληστέψουν.
Γεμίζοντας το κενό
Στην καρδιά της Μαφίας, δηλαδή στη νότια Ιταλία, όπου πολλοί εργάζονται χωρίς να πληρώνουν φόρους, η αστυνομία φοβάται ότι η φτώχεια, που επιδεινώνεται από το lockdown θα μπορούσε να αποτελέσει γόνιμο έδαφος για τη δημιουργία ενός νέου κύματος οργανωμένου εγκλήματος.
Η λεηλασία στα σούπερ μάρκετ στη Σικελία την περασμένη εβδομάδα θα μπορούσε να αποτελέσει προάγγελο κοινωνικών αναταραχών, προειδοποίησαν αξιωματούχοι. Για να καταπολεμηθεί αυτό, το Κίνημα των 5 Αστεριών έχει ζητήσει την παροχή δελτίων από το κράτος για όλους όσους δεν έχουν εισόδημα.