1ο Οικονομικό Φόρουμ των Σκοπίων με θέμα «Θέτοντας τα θεμέλια για σταθερότητα και ευημερία στη Βόρεια Μακεδονία» ολοκληρώθηκε χθες Τετάρτη 23 Ιουνίου 2021 στο ξενοδοχείο Aleksandar Palace των Σκοπίων. Οργανώθηκε από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Επιχειρήσεων στη Βόρεια Μακεδονία.
Το συνέδριο άνοιξε με τον Πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, κ. Zoran Zaev, ο οποίος σημείωσε ότι η ένταξη της χώρας του στο ΝΑΤΟ σημαίνει ασφάλεια και αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία για οικονομική ανάπτυξη. Τόνισε ότι η κυβέρνησή του δημιουργεί ίσες ευκαιρίες για εγχώριους και ξένους επενδυτές και αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη χαμηλή φορολογία, η οποία όπως είπε αποτελεί κίνητρο για την προσέλκυση περισσότερων ξένων επενδύσεων (10%). Επιπλέον, ανέφερε ότι η κυβέρνηση του, δίνει έμφαση στην αποκαλούμενη «πράσινη ατζέντα» με την προώθηση πολιτικών που στοχεύουν σε μικρότερη εξάρτηση από τον λιγνίτη και επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Στη συνέχεια και στην ενότητα για την “Περιφερειακή Σταθερότητα και Συνεργασία”, ο Υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας, κ. Bujar Osmani, τόνισε η πολιτική και οικονομική συνεργασία είναι καταλύτης για την ανάπτυξη καλών σχέσεων. Όπως είπε υπάρχουν 71 περιφερειακές πρωτοβουλίες ωστόσο τα αποτελέσματα μέχρι στιγμής είναι χαμηλότερα των προσδοκιών. Η Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Αλβανίας, κα Anila Denaj μεταξύ άλλων τόνισε ότι η ατζέντα για τα Δυτικά Βαλκάνια παρά τις μεγάλες προκλήσεις συνεχίζεται. Η Αλβανία όπως είπε συνεχίζει να διατηρεί σταθερή ανάπτυξη 5,5% του ΑΕΠ.
Η Πρέσβης των ΗΠΑ, κα Kate Marie Byrnes, εξέφρασε την απογοήτευσή της για το γεγονός ότι η Ε.Ε. δεν ξεκίνησε τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Βόρεια Μακεδονία. Επισήμανε δε, ότι στην περιοχή πρέπει να ενισχυθούν οι προσπάθειες των κυβερνήσεων για την αντιμετώπιση της διαφθοράς, τη βελτίωση των υποδομών και τη δημιουργία ίσων ευκαιριών για επιχειρηματικές επενδύσεις. Η Πρέσβης της Γερμανίας κα Anke Holstein σημείωσε ότι η πανδημία απέδειξε ότι η συνεργασία μεταξύ των χωρών είναι ζωτικής σημασίας. Οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων όπως είπε απέδειξαν κάτι τέτοιο μέσω της αλληλεγγύης και της ενότητας που εκδήλωσαν.
Ο Πρέσβης της Ελλάδας στη Βόρεια Μακεδονία, κ. Ρούσσος Κούνδουρος, σημείωσε ότι η “Συμφωνία των Πρεσπών” παρέχει τη βάση για τη δημιουργία διμερούς στρατηγικής εταιρικής σχέσης επισημαίνοντας όμως ότι η πιστή εφαρμογή της αποτελεί κριτήριο για την αξιολόγησή της Ευρωπαϊκής προόδου της Βόρειας Μακεδονίας. Στην ενότητα “Εκπλήρωση της Υπόσχεσης της Ε.Ε.”, ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας αρμόδιος για Ευρωπαϊκές υποθέσεις, κ. Nikola Dimitrov, ανέφερε ότι μετά και τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., είναι σημαντικό πλέον να γίνει ένα βήμα προς τα εμπρός σημειώνοντας ότι η υπόσχεση που έδωσε η Ε.Ε. στα Βαλκάνια, η οποία ξεκίνησε με την ατζέντα της Θεσσαλονίκης το 2003, πρέπει πλέον να ολοκληρωθεί.
Ο Πρωθυπουργός της Αλβανίας, κ. Edi Rama, είπε ότι η μη λήψη απόφασης για έναρξη διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία είναι αποτυχία της Ε.Ε. Είπε ότι η Ελλάδα και η Αλβανία βρίσκονται σε καλό δρόμο για τη διευθέτηση των ανοιχτών τους θεμάτων ενώ σημείωσε ότι είναι ευχάριστα έκπληκτος από την παρούσα Ελληνική Κυβέρνηση, η οποία, όπως είπε, έχει ανοιχτό και εποικοδομητικό πνεύμα. Ανέφερε ότι όλες οι χώρες της περιοχής πρέπει να έχουν καλές σχέσεις με την Τουρκία και σημείωσε ότι Ελλάδα και Τουρκία μπορούν να κάνουν πολλά η μία για την άλλη.
Ο Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδος, κ. Ιωάννης Σμυρλής, στην τοποθέτησή του ανέφερε ότι φιλοδοξία της Ελλάδος είναι να καταστεί καταλύτης για την καλύτερη συνεργασία και ανάπτυξη των χωρών της περιοχής μέσω της αύξησης των επενδύσεων και του ψηφιακού μετασχηματισμού των κοινωνιών. Αναφέρθηκε στα ενεργειακά επενδυτικά σχέδια Ελλάδος-Βόρειας Μακεδονίας ενώ έδωσε έμφαση στην ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των μεταφορών μεταξύ των δύο χωρών.
Στην ενότητα περί “Άμεσων Ξένων Επενδύσεων στη Βόρεια Μακεδονία”, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος, κ. Αθανάσιος Σαββάκης, ανέφερε ότι ο επενδυτικός προσανατολισμός της Βόρειας Μακεδονίας πρέπει να παρουσιάσει ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης και σημείωσε ότι αναφορικά με την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, πολύ σημαντικό είναι το τι πράττουν οι κυβερνήσεις των χωρών της περιοχής προς την κατεύθυνση αυτή. Για τα θέματα “Υποδομών, Ενέργειας και Τουρισμού”, ο Επικεφαλής του γραφείου της EBRD στη Βόρεια Μακεδονία, κ. Andi Aranitasi, ανέφερε ότι η EBRD έχει επενδύσει μέχρι τώρα στη χώρα 1,2 δις ευρώ και σημείωσε ότι το βάρος δίνεται πλέον σε επενδύσεις σχετικά με την πράσινη μετάβαση.
Για τις σχέσεις “ΗΠΑ-Βόρειας Μακεδονίας” στην Biden εποχή, o Resident Senior Fellow του Atlantic Council κ. Damir Marusic είπε ότι η διοίκηση Biden στις ΗΠΑ μπορεί να κάνει τη διαφορά για τη βελτίωση της κατάστασης στην περιοχή με την ενίσχυση πολιτικών που στοχεύουν στην αντιμετώπιση της διαφθοράς και της λειτουργίας του κράτους δικαίου.